Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
RP-N baner

Nr 33 (2025)

Artykuły

Wierny sługa Hitlera? Franz Paliczka jako funkcjonariusz niemieckiego reżimu okupacyjnego i jego osądzenie

DOI: https://doi.org/10.35757/RPN.2025.33.01
Przesłane: 20 czerwca 2024
Opublikowane: 7 października 2025

Abstrakt

Po zakończeniu drugiej wojny światowej polski wymiar sprawiedliwości przystąpił do ścigania i sądzenia osób odpowiedzialnych za zbrodnie popełnione przez niemiecki aparat okupacyjny na ziemiach polskich. Wśród sprawców znaleźli się także obywatele II Rzeczypospolitej. Artykuł omawia casus górnośląskiego folksdojcza Franza Paliczki – przedwojennego działacza mniejszości niemieckiej i okupacyjnego urzędnika w Pszczynie. Autorzy analizują jego działalność w okresie międzywojennym, w latach 1939–1945 oraz powojenny proces przed Specjalnym Sądem Karnym w Katowicach.

Bibliografia

  • Bębnik G., Sokoły kapitana Ebbinghausa. Sonderformation Ebbinghaus w działaniach wojennych na Górnym Śląsku w 1939 r., Instytut Pamięci Narodowej, Katowice–Kraków 2014.
  • Boda-Krężel Z., Sprawa volkslisty na Górnym Śląsku. Koncepcje likwidacji problemu i ich realizacja, Instytut Śląski, Opole 1978.
  • Burczyk D., Renegaci przed sądem. Specjalny Sąd Karny i Prokuratura Specjalnego Sądu Karnego w Gdańsku (1945–1946), Instytut Pamięci Narodowej, Gdańsk–Warszawa 2022.
  • Dziurok A., Osądzenie przestępstw okresu II wojny światowej przez Specjalny Sąd Karny w Katowicach w latach 1945–1946, Instytut Pamięci Narodowej, Katowice–Warszawa 2024.
  • Gruszka S.F., Nasze czasy wiek XX. Historie prawdziwe – wspomnienia – refleksje, Towarzystwo Miłośników Ziemi Pszczyńskiej, Pszczyna 2005.
  • Kaczmarek R., Pod rządami gauleiterów. Elity i instancje władzy w rejencji katowickiej w latach 1939–1945, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1998.
  • Kaczmarek R., W odrodzonej Polsce, [w:] Pszczyna. Monografia historyczna, t. 1, red. R. Kaczmarek, J. Sperka, Urząd Miejski w Pszczynie, Pszczyna 2014.
  • Kaczmarek R., Sperka J. (red.), Pszczyna. Monografia historyczna, t. 1, Urząd Miejski w Pszczynie, Pszczyna 2014.
  • Kapica W., Kierownicy polityczni NSDAP w powiecie pszczyńskim w latach 1939–1945. Analiza zbiorowości, „Wieki Stare i Nowe” 2011, t. 3 (8).
  • Kruszewski T., Partia narodowosocjalistyczna na Śląsku w latach 1933–1945. Organizacja i działalność, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1995.
  • Lysko A. (red.), Słownik biograficzny ziemi pszczyńskiej, , Urząd Miejski w Pszczynie, Pszczyna 1994.
  • Majewski P.M., Brzydkie słowo na „k”. Rzecz o kolaboracji, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2024.
  • Materiały norymberskie. Umowa, statut, akt oskarżenia, wyrok, radzieckie votum, oprac. T. Cyprian, J. Sawicki, Spółdzielnia Wydawnicza „Książka”, Warszawa 1948.
  • Nocoń H., Inteligencja polska w powiecie pszczyńskim w latach 1922–1939, Towarzystwo Miłośników Ziemi Pszczyńskiej, Pszczyna 2005.
  • Orlik Z., Nad brzegami Dokawy. Szkice z dziejów Piasku, Pszczyńskie Centrum Kultury, Pszczyna 2000.
  • Paliczka F., Die frühere Entwicklung der Kreissparkasse Pless und ihr jetziger Wiederaufbau, [w:] Heimatkalender Pless 1940, Der Landrat des Kreises Pless, Pless 1940.
  • Pasek A., Przestępstwa okupacyjne w polskim prawie karnym z lat 1944–1956, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2002.
  • Pawlicki A., Procesy osób oskarżonych o popełnienie zbrodni niemieckich w tzw. ,,Kraju Warty” przed polskimi sądami specjalnymi w latach 1945–1946, t. 1–2, Instytut Pamięci Narodowej, Poznań–Warszawa 2019.
  • Rosenbaum S., Między katolicyzmem i nacjonalizmem. Związek Niemieckich Katolików w Polsce w województwie śląskim 1923–1939, Instytut Pamięci Narodowej, Katowice–Warszawa 2020.
  • Szkice z dziejów ziemi pszczyńskiej, t. 1: Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej 6–7 grudnia 2017 roku przez Muzeum Historii Katowic oraz Muzeum Miejskie w Tychach, Muzeum Historii Katowic, Muzeum Miejskie w Tychach, Katowice–Tychy 2020.
  • Unsere Heimatstadt Pless in Oberschlesien, Bd. 2, Bundesheimatgruppe Pless, Runderoth 1978.
  • Węcki M., II wojna światowa, [w:] R. Kaczmarek, J. Sperka (red.), Pszczyna. Monografia historyczna, t. 1, Urząd Miejski w Pszczynie, Pszczyna 2014.
  • Węcki M., Siatka informatorów Służby Bezpieczeństwa Reichsführera SS (Sicherheitsdienst) w powiecie pszczyńskim – szkic, [w:] Szkice z dziejów ziemi pszczyńskiej, t. 1: Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej 6–7 grudnia 2017 roku przez Muzeum Historii Katowic oraz Muzeum Miejskie w Tychach, Muzeum Historii Katowic, Muzeum Miejskie w Tychach, Katowice–Tychy 2020.

Downloads

Download data is not yet available.

Podobne artykuły

1 2 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.