Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
SM baner

Vol. 73 No. 4 (2020): Oligarchia po transformacji

Rosja i jej sąsiedzi

The state of research on contemporary Polish-Russian relations

DOI: https://doi.org/10.35757/SM.2020.73.4.07
Submitted: September 12, 2021
Published: June 8, 2021

Abstract

The analysis of the state of research on contemporary Polish-Russian relations leads to the conclusion that this topic has been undertaken by the representatives of various fields of social sciences in Poland and Russia, as well as in the West for over last three decades. At the same time, no publications describe it in a comprehensive and up-to-date manner. This is due to the complex nature of the mutual relations and their high dynamics, as well as the selective approach of researchers. Currently, most of the works are endogenous: Polish authors write for Polish readers, and Russian researchers – for the Russian audience. Paradoxically, the most popular works devoted to Poland and Russia – although it is difficult to judge a priori whether or not they are the best – have been published in Western countries. Moreover, most of the texts devoted to Polish-Russian relations, especially in the political sphere, are devoid of theoretical apparatus. Certain idées fixes present in the literature, such as the imperialist nature of contemporary Russian policy, the resulting threats to Poland and Polish Russophobia deserve an in-depth analysis. Researchers should also pay more attention to some issues that are currently mainly dealt with by experts and journalists – in particular, the Russian hybrid war and whether Poland is or can be its target, as well as possible Russian interference in political life in Poland since 2014.

