Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
SM baner

Tom 72 Nr 1 (2019): Jak uczyć o stosunkach międzynarodowych?

Forum

Inicjatywa Trójmorza w świetle teorii realizmu. Polityczne aspekty nowej formy współpracy dwunastu państw

DOI: https://doi.org/10.35757/SM.2019.72.1.07
Przesłane: 11 stycznia 2020
Opublikowane: 29 marca 2019

Abstrakt

The aim of the article is to explain the motives of cooperation within the framework of the Three Seas Initiative in the light of the theory of realism. The following research questions are addressed: What are the interests of the states involved in creating the Three Seas Initiative? Does the Three Seas Initiative contribute to strengthening or weakening the integration process in the EU? Does the Three Seas Initiative affect the balance of power in the regional and global dimension? How can classical realism, structural realism (neorealism) and neoclassical realism help to answer these questions?

On the one hand, the Three Seas Initiative is considered as Poland's attempt to strengthen its role and the position  of Central and Eastern Europe, with the support of the United States. On the other hand, the declared goals of the Three Seas Initiative are to consolidate the European Union and even the entire Euro-Atlantic community. The United States consistently supports this initiative, which is in line with its interests, particularly in the sphere of energy. The reaction of European actors was more complex, but in 2018 the European Commission unexpectedly recognised that the Three Seas Initiative complemented the activities of the European Union, and at the same time  Germany declared its willingness to join the group.

The theory of realism explains well the motives of competition and conflicts, focusing on the aspect of security and power, and admitting the primacy of the political sphere. When explaining cooperation in the Three Seas Initiative, this approach faces difficulties, as the cooperation’s emphasis has been shifted to the economic dimension. Its declaratory objectives focus on infrastructure development in transport, energy and digital fields.

Nevertheless, the political significance of this new initiative is increasing. The priorities as stated in the Bucharest declaration comprise strengthening the cohesion of the EU and the transatlantic ties, highlighting the economic presence of the US in the region. In case of further unfavourable transformations of the international order, an increase of threats for the region may lead to strengthening the political dimension of the Three Seas Initiative as a tool for building relations between Central and Eastern Europe and the United States.

The article is an introduction and an incentive for further research on the Three Seas Initiative based on the theories of international relations.

