Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
SM baner

Tom 75 Nr 2 (2022): Dezinformacja i operacje wpływu

Dezinformacja i operacje wpływu

Grupa Wagnera – paramilitarne narzędzie rosyjskich operacji hybrydowych

DOI: https://doi.org/10.35757/SM.2022.75.2.05
Przesłane: 5 kwietnia 2023
Opublikowane: 31 grudnia 2022

Abstrakt

Głównym celem artykułu jest przedstawienie, jak w latach 2014–2022 znaczenie Grupy Wagnera ewoluowało w polityce zagranicznej Rosji. Korzystając z ogólnodostępnych źródeł, w tym upublicznionych materiałów wywiadowczych, wyników śledztw dziennikarskich, raportów ośrodków analitycznych i eksperckich, materiałów prasowych oraz dokumentów organizacji międzynarodowych, autor odpowiada na następujące pytania badawcze: 1. Czy Grupa Wagnera może być klasyfikowana jako prywatna organizacja wojskowa w świetle prawa krajowego i międzynarodowego? 2. Jaka jest geneza organizacji i stopień jej powiązań z rosyjskimi strukturami państwowymi? 3. Jaki jest zakres zadań wykonywanych przez wagnerowców w ramach rosyjskich operacji hybrydowych i w związku z wojną na Ukrainie? 4. Jakie działania podjęła społeczność międzynarodowa, by ograniczyć swobodę działania tej organizacji?

