Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
KiS baner

Tom 52 Nr 2 (2008): Narodowe i etniczne

Artykuły i rozprawy

Stereotypy i uprzedzenia wobec Niemców. Przypadek Gdańska

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2008.52.2.9
Przesłane: 10 października 2021
Opublikowane: 9 kwietnia 2008

Abstrakt

The article presents the findings of a survey conducted on a representative sample of the Gdańsk population. The purpose of the research was to diagnose the attitude towards the Germans and identify the stereotype of a German rooted in the respondents’ minds. Gdańsk is a geographically highly interesting area of research for sociologists pondering the sphere of national stereotypes. What makes it specific is its location ‘at the frontier’, where the German and Polish elements met for ages. The conducted research reveals that the residents of Gdańsk are in the midst of a gradual but evident process of overcoming prejudice against the Germans. The changes are driven by generation succession and expanded mutual contacts. The young were observed to be more positive in their attitudes to the Germans. The image evoked in them was increasingly less connected with the spectre of the painful history and ever more frequently with a modern and well-organised society. The German stereotype is the function of several factors. The research proves that the positive image of a German correlates with the respondents’ age and their sense of well-being in life.

Bibliografia

  1. Allport Gordon, 1954, The Nature of Prejudice, Addison-Wesley Publishing Co., Cambridge.
  2. Aronson Elliot, 1997, Człowiek istota społeczna, tłum. Józef Radzicki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  3. Babbie Earl R., 2004, Badania społeczne w praktyce, tłum. różni, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  4. Bogardus Emory, 1933, A Social Distance Scale, „Sociology and Social Research”, t. 17, s. 265–271.
  5. Bokszański Zbigniew, 2001, Stereotypy a kultura, Fundacja na rzecz Nauki Polskiej, Wrocław.
  6. Boski Paweł, Jarymowicz Maria, Malewska-Peyre Hanna, 1992, Tożsamość a odmienność kulturowa, Instytut Psychologii PAN, Warszawa.
  7. Braudel Fernand, 1982, Historia i trwanie, tłum. Bronisław Geremek, Czytelnik, Warszawa,
  8. Brehm Sharen, Kassin Saul, 1996, Social Psychology, Houghton Mifflin, Boston.
  9. Cała Alina, 1996, Autostereotyp i stereotypy narodowe, w: Ireneusz Krzemiński (red.), Czy Polacy są antysemitami?, Oficyna Naukowa, Warszawa.
  10. Cieślak Edmund, 1978, Historia Gdańska, t. 1, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk.
  11. Cieślak Edmund, 1997, Historia Gdańska, t. 5, Wyd. Lex, Sopot.
  12. Chlewiński Zdzisław, 1992, Stereotypy: struktura, funkcje, geneza. Analiza interdyscyplinarna, w: Zdzisław Chlewiński, Ida Kurcz (red.), Stereotypy i uprzedzenia. Kolokwia psychologiczne, t. 1, Instytut Psychologii PAN, Warszawa.
  13. Czapiński Janusz, 1993, Polski Generalny Sondaż Dobrostanu Psychicznego, Polskie Towarzystwo Psychologiczne, Warszawa–Olsztyn.
  14. Dolińska Xymena, Fałkowski Mateusz, 2001, Polska — Niemcy. Wzajemny wizerunek w okresie rozszerzania Unii Europejskiej. Raport z badań, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
  15. Hamilton David, Sherman Jim, 1989, Illusory Correlation: Implications for Stereotype Theory and Research, w: Daniel Bar-Tal i in. (red.), Stereotyping and Prejudice: Changing Conceptions, Springer Verlag, New York.
  16. Hewstone Miles, Stroebe Wolfgang, 2001, Introduction to Social Psychology, Blackwell, Oxford.
  17. Huelle Paweł, 1997, Dialog z Gdańskiem, „Przegląd Polityczny”, nr 33/34.
  18. Jahoda Marie, 1960, Race, Relations and Mental Health, UNESCO, Paris.
