Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 51 Nr 2 (2007): Tożsamość religii – religie tożsamości

Artykuły i rozprawy

Ramy społeczne pamięci

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2007.51.2.1
Przesłane: 3 sierpnia 2023
Opublikowane: 14 czerwca 2007

Abstrakt

The problem of collective memory has become a subject of discussion among representatives of humanities — especially sociologists and historians — over the past few decades. The article presents selected perspectives interpreting the phenomenon of collective memory in contemporary society whose characteristic is that it is inclined towards the future rather than the past. In this context the particular method of establishing ties with the past is defined as a practice serving to define the past in terms of the fluid present and the hard to define future. The collective memory is shown as both a factor shaping socially defined areas of amnesia and a factor which influences  the biographical dimension of establishing identity, including a picture of the past.

Bibliografia

  1. Bar On Daniel (red.), 2000, Bridging the Gap: Storytelling as a Way to Work Through Political and Collective Hostilities, Korber Stiftung, Hamburg.
  2. Boll Friedhelm, 2005, „Mówienie ciężar czy ulga? Uwagi metodyczne o wywiadach z byłymi więźniami obozów koncentracyjnych”, referat wygłoszony na konferencji „Historia mówiona a Kronika — Reportaż «Europa w Auschwitz»”, 26 stycznia, Warszawa.
  3. Buras Piotr, 2003, Powrót wypędzonych, czyli (nie tylko) niemieckiego sporu o pamięć ciąg dalszy, w: Piotr Buras, Piotr M. Majewski (red.), Pamięć wypędzonych. Grass, Beneš i środkowoeuropejskie porachunki, Biblioteka Więzi, Warszawa.
  4. Burszta Wojciech J., 1996, Czytanie kultury: pięć szkiców, ACGM Lodart, Łódź. Dąbrowska-Partyka Maria, 1995, Jad złej pamięci, „Znak”, nr 5.
  5. Gillis John R., 1994, Memory and Identity: The History of Relationship, w: John R. Gillis (red.), Commemorations: The Politics of National Identity, Princenton University Press, Princenton, NJ.
  6. Gross Jan Tomasz, 2000, Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka, Pogranicze, Sejny.
  7. Guriewicz Aaron, 2001, „Cóż to jest… czas?”, w: Grzegorz Godlewski i in. (red.), Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów, Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
  8. Halbwachs Maurice, 1969, Społeczne ramy pamięci, tłum. Marcin Król, PWN, Warszawa.
  9. Hirszowicz Maria, Neyman Elżbieta, 2001, Społeczne ramy niepamięci, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 3–4.
  10. Holzer Jerzy, 1995, Pamięć i niepamięć, „Znak”, nr 5.
  11. Iggers Georg G., 1997, Historiography in the Twentieth Century: From Scientific Objectivity to the Postmodern Challenge, Wesleyan University Press–University Press of New England, Hanover, NH.
  12. Kapralski Sławomir, 2000, Oświęcim, konflikt pamięci czy kryzys tożsamości?, „Przegląd Socjologiczny”, nr 2.
  13. Kaźmierska Kaja, 2000, Wspomaganie społecznej pamięci o niedawnej przeszłości w działalności ośrodka KARTA, „Przegląd Socjologiczny”, nr 2.
  14. Kaźmierska Kaja, 2004, Wywiad narracyjny jako jedna z metod w badaniach biograficznych, „Przegląd Socjologiczny”, nr 1.
  15. Korzeniewski B., 2005, Muzealizacja a przemiana stosunku do przeszłości w refleksji Hermanna Lübbego, w: Andrzej Szpociński (red.), Wobec przeszłości. Pamięć przeszłości jako element kultury współczesnej, Instytut im Adama Mickiewicza, Warszawa.
  16. Kugelmass Jack, 1993, The Rites of the Tribe: The Meaning of Poland for the American Jewish Tourists, „YIVO Annual”, t. 21, s. 395–453.
  17. Krasnodębski Zdzisław, 2003, Polskie milczenie, w: Piotr Buras, Piotr M. Majewski (red.), Pamięć wypędzonych. Grass, Beneš i środkowoeuropejskie rozrachunki, Biblioteka Więzi, Warszawa.