Bibliografia

  1. Bertrand N., Herb J., US intelligence indicates Russia preparing operation to justify invasion of Ukraine, „CNN” [online], 14 I 2022 [dostęp: 22 XII 2022]: <https://edition.cnn.com/2022/01/14/politics/us-intelligence-russia-false-flag/index.html>.
  2. Borshchevskaya A., Russian private military companies: continuity and evolution of the model, Foreign Policy Research Institute, Philadelphia, December 2019 (Russia Foreign Policy Papers).
  3. Browne R., Tuysuz G., US military accused Russia of deploying fighter aircraft to Libya, „CNN” [online], 26 V 2020 [dostęp: 20 XII 2022]: <https://edition.cnn.com/2020/05/26/politics/russia-fighter-aircraft-libya/index.html>.
  4. Bryjka F., Rekrutacja ochotników w Rosji do walk na Ukrainie, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa, 18 viii 2022 (Biuletyn PISM, 133 (2552)): <https://pism.pl/publikacje/rekrutacja-ochotnikow-w-rosji-do-walk-na-ukrainie> [dostęp: 22 XII 2022].
  5. Bryjka F., Rosyjska dezinformacja na temat ataku na Ukrainę, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa, 25 II 2022 (Komentarz PISM, 15): <https://pism.pl/publikacje/rosyjska-dezinformacja-na-temat-ataku-na-ukraine> [dostęp: 22 XII 2022].
  6. Bryjka F., Rosyjska wojna zastępcza w Donbasie, „Ante Portas. Studia nad bezpieczeństwem” 2016, nr 1.
  7. Bryjka F., Udział nieregularnych formacji zbrojnych w rosyjskiej inwazji na Ukrainę, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa, 11 IV 2022 (Biuletyn PISM, 59 (2478)): <https://pism.pl/publikacje/udzial-nieregularnych-formacji-zbrojnych-w-rosyjskiej-inwazji-na-ukraine> [dostęp: 22 XII 2022].
  8. Cordon G., 3,000 Wagner Group mercenaries used by Russia killed in Ukraine war, MPS told, „The Mirror” [online], 19 IV 2022 [dostęp: 22 XII 2022]: <https://www.mirror.co.uk/news/politics/3000-wagner-group-mercenaries-used-26748963>.
  9. Czerep J., Nowy front dżihadu w Mozambiku, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa, 22 ix 2020 (Biuletyn PISM, 194 (2126)): <https://pism.pl/publikacje/Nowy_front_dzihadu_w_Mozambiku> [dostęp: 22 XII 2022].
  10. Czerep J., Rosyjska grupa Wagnera rozszerza wpływy w Afryce, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa, 26 X 2021 (Biuletyn PISM, 181 (2379)): <https://pism.pl/publikacje/rosyjska-grupa-wagnera-rozszerza-wplywy-w-afryce> [dostęp: 22 XII 2022].
  11. Czerep J., Rośnie znaczenie wydobycia przez Rosję złota w Afryce, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa, 2 vi 2022 (Biuletyn PISM, 89 (2508)): <https://pism.pl/publikacje/rosnie-znaczenie-wydobycia-przez-rosje-zlota-w-afryce> [dostęp: 22 XII 2022].
  12. Dawson A., Innes M., How Russia’s internet research agency built its disinformation campaign, „The Political Quarterly” 2019, vol. 90, issue 2, doi: 10.1111/1467-923x.12690.
  13. Dyner A. M., Polityka Rosji wobec Libii, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa, 15 I 2019 (Biuletyn PISM, 6 (1754)): <https://pism.pl/publikacje/Polityka_Rosji_wobec_Libii> [dostęp: 22 XII 2022].
  14. Dyner A. M., Znaczenie prywatnych firm wojskowych w polityce zagranicznej Rosji, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa, 4 V 2018 (Biuletyn PISM, 64 (1637)): <https://pism.pl/publikacje/Znaczenie_prywatnych_firm_wojskowych_w_polityce_zagranicznej_Rosji> [dostęp: 17 V 2019].
  15. Elbagir N., Arvanitidis B., Qiblawi T., Mezzofiore G., Abo Al Gheit M., Tarasova D., Russia is plundering gold in Sudan to boost Putin’s war effort in Ukraine, „CNN” [online], 29 VII 2022 [dostęp: 22 XII 2022]: <https://edition.cnn.com/2022/07/29/africa/sudan-russia-gold-investigation-cmd-intl/index.html>.
  16. Gabidullin M., Wagnerowiec. Spowiedź byłego dowódcy tajnej armii Putina, Znak Koncept, Kraków 2022.
  17. Goble P., Russian nationalist group, acting as a private military company, worries Kremlin, „Jamestown Foundation” [online], 15 XI 2018 [dostęp: 25 VII 2019]: <https://jamestown.org/program/russian-nationalist-group-acting-as-a-private-military-company-worries-kremlin/>.
  18. Hicks K., Russia in the gray zone, „Aspen Institute” [online], 19 VII 2019 [dostęp: 19 VII 2021]: <https://www.aspeninstitute.org/blog-posts/russia-in-the-gray-zone/>.
  19. Hoffman F. G., Hybrid warfare and challenges, „Joint Force Quarterly” 2009, issue 52.
  20. Holland S., US says Russia’s Wagner Group bought North Korean weapons for Ukraine war, „Reuters” [online], 22 XII 2022 [dostęp: 22 XII 2022]: <https://www.reuters.com/world/us-says-russias-wagner-group-bought-north-korean-weapons-ukraine-war-2022-12-22/>.
