Vol. 69 No. 2 (2025): On the Concept of Vulnerability
Articles and essays
Liberal democracy and multiculturalism
Warsaw University of Life Sciences
Abstract
People have always migrated to places that offer opportunities to satisfy their needs. This movement has intensified over time, resulting in today’s culturally diverse social spaces. Countries that recognize such diversity are liberal democracies, states defined by freedom, individualism, human rights, private property, free market, equality, and self-governance. These are the values that characterize societies belonging to the contemporary civilization known as the West, in contrast to authoritarian countries that do not respect diversity. Multiculturalism, in turn, entails freedom, equality, and respect for different cultures and the people who represent them. Recognition of multiculturalism is thus associated with liberal democracies, which grant freedom and equal rights to all. But is the correspondence between liberal democracy and multiculturalism inviolable? Such is the central question of this article, in which the author examines not only the process by which multiculturalism is recognized within liberal democracies, but also the contradictions between the values underlying liberal democracy and multiculturalism.
References
- Arystoteles, 2002, Polityka, tłum. Ludwik Piotrowicz, De Agostini, Altaya, Warszawa.
- Ash Timothy Garton, 2005, Wolny świat. Dlaczego kryzys Zachodu jest szansą naszych czasów, tłum. Dominika Chylińska, Znak, Kraków.
- Ash Timothy Garton, 2022, Obrona liberalizmu. Eseje o wolności, wojnie i Europie, tłum. Anna Halbersztat i in., Fundacja Kultury Liberalnej, Warszawa.
- Balint Peter, Lenard Patti Tamara, 2022, Debating Multiculturalism — Should There Be Minority Rights, Oxford University Press, New York.
- Bell Duncan, 2014, What Is Liberalism?, „Political Theory”, t. 42(6), s. 682–715.
- Berry John W., 1997, Lead Article. Immigration, Acculturation and Adaptation, „Applied Psychology. An International Review”, t. 46(1), s. 5–34.
- Dahrendorf Ralf, 2022, Pokusy wyzbycia się wolności. Intelektualiści w czasach próby, tłum. Adam Romaniuk, Agora, Warszawa.
- Engelking Wojciech, 2024, Masy i prawda o okolicznościach roku 2024, „Kultura Liberalna”, nr 40.
- Fomina Joanna, 2021, Political Dissent and Democratic Remittances: The Activities of Russian Migrants in Europe, Routledge, London–New York.
- Fraser Nancy, 2005, Sprawiedliwość społeczna w epoce polityki tożsamości: redystrybucja, uznanie, uczestnictwo, w: Nancy Fraser, Axel Honneth, Redystrybucja czy uznanie? Debata polityczno-filozoficzna, tłum. Monika Bobako, Tomasz Dominiak, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP, Wrocław.
- Fraser Nancy, Honneth Axel, 2005, Redystrybucja czy uznanie? Debata polityczno-filozoficzna, tłum. Monika Bobako, Tomasz Dominiak, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP, Wrocław.
- Fukuyama Francis, 2019, Tożsamość. Współczesna polityka tożsamościowa i walka o uznanie, tłum. Jan Pyka, Rebis, Poznań.
- Gray John, 2024, Nowe lewiatany. Refleksje po liberalizmie, tłum. Szymon Żuchowski, Fundacja Kultury Liberalnej, Warszawa.
- Grzymała-Kazłowska Aleksandra, 2013, Ku socjologii mobilnego społeczeństwa? Rozwój nowych koncepcji migracji i integracji a socjologia, „Studia Socjologiczne”, nr 3, s. 31–52.
- Hayek Friedrich August von, 2004, Zgubna pycha rozumu. O błędach socjalizmu, tłum. Miłowit i Tomasz Kunińscy, Arcana, Kraków.
- Honneth Axel, 1992, Integrity and Disrespect: Principles of a Conception of Morality Based on the Theory of Recognition, „Political Theory, t. 20(2), s. 187–201.
- Honneth Axel, 2005, Redystrybucja jako uznanie. Odpowiedź dla Nancy Fraser, w: Nancy Fraser, Axel Honneth, Redystrybucja czy uznanie? Debata polityczno-filozoficzna, tłum. Monika Bobako, Tomasz Dominiak, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji, Wrocław.
- Horowitz Donald L., 2000, Ethnic Groups in Conflict, University of California Press, Berkeley.
