Tom 75 Nr 3/4 (2022): Francuska Europa? / Polityka energetyczna
Polityka energetyczna a energia przyszłości
Rosatom na zagranicznym rynku energii jądrowej
Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie
Abstrakt
Energetyka Federacji Rosyjskiej jawi się nam przez pryzmat dwóch wielkich korporacji państwowych – Gazpromu oraz Rosneftu – z pomocną których Kreml dotychczas skutecznie kreował swoją politykę wobec Zachodu oraz przestrzeni postradzieckiej. Jednakże, obok sektora naftowo-gazowego, Federacja Rosyjska posiada doskonale rozwinięty sektor energetyki jądrowej, na czele z państwową korporacją Rosatom. Kompleksowa obsługa klienta możliwa dzięki integracji pionowej korporacji oraz wybrany przez Rosjan model biznesowy pozwolił zająć Rosatomowi wiodącą pozycję na światowym rynku energetyki jądrowej. Zaobserwowana w ostatnich latach dynamiczna ekspansja Rosatomu na rynki zagraniczne oraz perspektywa wzrostu liczby rosyjskich reaktorów na rynku światowym wzbudziła zaniepokojenie części zachodnich obserwatorów. W rosyjskiej spółce atomowej upatrują oni kolejne narzędzie Rosji do kreowania polityki zagranicznej. Niniejszy artykuł stanowi analizę potencjału sektora energii jądrowej Rosji oraz wskazania, czy jest on wykorzystywany przez Moskwę do osiągania przewag politycznych.
Bibliografia
- The Brookings Foreign Policy Studies Energy Security Series: The Russian Federation, The Brookings Institution, 2006: <https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2016/06/2006russia.pdf> [dostęp: 27 III 2022].
- Czechy wykluczają Rosatom z przetargu na budowę bloku elektrowni atomowej; „Puls Biznesu” [online], 19 IV 2021 [dostęp: 26 III 2022]: <https://www.pb.pl/czechy-wykluczaja-rosatom-z-przetargu-na-budowe-bloku-elektrowni-atomowej-1114183>.
- Česnakas G., Juozaitis J., Nuclear geopolitics in the Baltic Sea region. Exposing Russian strategic interests behind Ostrovets NPP, Global Energy Center, 2017: <https://www.atlanticcouncil.org/in-depth-research-reports/issue-brief/nuclear-geopolitics-in-the-baltic-sea-region-exposing-russian-strategic-interests-behind-ostrovets-npp/> [dostęp: 27 III 2022].
- DiChristopher T., The us is losing the nuclear energy export race to China and Russia. Here’s the Trump team’s plan to turn the tide, „CNBC” [online], 4 IV 2019 [dostęp: 22 III 2022]: <https://www.cnbc.com/2019/03/21/trump-aims-to-beat-china-and-russia-in-nuclear-energy-export-race.html>.
- Dixon B., Beard L., Global Nuclear Markets – Market Arrangements and Service Agreements, Idaho National Laboratory, 2016: <https://www.energy.gov/sites/prod/files/2017/01/f34/Global%20Nuclear%20Markets--Market%20Arrangements %20and%20Service%20Agreements.pdf> [dostęp: 27 III 2022].
- Euratom Supply Agency, Annual Report 2020: <https://euratom-supply.ec.europa.eu/index_en> [dostęp: 27 III 2022].
- Gallucci N., Shellenberger M., Will the West let Russia dominate the nuclear market?, „Foreign Affairs”, 3 VIII 2017.
- Gosudarstvennaya korporatsiya po atomnoy energii «Rosatom» Itogi deyatel’nosti za 2018 god, Rosatom, Moskwa 2019: <https://www.report.rosatom.ru/go/rosatom/go_rosatom_2018/go_2018.pdf> [dostęp: 22 III 2022].
- Grost I., Poussenkova N., Petroleum ambassadors of Russia: State versus corporate policy in the Caspian region, The James Baker iii Institute for Public Policy, Rice University, 1998: <https://www.bakerinstitute.org/media/files/Research/44988762/petroleum-ambassadors-of-russia-state-versus-corporate-policy-in-the-caspian-region.pdf> [dostęp: 22 III 2022].