  19. Jasińska-Kania Aleksandra, 1992, Zmiany postaw Polaków wobec różnych narodów i państw, w: Bliscy i dalecy. Studia nad postawami wobec innych narodów, ras i grup etnicznych, t. 2, Uniwersytet Warszawski Instytut Socjologii, Warszawa.
  20. Jestal Jerzy, 2002, Hipoteza kontaktu a problem pogranicza, w: Włodzimierz Bonusiak (red.), Stereotypy narodowościowe na pograniczu, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
  21. Karsten Anitra, 1978, Vorurteil. Ergebnisse psychologischer und sozialpsychologischer Forschung, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt.
  22. Kłoskowska Antonina, 2001, Stereotypy a rzeczywistość narodowej identyfikacji i przyswojenia kultury, w: Aleksandra Jasińska-Kania, Mirosław Kofta (red.), Stereotypy i uprzedzenia. Uwarunkowania psychologiczne i kulturowe, Scholar, Warszawa.
  23. Kofta Mirosław, 2001, Stereotyp spiskowy jako centralny składnik antysemityzmu, w: Aleksandra Jasińska-Kania, Mirosław Kofta (red.), Stereotypy i uprzedzenia. Uwarunkowania psychologiczne i kulturowe, Scholar, Warszawa.
  24. Kofta Mirosław, Narkiewicz-Jodko Władysław, 2001, Wartości a „bytowość” grupy, stereotypy spiskowe i uprzedzenia, w: Dariusz Doliński, Barbara Weigl (red.), Od myśli i uczuć do decyzji i działań, Instytut Psychologii PAN, Warszawa.
  25. Kurcz Ida, 1992, Stereotypy, prototypy i procesy kategoryzacji, w: Zdzisław Chlewiński, Ida Kurcz (red.), Stereotypy i uprzedzenia. „Kolokwia psychologiczne”, t. 1, Instytut Psychologii PAN, Warszawa.
  26. Lippmann Walter, 1922, Public Opinion, Harcourt Brace & Co, New York.
  27. Michałowski Lesław, 2001, Gdańsk w oczach jego młodych mieszkańców — studium miejsca, „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 1.
  28. Mitosek Zofia, 1974, Literatura i stereotypy, Ossolineum, Wrocław.
  29. Nowicka Ewa (red.), 1990, Swoi i obcy. Studia nad postawami wobec innych narodów, ras i grup etnicznych, t. 1, Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
  30. Reszke Irena, 1995, Niektóre kontrowersje wokół teorii stereotypów grup społecznych, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 3.
  31. Reszke Irena, 1999, Stereotypy grup społecznych a doświadczenia osobiste — wzajemne zależności, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 1.
  32. Sadowski Adam, 1995, Socjologia pogranicza, w: Adam Sadowski (red.), Wschodnie pogranicze w perspektywie socjologicznej, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok.
  33. Schaff Adam, 1981, Stereotypy a działania ludzkie, Książka i Wiedza, Warszawa.
  34. Schneider David, 1988, Introduction to Social Psychology, Harcourt Brace & Co., San Diego.
  35. Schneider David, 2004, The Psychology of Stereotyping, Guilford Press, New York.
  36. Stroebe Wolfgang, Insko Chester, 1989, Stereotype, Prejudice and Discrimination, w: Daniel Bar-Tal i in. (red.), Stereotyping and Prejudice: Changing Conceptions, Springer Verlag, New York.
  37. Szarota Tomasz, 1996, Niemcy i Polacy. Wzajemne postrzeganie i stereotypy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  38. Sztompka Piotr, 2002, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Znak, Kraków.
  39. Tożsamość…, 2003, Tożsamość miejsca i ludzi. Gdańszczanie i ich miasto w perspektywie historyczno-socjologicznej, Małgorzata Dymnicka, Zbigniew Opacki (red.), Oficyna Naukowa, Warszawa.
  40. Weigl Barbara, 1999, Stereotypy i uprzedzenia etniczne i dzieci i młodzieży, Instytut Psychologii PAN, Warszawa.
  41. Załęcki Jarosław, 2003a, Przestrzeń społeczna Gdańska w świadomości jego mieszkańców. Studium socjologiczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
  42. Załęcki Jarosław, 2003b, Obraz Niemca w świadomości ludności kaszubskiej oraz młodych gdańszczan, „Cywilizacja i Polityka”, nr 1.

Downloads

Download data is not yet available.