Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
KiS baner

Vol. 53 No. 3 (2009): The Area of Memory

Articles and essays

Controversies around the Exhibition “Enforced Roads” in the Context of the Dispute over Expulsions

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2009.53.3.2
Submitted: July 19, 2021
Published: September 21, 2009

Abstract

The fact that controversies about the past become the subject of public debate testifies to the growing significance of the role of collective memory. In Poland two such controversies emerged recently. The first was triggered off by Jan Tomasz Gross’s book Neighbours that describes the murder committed during the war on Jews by the Polish inhabitants of Jedwabne; the other is a consequence of the actions taken up by the head of the Union of the Expelled, Erika Steinbach, and her many years’ endeavours to create the so-called Centre Against Expulsions in Germany. The matter of post-war “expulsions” divided Polish disputants into adherents of two opposed points of view. One thread of the debate that started in 2000 embraces controversies around the exhibition: “Enforced Roads. Escapes and Expulsions in 20th Century Europe” opened in August 2006 that commemorates the victims of expulsions. The article analyses the press debate around this exhibition in the context of the earlier stages of this controversy. It also describes the changes of relations between the main standpoints and their influence on the ideas of the past.

References

  1. Ciołkiewicz Paweł, 2003, Debata publiczna na temat mordu w Jedwabnem w kontekście przeobrażeń pamięci zbiorowej, „Przegląd Socjologiczny”, nr 1.
  2. Ciołkiewicz Paweł, 2004, Poszukiwanie granic odpowiedzialności zbiorowej. Debata o Jedwabnem na łamach „Gazety Wyborczej”, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 1.
  3. Ciołkiewicz Paweł, 2005, Polskie emocje, niemiecka arogancja i pruska buta. Uwagi na marginesie debaty publicznej o wypędzeniach, w: Andrzej Szpociński (red.), Wobec przeszłości. Pamięć przeszłości jako element kultury współczesnej, Instytut im. Adama Mickiewicza, Warszawa.
  4. Ciołkiewicz Paweł, 2008, „Pamięć zbiorowa w dyskursie publicznym. Analiza polskiej debaty na temat wypędzeń Niemców po drugiej wojnie światowej” (niepublikowana praca doktorska).
  5. Czyżewski Marek, 1997, W stronę teorii dyskursu publicznego, w: Marek Czyżewski, Sergiusz Kowalski, Andrzej Piotrowski (red.), Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, Aureus, Kraków.
  6. Czyżewski Marek, 2006, Dyskursy pro- i antyeuropejskie. Polaryzacja i „praca pośrednicząca” (Zarys problematyki badawczej), w: Anna Horolets (red.), Europa w polskich dyskursach, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
  7. Czyżewski Marek, 2008, Debata na temat Jedwabnego oraz spór o „politykę historyczną” z punktu widzenia analizy dyskursu, w: Sławomir M. Nowinowski, Jan Pomorski, Rafał Stobiecki (red.), Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, IPN, Łódź.
  8. Czyżewski Marek, Dunin Kinga, Piotrowski, Andrzej (red.), 1991, Cudze problemy. O ważności tego co nieważne, OBS, Warszawa.
  9. Czyżewski Marek, Kowalski Sergiusz, Piotrowski Andrzej (red.), 1997, Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, Aureus, Kraków.
  10. Gill Ann M., Whedbee Karen, 2001, Retoryka, w: Teun A. van Dijk (red.), Dyskurs jako struktura i proces, tłum. Grzegorz Grochowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  11. Holzer Jerzy, 1990, Niemiecki „Spór historyków”: między emocjami i chęcią zrozumienia, w: Jerzy Holzer (red.), Historikerstreit. Spór o miejsce III Rzeszy w historii Niemiec, Aneks, Londyn.
  12. Mannheim Karl, 1986, Myśl konserwatywna, tłum. Sławomir Magala, Kolegium Otryckie, Warszawa.
  13. Mannheim Karl, 1992 [1929], Ideologia i utopia, tłum. Jan Miziński, Test, Lublin.
  14. Pięciak Wojciech, 2002, Niemiecka pamięć. Współczesne spory w Niemczech o miejsce III Rzeszy w historii, polityce i tożsamości (1989–2001), Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