References

  1. žborovskaâ I., Katynskij sindrom – klûčevaâ problema dvustoronnih otnošenij?, „Sensus Historiae” 2013, vol. 10, No. 1.
  2. Baca-Pogorzelska K., Potocki M., Czarne złoto. Wojny o węgiel z Donbasu, Wydawnictwo „Czarne”, Wołowiec 2020.
  3. Bauer Z., Gatunki dziennikarskie, [w:] Dziennikarstwo i świat mediów, red. Z. Bauer, E. Chudziński, Universitas, Kraków 2010.
  4. Bazylow L., Wieczorkiewicz P., Historia Rosji, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków 2005.
  5. Belye pâtna, černye pâtna: složnye voprosy v rossijsko-pol′skih otnošeniâh, red. A. V. Torkunov, A. D. Rotfel′d, Izdatel′stvo „Aspekt Press”, Moskva 2010.
  6. Białe plamy, czarne plamy. Sprawy trudne w relacjach polsko-rosyjskich (1918–2008), red. A. D. Rotfeld, A. W. Torkunow, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2010.
  7. Bruski J. J., Między prometeizmem a Realpolitik. II Rzeczpospolita wobec Ukrainy Sowieckiej 1921–1926, Historia Iagellonica, Kraków 2010.
  8. Bryc A., Rosja w XXI wieku. Gracz światowy czy koniec gry?, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
  9. Buharin N. I., Rossiâ–Pol′ša. Opyt dvadcatiletnih otnošenij. 90-e gody XX veka – pervoe desâtiletie XXI veka, Nestor-Istoriâ, Moskva 2014.
  10. Buharin S. N., Rakitânskij N. M., Rossiâ i Pol′ša. Opyt politiko-psihologičeskogo issledovaniâ fenomena limitrofizacii, Institut russkoj civilizacii, Moskva 2011.
  11. Butterfield J., Levintova E., Academic freedom and international standards in higher education: Contestation in journalism and political science at Moscow State University, „Communist and Post-Communist Studies” 2011, vol. 44, No. 4.
  12. Chawryło K., Domańska M., Obcy wśród swoich. Organizacje pozarządowe w Rosji, Ośrodek Studiów Wschodnich, [Warszawa] 28 IX 2015 (Komentarze OSW, 184): <https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/komentarze_184.pdf> [dostęp: 1 VIII 2020].
  13. Chodubski A. J., Wstęp do badań politologicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2004.
  14. Czaputowicz J., Ławniczak K., Wojciuk A., Nauka o stosunkach międzynarodowych i studia europejskie w Polsce, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa 2015.
  15. Ćwieluch J., Różański M., Dlaczego przegramy wojnę z Rosją, Wydawnictwo „Znak”, Kraków 2018.
  16. Dębicki M., Makaro J., Wprowadzenie, [w:] Sąsiedztwa III RP – Rosja. Zagadnienia społeczne, red. M. Dębicki, J. Makaro, Wydawnictwo „Gajt”, Wrocław 2016.
  17. Donaldson R. H., Nogee J. L., The foreign policy of Russia. Changing systems, enduring interests, M. E. Sharpe, London–Armonk 2005.
  18. Dudek A., Poland and Russia at the turn of XXI century. Between a liberal illusion and imperial realism, „UNISCI Discussion Papers” 2016, No. 40.
  19. Dudek A., Użyteczność analitycznego eklektyzmu w badaniu stosunków Polski z Rosją, „Stosunki Międzynarodowe” 2016, t. 52, nr 2.
  20. Dusza polska i rosyjska. Od Adama Mickiewicza i Aleksandra Puszkina do Czesława Miłosza i Aleksandra Sołżenicyna. Materiały do „katalogu” wzajemnych uprzedzeń Polaków i Rosjan, red. A. de Lazari, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2004.
  21. Dziennikarstwo i świat mediów, red. Z. Bauer, E. Chudziński, Universitas, Kraków 2010.
  22. Easter G. M., Politics of revenue extraction in post-communist states: Poland and Russia compared, „Politics & Society” 2002, vol. 30, No. 4.
  23. Encyklopedia książki, t. 2, red. A. Żbikowska-Migoń, M. Skalska-Zlat, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2017.
  24. Feklyunina V., Russia’s foreign policy towards Poland: Seeking reconciliation? A social constructivist analysis, „International Politics” 2012, vol. 49, No. 4.
  25. Geopolityka w stosunkach polsko-rosyjskich, red. S. Bieleń, A. Skrzypek, Oficyna Wydawnicza „ASPRA-JR”, Warszawa 2012.
  26. Gorska J. A., Dealing with a Juggernaut. Analyzing Poland’s policy toward Russia, 1989–2009, Lexington Books, Lanham 2010.