Bibliografia

  1. Bajda P., Małe państwo europejskie na arenie międzynarodowej. Polityka zagraniczna Republiki Słowackiej w latach 1993−2016, Ośrodek Myśli Politycznej, Wydawnictwo Naukowe UKSW, Kraków–Warszawa 2018.
  2. Borkowski P. J., Polityczne teorie integracji międzynarodowej, Difin, Warszawa 2007.
  3. Clemente J., Six threats for the U.S. liquefied natural gas business, „Forbes” [online], 15 V 2015 [dostęp: 12 X 2018], dostępny w internecie: .
  4. „Cooperation between China and Central and Eastern European Countries” [online, dostęp: 12 X 2018], dostępny w internecie: .
  5. Czaputowicz J., Mapa współczesnego realizmu: realizm klasyczny, neorealizm, realizm neoklasyczny, [w:] Teoria realizmu w nauce o stosunkach międzynarodowych, red. J. Czaputowicz, E. Haliżak, PTSM, Rambler, Warszawa 2014, dostępny w internecie [dostęp: 12 X 2018]: <http://ptsm.edu.pl/wp-content/uploads/publikacje/teoria-realizmu-w-nauce-o-stosunkach-miedzynarodowych/J.Czaputowicz.pdf>.
  6. Czaputowicz J., Teorie stosunków międzynarodowych. Krytyka i systematyzacja, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
  7. Dahl M., Inicjatywa Trójmorza z perspektywy niemieckiej, „Studia Europejskie” 2018, nr 2 (86).
  8. Gniazdowski M., Trójmorze – nowy instrument w polskiej polityce zagranicznej, „Polski Przegląd Dyplomatyczny” 2017, nr 4 (71).
  9. Grieco J. M., State interests and institutional rule trajectories. A neorealist interpretation of the Maastricht treaty and European economic and monetary union, „Security Studies” 1996, vol. 5.
  10. Guzzini S., Realizm w nauce o stosunkach międzynarodowych, Scholar, Warszawa 2017.
  11. Jackson R., Sørensen G., Wprowadzenie do stosunków międzynarodowych. Teorie i kierunki badawcze, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012.
  12. Kaczmarski M., Realizm neoklasyczny, [w:] Teorie i podejścia badawcze w nauce o stosunkach międzynarodowych, red. R. Zięba, S. Bieleń, J. Zając, Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW, Warszawa 2015.
  13. Kałan D., Trójkąt sławkowski: konkurencja dla Wyszehradu?, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 16 II 2015 (Biuletyn PISM, 18 (1255)), dostępny w internecie [dostęp: 12 X 2018]: .
  14. Kowal P., Czwarte Międzymorze?, „Obóz” 2016, nr 54.
  15. Kowal P., Orzelska-Stączek A., Inicjatywa Trójmorza. Geneza, cele i funkcjonowanie, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2019.
  16. Kuczkiewicz J., La „nouvelle Europe” se réunit à 12 pour recevoir chaleureusement Donald Trump, „Le Soir” [online], 5 VII 2017 [dostęp: 12 X 2018], dostępny w internecie: <http://plus.lesoir.be/103076/article/2017-07-05/la-nouvelle-europe-se-reunit-12-pour-recevoir-chaleureusement-donald-trump>.
  17. Legro J. W., Moravcsik A., Is anybody still a realist?, „International Security” 1999, vol. 24, No. 2, dostępny w internecie [dostęp: 12 X 2018]: <https://www.princeton.edu/~amora-vcs/library/anybody.pdf>.
  18. Mearsheimer J. J., Back to the future: instability in Europe after the Cold War, „International Security” 1990, vol. 15, No. 1, dostępny w internecie [dostęp: 12 X 2018]: <http://mearsheimer.uchicago.edu/pdfs/A0017.pdf>.
  19. Morgenthau H., Polityka między narodami. Walka o potęgę i pokój, Difi n, Warszawa 2010.
  20. Narizny K., On systemic paradigms and domestic politics. A critique of the newest realism, „International Security” 2017, vol. 42, issue 2.
  21. Orzelska-Stączek A., Bezpieczeństwo Europy Środkowo-Wschodniej w perspektywie ładu globalnego ze szczególnym uwzględnieniem roli Polski, [w:] System euroatlantycki w wielobiegunowym ładzie międzynarodowym, red. J. Fiszer, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2013.
  22. Rotaru V., Umland A., How Romania and Poland can strengthen NATO and the EU. Two new cooperation initiatives could improve regional security, „Foreign Affairs” [online], 10 XI 2017 [dostęp: 12 X 2018], dostępny w internecie: .
  23. Schweller R. L., Pu X., After unipolarity China’s visions of international order in an era of U.S. decline, „International Security” 2011, vol. 36, No. 1.
  24. Sienkiewicz M., Koncepcja Trójmorza w polityce zagranicznej Polski po 2015 r., „Dyplomacja i Bezpieczeństwo” 2016, nr 1.
  25. Snyder J., One world, rival theories, „Foreign Policy” 2004, No. 145.
  26. Stępniewski T., Inicjatywa Trójmorza: uwarunkowania geopolityczne i nowy model regionalnej współpracy, „Studia Europejskie” 2018, nr 2 (86).
  27. System euroatlantycki w wielobiegunowym ładzie międzynarodowym, red. J. Fiszer, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2013.
  28. Szczerski K., Utopia europejska: kryzys integracji i polska inicjatywa naprawy, Biały Kruk, Kraków 2017.
  29. Teoria realizmu w nauce o stosunkach międzynarodowych, red. J. Czaputowicz, E. Haliżak, PTSM, Rambler, Warszawa 2014.
  30. Teorie i podejścia badawcze w nauce o stosunkach międzynarodowych, red. R. Zięba, S. Bieleń, J. Zając, Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW, Warszawa 2015.
  31. Ukielski P., Mapa Trójmorza. Przegląd punktów wspólnych i rozbieżności w polityce 12 państw regionu, Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego 2016 (Raport, 3/2016).
  32. Więcławski J., Hans Morgenthau, realizm klasyczny i jego rekomendacje dla polskiej polityki zagranicznej, „Myśl Ekonomiczna i Polityczna” 2011, nr 3 (34).
  33. Więcławski J., Teoria realizmu Hansa J. Morgenthaua: koncepcje, krytyka i znaczenie dla współczesnych stosunków międzynarodowych, Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2014.
  34. Wiśniewski B., Szczyt Inicjatywy Trójmorza w Bukareszcie – wizja nabiera kształtu, „Komentarz PISM” 2018, nr 64.
  35. Wojciuk A., Czaputowicz J., Realizm w polskiej nauce o stosunkach międzynarodowych, [w:] Teoria realizmu w nauce o stosunkach międzynarodowych, red. J. Czaputowicz, E. Haliżak, PTSM, Rambler, Warszawa 2014.
  36. Wróbel A., Polityka handlowa w świetle założeń realizmu, [w:] Teoria realizmu w nauce o stosunkach międzynarodowych, red. J. Czaputowicz, E. Haliżak, PTSM, Rambler, Warszawa 2014.
  37. Zalewski B., Strach to zły doradca dyplomatów od wizji Trójmorza, „RMF 24” [online], 6 VII 2017 [dostęp: 12 X 2018], dostępny w internecie: .
  38. Żurawski vel Grajewski P., Baeva Motusić A., Redlowska K., Adriatic – Baltic – Black Sea. Visions of cooperation, Instytut Studiów Wschodnich, Warszawa 2017, dostępny w internecie [dostęp: 12 X 2018]: <http://www.forum-ekonomiczne.pl/wp-content/uploads/2017/08/Adriatyk-Ba%C5%82tyk-Morze-Czarne16x24_2017en_PDF.pdf>.

Downloads

Download data is not yet available.

Inne teksty tego samego autora

Podobne artykuły

<< < 1 2 3 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.