  15. Piotrowski Andrzej, 1997a, Wewnętrzna dynamika kształtowania się rytualnego chaosu (fragment „Wprowadzenia”), w: Marek Czyżewski, Sergiusz Kowalski, Andrzej Piotrowski (red.), Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, Aureus, Kraków.
  16. Piotrowski Andrzej, 1997b, Tożsamość zbiorowa jako temat dyskursu polityki. Analiza przypadku, w: Marek Czyżewski, Sergiusz Kowalski, Andrzej Piotrowski (red.), Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, Aureus, Kraków.
  17. Szepke Anna, 2003, Przemoc symboliczna w polskim dyskursie publicznym: Jan Paweł II — „Papież z Polski”, „Przegląd Socjologiczny”, nr 1.
  18. Weger Tobias, 2007, Dwie wystawy — jeden projekt? Muzealizacja miejsca pamięci „Ucieczka i wypędzenie”, „Kultura Współczesna”, nr 3.
  19. A n a l i z o w a n e m a t e r i a ł y
  20. Benedykt XVI, 2006, Przebudź się Boże. Przemówienie Ojca Świętego w Auschwitz Birkenau, „Gazeta Wyborcza”, 29 maja.
  21. Błaut S., Konopacka J., 2006, Günter Grass na wojnie, „Gazeta Wyborcza”, 18 sierpnia.
  22. Borowiec J., 2006, Hebrajski papież (rozmowa z abp. H. Muszyńskim) „Tygodnik Powszechny”, 11 czerwca.
  23. Cichocki M., Gawin D., 2006, Nowa przeszłość Niemiec, „Rzeczpospolita”, 14–15 listopada (dodatek „Plus minus”).
  24. Goldhagen D., 2006, Benedykt zamazuje historię, „Gazeta Wyborcza”, 3–4 czerwca (tekst pierwotnie opublikowany w „Los Angeles Times”, 31 maja 2006).
  25. Hambura S., 2006, Czyszczenie pamięci, „Wprost”, 27 sierpnia.
  26. Jakucki P., 2006a, Niemiecka amnezja, „Nasza Polska”, 15 sierpnia.
  27. Jakucki P., 2006b, Gdańsk bez Grassa, „Nasza Polska”, 23 sierpnia.
  28. Jak zakończyć…, 2006, Jak zakończyć wojnę niemiecko-polską pod flagą UE, „Dziennik” 16 sierpnia (sonda: E. Smolar, P. Semka, Z. Najder, A. Krzemiński, P. Zalewski).
  29. Jaspers K., 2003, Problem winy, „Gazeta Wyborcza”, 30–31 sierpnia.
  30. Krasnodębski Z., 2006, Berlińska bitwa o pamięć, „Dziennik”, 14–15 sierpnia.
  31. Krzemiński A., 2006, Poczet rewanżystów, „Polityka”, 16 września.
  32. Krzyżanowski Z., 2006, Wypędzeni piszą historię, „Dziennik”, 14–15 września.
  33. Łach A., 2006, Sojusznicy kłamstwa, „Niedziela”, nr 36.
  34. Michalski C., 2006a, Pytania do Boga, „Dziennik”, 30 maja.
  35. Michalski C., 2006b, Czemu Grass przemówił, „Dziennik”, 14–15 sierpnia.
  36. Michnik A., 2006, Nie bij się w cudze piersi, „Gazeta Wyborcza”, 16 sierpnia.
  37. Nowak R. J., 2006, Pro i contra, „Niedziela”, nr 26.
  38. Piasecki W., 2006, Oczy szeroko otwarte (rozmowa z A. Foxmanem), „Przegląd”, 11 czerwca.
  39. Piaseczny J., 2006, Chory prezydent i afera kartoflowa, „Przegląd”, 10 lipca.
  40. Polak G., 2006, Czego wymaga od nas Benedykt XVI (rozmowa z ks. W. Chrostowskim), „Niedziela”, nr 29.
  41. Popham P., 2006, Jak mogłeś, Ojcze?, „Forum”, 5–19 czerwca (tekst pierwotnie opublikowany w „The Independent”, 31 maja 2006).
  42. Rybiński M., 2006, Brunatna młodość Grassa, „Dziennik”, 14–15 sierpnia.
  43. Ryszka C., 2006, Niemcom nie podoba się polski premier, „Niedziela”, nr 35.
  44. Sadowski J., 2006, Kto się boi Eriki Steinbach, a kto Angeli Merkel, „Res Publica Nowa”, jesień.
  45. Semka P., 2006a, Niemcy w klubie ofiar, „Wprost”, 2 lipca.
  46. Semka P., 2006b, Przesiedlenia Niemców to cena szaleństw Hitlera, „Dziennik”, 19–20 sierpnia.
  47. Sterlingow M., Wąs M., 2006, Grass pokazał nam kim jesteśmy (rozmowa z P. Huelle i M. Abramowiczem), „Gazeta Wyborcza”, 21 sierpnia.
  48. Szostkiewicz A., 2005, Żydowskie pytania Benedykta, „Gazeta Wyborcza”, 10–11 czerwca.
  49. Szubarczyk P., 2006, Historia po niemiecku, „Nasz Dziennik”, 2–3 września.
  50. Trenkner J., 1999, Jak pamiętać o historycznej winie?, „Tygodnik Powszechny”, nr 1.
  51. Wileński B., 2006, Wymuszone drogi Eriki Steinbach, „Gazeta Wyborcza”, 11 sierpnia.
  52. Wolf-Powęska A., 2006, Auschwitz — krzyk i milczenie, „Gazeta Wyborcza”, 17–18 czerwca.

Downloads

Download data is not yet available.

Similar Articles

<< < 9 10 11 12 13 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.