Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 68 Nr 2 (2024): Nowi i starzy dysponenci władzy symbolicznej

Eseje recenzyjne

„Dopieszczeni przez pana”. Czy istnieje alternatywa dla „zwrotu ludowego”?

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2024.68.2.7
Przesłane: 27 marca 2024
Opublikowane: 14 czerwca 2024

Abstrakt

The essay’s author addresses the arguments of critics of the so-called “people’s turn” in historiography, who in their description of relations in rural serfdom in Polish lands emphasise above all their complementary nature and alleged harmony, while also recognising the patriarchal and hierarchical order as the natural state of things, in which there was no need for the peasant to rebel. He shows that identical arguments were put forward by conservative columnists defending the serfdom system in the 19th century. They wrote, for example, about the patrimonial convention in the relations between heir and peasant, they belittled the scale of violence, and they emphasised the alleged timelessness of the peasant’s existence, “rooted in nature”. In addition he points to the selective approach taken by the authors of two reviewed works in regard to sources, along with their omission of key publications in international literature on the subject.

Bibliografia

  1. Alfani Gudio, di Tullio Matteo, 2019, The Lion’s Share. Inequality and the Rise of the Fiscal State in Preindustrial Europe, Cambridge University Press, Cambridge.
  2. Błoński Jan J., 2022, Wydrzeć tradycję konformizmowi. O ludowych historiach Polski, „Przegląd Historyczny”, t. 113, z. 2, s. 309–345.
  3. Bowman Shearer Davis, 1993, Masters & Lords: Mid-19th-Century U.S. Planters and Prussian Junkers, Oxford University Press, New York–Oxford.
  4. Chwalba Andrzej, Harpula Władysław, 2022, Cham i pan. A nam, prostym, zewsząd nędza?, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
  5. Dobrowolska Anna i in., 2023, Ludowa historia kobiet, Wydawnicwo RM, Warszawa.
  6. Higman B. W., 2008, Plantation Jamaica, 1750–1850: Capital and Control in a Colonial Economy, University of West Indies Press, Kingston.
  7. Kniat Marian, 1929, Gospodarcze znaczenie ciężarów ludności włościańskiej w Polsce w XVIII wieku. Próba rekonstrukcji budżetu gospodarstwa włościańskiego, Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań.
  8. Kolbuszewska Jolanta, 2023, Między „czepialskimi historykami” a „orędownikami nowego spojrzenia na rodzimą przeszłość” — akademia wobec „Ludowej historii Polski” Adama Leszczyńskiego, „Historyka. Studia Metodologiczne”, t. 53, s. 577–592.
  9. Kolchin Peter, 1990, Unfree Labor. American Slavery and Russian Serfdom, Belknap Press, Cambridge–London.
  10. Konecki Krzysztof T., 2020, Odkrywanie tego, co ignorowane. O zarządzaniu uwagą w postrzeganiu historii i zjawisk społecznych, „Stan Rzeczy”, t. 18, nr 1.
  11. Leszczyński Adam, 2020, Ludowa historia Polski, W.A.B., Warszawa.
  12. Leszczyński Adam, 2023, Obrońcy pańszczyzny, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
  13. Pobłocki Kacper, 2022, Chamstwo, Czarne, Wołowiec.
  14. Rauszer Michał, 2020, Bękarty pańszczyzny. Historia buntów chłopskich, Wydawnictwo RM, Warszawa.
  15. Rauszer Michał, 2021, Siła podporządkowanych, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
  16. Rauszer Michał, 2023, Ludowy antyklerykalizm. Nieopowiedziana historia, Znak, Kraków.
  17. Rosenthal Caitlin, 2018, Accounting for Slavery. Masters and Management, Harvard University Press, Cambridge–London.
  18. Scott James C., 2020, Jak udomowiono człowieka. U początków historii pierwszych państw, tłum. Fabian Tryl, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  19. Spivak Gayatri Chakravorty, 2010, Can the Subaltern Speak? Revised edition, w: Rosalind C. Morris (red.), Can the Subaltern Speak? Reflections on the History of an Idea, Columbia University Press, New York.
  20. Stobiecki Rafał, 2022, Co tak zwany zwrot ludowy mówi nam lub czego nie mówi o kondycji współczesnej polskiej historiografii, „Teksty Drugie”, nr 4.
  21. Wyżga Mateusz, 2022, Chłopstwo. Historia bez krawata, Znak Horyzont, Kraków.
  22. Zalega Dariusz, 2024, Chachary. Ludowa historia Górnego Śląska, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
  23. Zysiak Agata, 2023, We, the People? Review Essay, „Slavic Review”, t. 82(1), s. 184–193.

Downloads

Download data is not yet available.