- Istoriya atomnoy promyshlennosti Rossii, „Rosatom” [online, dostęp: 22 III 2022]: <https://rosatom.ru/about-nuclear-industry/history/>.
- Jermalavicius T., Hybrid Atoms: Rosatom’s projects and Russia’s geopolitical strategy, „ICDS” [online], 19 XI 2020 [dostęp: 22 III 2022]: <https://icds.ee/en/hybrid-atoms-rosatoms-projects-and-russias-geopolitical-strategy/>.
- Jewell J., Vetier M., Garcia-Cabrera D., The international technological nuclear co-operation landscape: A new dataset and network analysis, „Energy Policy” 2019, vol. 128, s. 838–852, doi: 10.1016/j.enpol.2018.12.024.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.enpol.2018.12.024
- Kajmowicz J., Rosjanie zbudują w Turcji kolejny blok jądrowy. „Pierwszy taki projekt w historii”, „Energetyka 24” [online], 10 III 2021 [dostęp: 27 III 2022]: <https://energetyka24.com/atom/rosjanie-zbuduja-w-turcji-kolejny-blok-jadrowy-pierwszy-taki-projekt-w-historii>.
- Kardaś S., Rosyjsko-egipska współpraca w sferze energetyki jądrowej, Ośrodek Studiów Wschodnich, Warszawa 2017 (Analizy OSW): <https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2017-12-20/rosyjsko-egipska-wspolpraca-w-sferze-energetyki--jadrowej> [dostęp: 27 III 2022].
- Kardaś S., Sadecki A., Rosyjsko-węgierska umowa atomowa, Ośrodek Studiów Wschodnich, Warszawa 2014 (Analizy OSW): <https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2014-01-15/rosyjsko-wegierska-umowa-atomowa> [dostęp: 22 III 2022].
- Kłysiński K., Hyndle-Hussein J., Kardaś S., Inauguracja Białoruskiej Elektrowni Jądrowej w Ostrowcu, Ośrodek Studiów Wschodnich, Warszawa 2020 (Analizy OSW): <https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2020-11-10/inauguracja-bialoruskiej-elektrowni-jadrowej-w-ostrowcu> [dostęp: 22 III 2022].
- Konkurentsiya na mirovom rynke yadernykh energeticheskikh tekhnologiy, Analiticheskiy tsentr pri pravitel’stve fb, Moskva 2019: <https://ac.gov.ru/archive/files/publication/a/21476.pdf> [dostęp: 22 III 2022].
- Mezhdunarodnoye sotrudnichestvo, „Rosatom” [online, dostęp: 22 III 2022]: <https://rosatom.ru/about/international/>.
- Milcheva E., Krassen N., Bułgaria: Kontrowersje wokół budowy elektrowni atomowej z rosyjskimi reaktorami, „Euractiv” [online], 21 II 2022 [dostęp: 26 III 2022]: <https://www.euractiv.pl/section/energia-i-srodowisko/news/bulgaria-sofia-elektrownia-atomowa-reaktor-jadrowy-kozloduj-belene-rosatom-atom/>.
- Minin N., Vlcek T., Determinants and considerations of Rosatom’s external strategy, „Energy Strategy Reviews” 2017, vol. 17, s. 37–44, DOI: 10.1016/j.esr.2017.07.001.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.esr.2017.07.001
- Missiya. Strategicheskiye tseli. Tsennosti, „Rosatom” [online, dostęp: 22 III 2022]: <https://rosatom.ru/about/mission/>.
- Nakano J., The Changing Geopolitics of Nuclear Energy. A Look at the United States, Russia, and China, „CSIS” [online], 12 III 2020 [dostęp: 22 III 2022]: <https://www.csis.org/analysis/changing-geopolitics-nuclear-energy-look-united-states-russia-and-china>.
- Nuclear Energy: a Geopolitical Specter?, „Sustainability Times” [online], 22 XII 2021 [dostęp: 22 III 2022]: <https://www.sustainability-times.com/low-carbon-energy/nuclear-energy-a-geopolitical-specter/>.
