Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 24 (2019): FILOZOFIA POLSKA: MIĘDZY LOKALNYM A UNIWERSALNYM

Temat numeru

Sprawozdanie z polemiki Leszka Kołakowskiego z Józefem Marią Bocheńskim na łamach „Kultury” paryskiej oraz kilka wniosków dotyczących filozofowania w ogóle

DOI: https://doi.org/10.35757/CIV.2019.24.05
Przesłane: 15 grudnia 2019
Opublikowane: 28 czerwca 2019

Abstrakt

W artykule tym przedstawiam skróconą historię „intelektualnych kontaktów” Józefa Innocentego Marii Bocheńskiego i Leszka Kołakowskiego (pomijam młodzieńczą, ortodoksyjnie marksistowską, napisaną w 1952 roku, krytykę Kołakowskiego książki Bocheńskiego Der sowjetrussische dialektische Materialismus oraz życzliwą recenzję Bocheńskiego książki Kołakowskiego „Główne nurty Marksizmu”). Koncentruję się na zdecydowanej polemice, która pozwala dostrzec różnice filozoficznych stanowisk i „stylów filozofowania”. Zaczyna się ona sporem o znaczenie Erazma z Rotterdamu na konferencji w Rapperswillu w roku 1986; jej kontynuacją była krytyczna ocena książki Bocheńskiego Sto zabobonów. Jerzy Giedroyc w liście do Kołakowskiego zauważył: „Rzeczywiście trudno z większą elegancją zniszczyć autora. Wyobrażam sobie jaka będzie reakcja  Bocheńskiego”. Zaiste reakcja Bocheńskiego była gwałtowna, opublikował w roku następnym dwa artykuły, które były – przeważnie „nie wprost” – zdecydowaną polemiką z Kołakowskim i próbą precyzyjnego przedstawienia własnego stanowiska. Spór ten można potraktować jako ilustrację słynnego rozróżnienia Kołakowskiego na dwa typy aktywności w kulturze: kapłana i błazna.  

Bibliografia

  1. Bocheński J.M., Główne nurty marksizmu, „Kultura” 1979, nr 10.
  2. Bocheński J.M., O nawrocie w filozofii, „Kultura” 1988, nr 11.
  3. Bocheński J.M., W sprawie Bożycy, „Kultura” 1988, nr 3.
  4. Bocheński J.M., Sto zabobonów. Krótki filozoficzny słownik zabobonów, Oficyna Wydawnicza „Dajwór”, Kraków 1994.
  5. Giedroyc J., Autobiografia na cztery ręce, oprac. i posłowie K. Pomian, Czytelnik, Warszawa 1999.
  6. Giedroyc J., Kołakowski L., Listy 1957–2000, wstęp P. Kłoczkowski, oprac. i przypisy H. Citko, Warszawa 2016.
  7. Kołakowski L., Ile zabobonów?, „Kultura” 1987, nr 11.
  8. Między logiką a wiarą. Z Józefem M. Bocheńskim rozmawia Jan Parys, Noir sur Blanc, Warszawa 1995.
  9. Platon, Teajtet, przeł. W. Witwicki, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1959.

Downloads

Download data is not yet available.

Podobne artykuły

1 2 3 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.