  27. Heller M., Polska w oczach Moskwy, Instytut Literacki, Paryż 1984.
  28. Heller M., Niekricz A., Utopia u władzy. Historia Związku Sowieckiego, t. 1, Polonia Book Fund, London 1985.
  29. Jażborowskaja I., Stan badań na temat stosunków polsko-radzieckich, [w:] Białe plamy, czarne plamy. Sprawy trudne w relacjach polsko-rosyjskich (1918–2008), red. A. D. Rotfeld, A. W. Torkunow, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2010.
  30. Kara-Murza S., Èksport revolûcii. Ûŝenko, Saakašvili…, Algoritm, Moskva 2005.
  31. Katalog wzajemnych uprzedzeń Polaków i Rosjan, red. A. de Lazari, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2006.
  32. King L., Postcommunist divergence: A comparative analysis of the transition to capitalism in Poland and Russia, „Studies in Comparative International Development” 2002, vol. 37, No. 3.
  33. Kopeć R., Mazur P., Odstraszanie militarne w XXI wieku. Polska – NATO – Rosja, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, Kraków 2017.
  34. Kornat M., Stan badań na temat stosunków polsko-radzieckich, [w:] Białe plamy, czarne plamy. Sprawy trudne w relacjach polsko-rosyjskich (1918–2008), red. A. D. Rotfeld, A. W. Torkunow, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2010.
  35. Kowal P., Testament Prometeusza. Źródła polityki wschodniej III Rzeczypospolitej, Instytut Studiów Politycznych PAN, Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Warszawa–Wojnowice 2018.
  36. Kozon M. J., Derby of a „difficult” history: the Poland-Russia match at Euro 2012, „Soccer and Society” 2018, vol. 19, No. 5–6.
  37. Kultura – Rosja, t. 1: Literatura rosyjska w kręgu „Kultury”, red. P. Mitzner, Instytut Literacki „Kultura”, Instytut Książki, Paryż–Kraków 2016.
  38. Kultura – Rosja, t. 2: „Kultura” i emigracja rosyjska, red. P. Mitzner, Instytut Literacki „Kultura”, Instytut Książki, Paryż–Kraków 2016.
  39. Legucka A., Polityka Polski wobec Rosji, „Rocznik Polskiej Polityki Zagranicznej” 2017.
  40. Łagowski B., Polska chora na Rosję, Wydawnictwo „Fundacja Oratio Recta”, Wrocław 2016.
  41. Łoś-Nowak T., Stosunki międzynarodowe. Teorie – systemy – uczestnicy, Wrocław 2000.
  42. Malak K., Czynnik wojskowy w polityce zagranicznej Federacji Rosyjskiej (1991–2000), Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2001.
  43. Malgin A. W., Stosunki polityczne między Polską a Rosją po 1990 r., [w:] Białe plamy, czarne plamy. Sprawy trudne w relacjach polsko-rosyjskich (1918–2008), red. A. D. Rotfeld, A. W. Torkunow, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2010.
  44. Marciniak W., Dwie tendencje w polityce polskiej wobec Rosji, „Arcana. Kultura, historia, polityka” 2010, nr 4 (94).
  45. Maszkiewicz M., Między bezpieczeństwem a tożsamością. Rosyjskie, ukraińskie i białoruskie interpretacje idei i koncepcji w polskiej polityce wschodniej (1990–2010), Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Wrocław 2013.
  46. Materski W., Historiografia stosunków polsko-radzieckich. Stan obecny i perspektywy badawcze, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1996, nr 55.
  47. Matveev G. F., Pol′sko-rossijskie otnošeniâ v XX veke glazami nepredvzâtogo istorika, „Istoričeskaâ èkspertiza” 2019, № 2 (19).
  48. Minkina M., Kaszuba M., Polska – Rosja: perspektywa sąsiedzka, Pracownia Wydawnicza Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego, Siedlce 2015.
  49. Mirovaâ politika i meždunarodnye otnošeniâ, red. Û. Kosov, Izdatel′skij dom „Piter”, Sankt-Peterburg 2011.
  50. Montbrial T. de, Działanie i system świata, Wydawnictwo Akademickie „Dialog”, Warszawa 2011.
  51. Murell P., What is shock therapy? What did it do in Poland and Russia?, „Post-Soviet Affairs” 1993, vol. 9, No. 2.
  52. Najder Z., Patrząc na Wschód, Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Wrocław 2008.
  53. Nowak A., History and geopolitics: a contest for Eastern Europe, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2008.