- Joppke Christian, 2024, Neoliberal Nationalism and Immigration Policy, „Journal of Ethnic and Migration Studies”, t. 50(7), s. 1657–1676.
- Joppke Christian, Lukes Steven (red.), 2000, Multiculturalism Questions, Oxford University Press, New York.
- Kowalczyk Stanisław, 2022, Filozofia społeczna, w: Stanisław Janeczek, Anna Starościc (red.), Filozofia społeczna, część I: Praeambula metodologiczne i historyczne, Wydawnictwo KUL, Lublin, s. 63–106.
- Kurczewska Joanna, 1997, Odkrywanie wielokulturowości i współczesne ideologie. Rozważania wstępne, w: Marian Kempny, Alina Kapciak, Sławomir Łodziński (red.), U progu wielokulturowości. Nowe oblicza społeczeństwa polskiego, Oficyna Naukowa, Warszawa, s. 32–50.
- Kymlicka Will, 2009 Współczesna filozofia polityczna, tłum. Andrzej Pawelec, Fundacja Aletheia, Warszawa.
- Llosa Mario Vargas, 2020, Zew plemienia, tłum. Marzena Chrobak, Znak, Kraków.
- Maclure Jocelyn, 2010, Multiculturalism and Political Morality, w: Duncan Ivison (red.), The Ashgate Research Companion to Multiculturalism, Ashgate, Rarnham (UK)–Burlington (USA), s. 39–55.
- Marshall Thomas H., 1965, Class, Citizenship and Social Development, Anchor, New York.
- Müller Jan-Werner, 2020, Strach i wolność. O inny liberalizm, tłum. Paweł Masłowski, Fundacja Kultura Liberalna, Warszawa.
- Müller Jan-Werner, 2022, Demokracja rządzi, tłum. Tomasz Sawczuk, Fundacja Kultura Liberalna, Warszawa.
- Ortega y Gasset José, 1997, Bunt mas, tłum. Piotr Niklewicz, Muza, Warszawa.
- Osiatyński Wiktor, 2011, Prawa człowieka i ich granice, tłum. Sergiusz Kowalski, Znak, Kraków.
- Revel Jean-François, 1987, Le terrorisme contre la démocratie, Hachette, Paris.
- Runciman David, 2019, Jak kończy się demokracja, tłum. Szymon Żuchowski, Fundacja Kultura Liberalna, Warszawa.
- Savidan Patrick, 2012, Wielokulturowość, tłum. Ewa Kozłowska, Oficyna Naukowa, Warszawa.
- Shklar Judith, 2015, Liberalizm strachu, tłum. Adam Puchejda, Samanta Stecko, „Res Publica Nowa”, nr 3, s. 48–59.
- Synger Miriam, 2023, Jestem Żydówką. Pamiętnik religijny feministki, patriotki, wielodzietnej Matki Polki, Znak, Kraków.
- Szahaj Andrzej, 2008, Relatywizm i fundamentalizm oraz inne szkice z filozofii kultury i polityki, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
- Szahaj Andrzej, 2010, Wielokulturowość: za i przeciw (kilka uwag), w: Dorota Pietrzyk-Reeves, Małgorzata Kułakowska (red.), Studia nad wielokulturowością, Księgarnia Akademicka, Kraków, s. 25–30.
- Śliz Anna, 2017, Wielokulturowość: stygmat współczesnego świata? Próba analizy socjologicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
- Taylor Charles, 1994, The Politics of Recognition, w: Amy Gutmann (red.), Multiculturalism. Examining the Politics of Recognition, Princeton University Press, Princeton, NJ, s. 25–73.
- Taylor Charles, 2001, Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej, tłum. Marcin Gruszczyński i in., opr. naukowe Tadeusz Gadacz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
- Tokarski Jan, 2024, Granice człowieczeństwa, człowieczeństwo na granicy, „Kultura Liberalna”, nr 37.
- Vertovec Steven, 2010, Towards Post-multiculturalism? Changing Communities, Conditions and Contexts of Diversity, „International Social Science Journal”, t. 61(199), s. 85–95 https://doi.org/10.1111/j.1468-2451.2010.01749.x.
- Vertovec Steven, 2012, Transnarodowość, tłum. Izabela Kołbon, Wydawnictwo UJ, Kraków.
- Wieviorka Michel, 2022, Demokracja jako sztuka walki (b. tłum.), Wydawnictwo Nieoczywiste, Warszawa.
Downloads
Download data is not yet available.