  21. Jones S. G., Doxsee C., Katz B., McQueen E., Moye J., Russia’s corporate soldiers. The global expansion of Russia’s private military companies, Center for Strategic and International Studies, Rowman & Littlefield, Lanham–Boulder–New York–London, July 2021.
  22. Lister T., Shukla S., Ward C., „It was our children they killed”, „CNN” [online], 15 VI 2021 [dostęp: 22 XII 2022]: <https://edition.cnn.com/2021/06/15/africa/central-african-republic-russian-mercenaries-cmd-intl/index.html>.
  23. Mapping disinformation in Africa, „Africa Center for Strategic Studies” [online], 26 IV 2022 [dostęp: 21 I 2023]: <https://africacenter.org/spotlight/mapping-disinformation-in-africa/>.
  24. Marten K., Russia’s use of semi-state security forces: the case of the Wagner Group, „Post-Soviet Affairs” 2019, vol. 35, No. 3, doi: 10.1080/1060586x.2019.1591142.
  25. Murphy M., Wagner Group: Head of Russian mercenary group filmed recruiting in prison, „BBC” [online], 15 IX 2022 [dostęp: 15 IX 2022]: <https://www.bbc.com/news/world-europe-62911618>.
  26. Parafianowicz Z., Prywatne armie świata, czyli jak wyglądają współczesne konflikty, Mando, Kraków.
  27. Piotrowski M. A., Konflikt nigdy nie jest prosty: amerykańska teoria i doktryna wojen oraz przeciwników hybrydowych, „Sprawy Międzynarodowe” 2015, nr 2.
  28. Putin ally fighting to control salt and gypsum mines near Ukraine city of Bakhmut, says us, „The Guardian” [online], 6 I 2023 [dostęp: 10 I 2023]: <https://www.theguardian.com/world/2023/jan/06/putin-ally-fighting-to-control-salt-and-gypsum-mines-near-ukraine-city-of-bakhmut-says-us>.
  29. Putin chef’s kisses of death: Russia’s shadow army’s state-run structure exposed, „Bellingcat” [online], 14 VIII 2020 [dostęp: 14 VIII 2022]: <https://www.bellingcat.com/news/uk-and-europe/2020/08/14/pmc-structure-exposed/>.
  30. Rácz A., Band of brothers: the Wagner Group and the Russian state, „Center for Strategic and International Studies” [online], 21 IX 2020 [dostęp: 20 XII 2022]: <https://www.csis.org/blogs/post-soviet-post/band-brothers-wagner-group-and-russian-state>.
  31. Rękawek K., Foreign fighters in Ukraine. The brown-red cocktail, Routledge, 2022, doi: 10.4324/9781003192992.
  32. RT Documentary: PMC „Wagner Group” contract with the motherland, „YouTube. Mr Wagner ZOV” [online, dostęp: 11 XI 2022]: <https://www.youtube.com/watch?v=ubsahsf_loc>.
  33. Russia’s Wagner Group opens defence tech centre in St Petersburg, „The Guardian” [online], 4 XI 2022 [dostęp: 22 XII 2022]: <https://www.theguardian.com/world/2022/nov/04/russias-wagner-group-opens-defence-tech-centre-in-st-petersburg>.
  34. Singer P. W., Outsourcing war, „Foreign Affairs”, March/April 2005.
  35. Stronski P., Implausible deniability: Russia’s private military companies, „Carnegie Endowment for International Peace” [online], 2 VI 2020 [dostęp: 2 VI 2020]: <https://carnegieendowment.org/2020/06/02/implausible-deniability-russia-s-private-military-companies-pub-81954>.
  36. Sukhankin S., Russian PMCs in the Syrian civil war: from Slavonic Corps to Wagner Group and beyond, „Jamestown Foundation” [online], 18 XII 2019 [dostęp: 18 XII 2022]: <https://jamestown.org/program/russian-pmcs-in-the-syrian-civil-war-from-slavonic-corps-to-wagner-group-and-beyond/>.
  37. UE nakłada sankcje na Grupę Wagnera, „Rada Europejska. Rada Unii Europejskiej” [online], 13 XII 2021 [dostęp: 22 XII 2022]: <https://www.consilium.europa.eu/pl/press/press-releases/2021/12/13/eu-imposes-restrictive-measures-against-the-wagner-group/>.
  38. Ukraine hits Russian Wagner mercenary hq in east, „BBC” [online], 15 VIII 2022 [dostęp: 22 XII 2022]: <https://www.bbc.com/news/world-europe-62547403>.
  39. Ukraine war: Exiled governor reports strike on „Wagner HQ”, „BBC” [online], 12 XII 2022 [dostęp: 22 XII 2022]: <https://www.bbc.com/news/world-europe-63933132>.
  40. UN report accuses Russia of supporting Wagner Group in Libya, „Middle East Monitor” [online], 4 IX 2020 [dostęp: 20 XII 2022]: <https://www.middleeastmonitor.com/20200904-un-report-accuses-russia-of-supporting-wagner-group-in-libya/>.
  41. Wouters P., Putin’s private army. How Wagner Group supports Russian strategy, Centre for Security, Diplomacy and Strategy, Brussels, 8 XI 2022 (CSDS Policy Brief, 19).
  42. Żochowski P., Strachota K., Menkiszak M., Rosyjskie straty pod Dajr az-Zaur – problem dla Kremla, „Ośrodek Studiów Wschodnich” [online], 21 II 2018 [dostęp: 22 XII 2022]: .

Downloads

Download data is not yet available.