- O Rosatome, „Rosatom” [online, dostęp: 22 III 2022]: <https://rosatom.ru/about/>. Proyekt AES „Ruppur” v Bangladesh prineset v byudzhet rf nalogov do $8,4 mlrd, „RIA”
- [online], 13 VII 2016 [dostęp: 22 III 2022]: <https://ria.ru/20160713/1464881876.html>.
- „Rosatom” [online, dostęp: 22 III 2022]: <https://rosatom.ru/upload/iblock/b69/b69399415c94f8d84cef1d7d3363b198.pdf>.
- Rosatom nachinayet sooruzheniye bloka №5 AES «Kudankulam» v Indii, „Rosatom” [online, dostęp: 22 III 2022]: <https://www.rosatom.ru/journalist/news/rosatom-nachinaet-sooruzhenie-bloka%26nbsp5-aes-kudankulam-v-indii/>.
- Rosatom rozpoczął budowę trzeciego bloku EJ Xudabao, „Nuclear” [online], 4 VIII 2021 [dostęp: 27 III 2022]: <https://nuclear.pl/wiadomosci,news,21080401,0,0.html>.
- Rosja wciągnęła Europę w zależność energetyczną, finansując „wściekłe grupy ekologicznych ekspertów”, „Centrum Informacji o Rynku Energii” [online], 17 III 2022 [dostęp: 26 III 2022]: <https://www.cire.pl/artykuly/serwis-informacyjny-cire-24/rosja-wciagnela-europe-w-zaleznosc-energetyczna-finansujac-wsciekle-grupy-ekologicznych-ekspertow>.
- Rosjanie finansują amerykańską organizację ekologiczną, „Energetyka 24” [online], 30 VIII 2017 [dostęp: 22 III 2022]: <https://energetyka24.com/rosjanie-finansuja-amerykanska-organizacje-ekologiczna>.
- Russian law increases Rosatom’s political authority, „World Nuclear News” [online], 28 XII 2017 [dostęp: 22 III 2022]: <https://www.world-nuclear-news.org/np-Russian-law-increases-Rosatoms-political-authority-28121701.html>.
- Schepers N., Russia’s nuclear energy exports: status, prospects and implications, „Non-Proliferation and Disarmament Papers” 2019, No. 61: <https://www.sipri.org/publications/2019/eu-non-proliferation-and-disarmament-papers/russias-nuclear-energy-exports-status-prospects-and-implications> [dostęp: 27 III 2022].
- Slivyak V., Stoit li «Rosatomu» prodolzhat’ inostrannuyu ekspansiyu, „Vedomosti” [online], 8 VI 2020 [dostęp: 22 III 2022]: <https://www.vedomosti.ru/opinion/articles/2020/06/08/832188-rosatomu-prodolzhat>.
- Test ogłady – Rosjanie na europejskim rynku jądrowym, „PISM” [online], 22 I 2016 [dostęp: 27 III 2022]: <https://pism.pl/publikacje/Test_og_ady___Rosjanie_na_europejskim_rynku_j_drowym>.
- Thomas S., Russian’s Nuclear Export Programme, „Energy Policy” 2018, vol. 121, s. 236–247.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.enpol.2018.06.036
- Trusewicz I., Finlandia wyrzuca Rosatom. Nie zarobią na atomówce, „Rzeczpospolita”
- [online], 23 III 2022 [dostęp: 27 III 2022]: <https://energia.rp.pl/atom/art35924001-finlandia-wyrzuca-rosatom-nie-zarobia-na-atomowce>.
- Vujasin M., Bulgaria abandons Belene, announces new reactors at Kozloduy, „Balkan Green Energy News” [online], 16 II 2022 [dostęp: 26 III 2022]: <https://balkangreenenergynews.com/bulgaria-abandons-belene-announces-new-reactors-at-kozloduy/>.
- Yadernoye obrazovaniye dlya budushchego Afriki, „Rosatom” [online, dostęp: 22 III 2022]: <https://rosatomnewsletter.com/ru/2020/12/24/nuclear-education-for-africas-future/>.
Downloads
Download data is not yet available.