  18. Lowenthal David, 1988, The Past Is a Foreign Country, Cambridge University Press, Cambridge.
  19. Libera M., 2005, Kategoria performatywności we współczesnej socjologii pamięci, w: Andrzej Szpociński (red.), Wobec przeszłości. Pamięć przeszłości jako element kultury współczesnej, Instytut im Adama Mickiewicza, Warszawa, s. 37–48.
  20. Lübbe Hermann, 1991, Muzealizacja. O powiązaniu naszej teraźniejszości z przeszłością, w: Maria Gołaszewska, Estetyka w świecie, Uniwersytet Jagielloński, Kraków.
  21. Maier Charles S., 2002, Koniec przyszłości, w: J. Żakowski, Rewanż pamięci, Sic!, Warszawa.
  22. Mauss Marcel, 1973, Socjologia i antropologia, tłum. różni, PWN, Warszawa.
  23. Mead Margaret, 2000, Kultura i tożsamość. Studium dystansu pokoleniowego, tłum. Jacek Hołówka, PWN, Warszawa.
  24. Melchior Małgorzata, 2004, Zagłada a tożsamość. Polscy Żydzi ocaleni „na aryjskich papierach”, IFiS PAN, Warszawa.
  25. Nora Pierre, 1974, Mémoire collective, w: Jacques G. Le Goff (red.), Faire d’histoire, Gallimard, Paris.
  26. Nora Pierre, 1989, Between Memory and History: Les lieux de memoire, „Representations”, nr 26, s. 7–24.
  27. Nora Pierre, 2001, Czas pamięci, „Res Publica Nowa”, nr 7.
  28. Nora Pierre, 2002, Epoka upamiętniania, w: Jacek Żakowski, Rewanż pamięci, Sic!, Warszawa.
  29. Ossowski Stanisław, 1984, O narodzie i ojczyźnie, PWN, Warszawa.
  30. Ricoeur Paul, 1993, Jaki ma być nowy etos Europy, „Znak”, nr 10.
  31. Ricoeur Paul, 1995, Pamięć — zapomnienie — historia, w: Krzysztof Michalski (red.), Tożsamość w czasach zmiany, Znak, Kraków.
  32. Ricoeur Paul, 2002, Większość była gapiami, w: Jacek Żakowski, Rewanż pamięci, Sic!, Warszawa.
  33. Radzik Ryszard, 1997, Co to jest naród?, „Znak”, nr 3.
  34. Schütze Fritz, 1989, Kollektive Verlaufskurve oder kollektiver Wandlungsprozess. Dimensionen des Vergleichs von Kriegserfahrungen amerikanisher und deutscher Soldaten im Zweiten Weltkreig, „Bios. Zeitschrift für Biographieforschung und Oral History”, t. 1, s. 31–110.
  35. Skarga Barbara, 1995, Tożsamość i pamięć, „Znak”, nr 5.
  36. Szacka Barbara, 1995, O pamięci społecznej, „Znak”, nr 5.
  37. Szacka Barbara, 2000, Pamięć zbiorowa i wojna, „Przegląd Socjologiczny”, nr 2.
  38. Szacka Barbara, 2003, Historia i pamięć zbiorowa, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 4.
  39. Szacka Barbara, 2005, Pamięć zbiorowa, w: Andrzej Szpociński (red.), Wobec przeszłości.
  40. Pamięć przeszłości jako element kultury współczesnej, Instytut im. Adama Mickiewicza, Warszawa.
  41. Szacki Jerzy, 1997, O narodzie i nacjonalizmie, „Znak”, nr 3.
  42. Szpociński Andrzej, 2003, Miejsca pamięci, „Borussia”, nr 29.
  43. Szpociński Andrzej, 2004, Tworzenie przestrzeni historycznej jako odpowiedź na nostalgię, „Kultura Współczesna”, nr 1.
  44. Szpociński Andrzej, 2005, Pamięć jako element kultury współczesnej, w: Andrzej Szpociński (red.), Wobec przeszłości. Pamięć przeszłości jako element kultury współczesnej, Instytut im. Adama Mickiewicza, Warszawa.
  45. Tannock Stuart, 1995, Nostalgia Critique, „Cultural Studies”, t. 9, s. 453–464.
  46. Turner Bryan S., 1987, A Note on Nostalgia, „Theory, Culture and Society”, t. 4, s. 147–156.
  47. Turner Victor, 2003, Badania nad symbolami, w: Marian Kempny, Ewa Nowicka (red.), Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej, PWN, Warszawa.
  48. Wolff-Powęska Anna, 2005, Powiedzcie to synom waszym… Odpowiedzialność i płomień pamięci, „Tygodnik Powszechny”, nr 6.
  49. Zaleski Marek, 1996, Formy pamięci. O przedstawianiu przeszłości w polskiej literaturze współczesnej, IBL PAN, Warszawa.
  50. Ziółkowski Marek, 2001, Pamięć i zapominanie. Trupy w szafie polskiej zbiorowej pamięci, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 3–4.
  51. Żakowski Jacek, 2002, Rewanż pamięci, Sic! Warszawa.

Downloads

Download data is not yet available.