  54. Pamięć i polityka historyczna w stosunkach polsko-rosyjskich, red. S. Bieleń, A. Skrzypek, Oficyna Wydawnicza „ASPRA-JR”, Warszawa 2017.
  55. Pełczyńska-Nałęcz K., Jak uniknąć rozmów ponad naszymi głowami? Polska wobec Rosji w dobie konfrontacji, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa 2016: <https://www.batory.org.pl/upload/files/Programy%20operacyjne/Otwarta%20Europa/Polska%20wobec%20Rosji%20-%20K%20Pelczynska-Nacz.pdf> [dostęp: 3 VIII 2020].
  56. Pełczyńska-Nałęcz K., Stosunki polityczne między Polską a Rosją po 1990 r., [w:] Białe plamy, czarne plamy. Sprawy trudne w relacjach polsko-rosyjskich (1918–2008), red. A. D. Rotfeld, A. W. Torkunow, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2010.
  57. Perspektivy evropejskoj integracii v XXI veke. Rol′ Pol′ši i Rossii, red. D. V. Kacy, Sankt-Peterburgskij gosudarstvennyj universitet, Sankt-Peterburg 2002.
  58. Piątek T., Macierewicz i jego tajemnice, Wydawnictwo „Arbitror”, Warszawa 2017.
  59. Pipes R., Polska sowietologia do 1939 roku, „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” 2011, t. 33.
  60. Polacy i Rosjanie – przezwyciężanie uprzedzeń, red. A. de Lazari, T. Rogozińska, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2006.
  61. Polityka zagraniczna Rosji, red. S. Bieleń, M. Raś, Wydawnictwo „Difin”, Warszawa 2008.
  62. Polska a Obwód Kaliningradzki Federacji Rosyjskiej, red. A. Żukowski, Wydawnictwo „Adam Marszałek”, Toruń 2008.
  63. Polska i Rosja. Strategiczne sprzeczności i możliwości dialogu, red. A. Magdziak -Miszewska, Centrum Stosunków Międzynarodowych, Więź, Warszawa 1998.
  64. Polska – Rosja. Stosunki gospodarcze 2000–2020, red. P. Bożyk, Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Informatyczna w Warszawie, Warszawa 2009.
  65. Polska – Rosja: traktat o przyjaznej i dobrosąsiedzkiej współpracy podpisany przez prezydentów Lecha Wałęsę i Borysa Jelcyna dnia 22 maja 1992 w Moskwie oraz inne dokumenty, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 1992.
  66. Polska – Rosja. Wektory współpracy, red. R. Białoskórski, B. Gałek, Pracownia Wydawnicza Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego, Siedlce 2017.
  67. Polska – Rosja. Współczesny świat. Zintegrowany czy zdezintegrowany?, red. M. Kaszuba, M. Stempień, M. Niedbała, Oficyna Wydawnicza „Rytm”, Warszawa 2018.
  68. Polska wobec Obwodu Kaliningradzkiego Federacji Rosyjskiej, red. A. Żukowski, Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2004.
  69. Pomianowski J., Na wschód od zachodu. Jak być z Rosją?, Rosner & Wspólnicy, Warszawa 2004.
  70. Popowska M., Internacjonalizacja uczelni wyższych na świecie i jej atrybuty a polska rzeczywistość, „Horyzonty Wychowania” 2016, t. 15, nr 35.
  71. Pyhalov I. V., Pol′ša. Giena Vostočnoj Evropy, Izdatel′skij dom „Piter”, Sankt-Peterburg 2019.
  72. Rosja i Europa Wschodnia: „imperiologia” stosowana, red. A. Nowak, Wydawnictwo „Arcana”, Kraków 2006.
  73. Rossiâ v pol′skoj istoriografii, Pol′ša v rossijskoj istoriografii (k 50-letiû Komissii istorikov Rossii i Pol′ši), red. N. A. Makarov, Indrik, Moskva 2017.
  74. „Rossijskij fond fundamental′nyh issledovanij” [online, dostęp: 31 VII 2020]: <https://www.rfbr.ru/rffi/ru/search/?query=%ef%ee%eb%fc%F8%E0&start_date=&end_date=&object_type_id=-1>.
  75. Rousseau J. J., Uwagi nad rządem Polski, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1924.
  76. Russia’s identity in international relations. Images, perceptions, misperceptions, ed. R. Taras, Routledge, Abingdon–New York 2013.
  77. Rzeczkowski G., Obcym alfabetem. Jak ludzie Kremla i PIS zagrali podsłuchami, Wydawnictwo „Arbitror”, Warszawa 2019.
  78. Sadecki J., Bahr J., Ambasador, Warszawa 2013 (Biblioteka Gazety Wyborczej).
  79. Samuś P., Wasza kartka wyborcza jest silniejsza niż karabin, niż armata. Z dziejów kultury politycznej na ziemiach polskich pod zaborami, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013.
  80. Sasińska-Klas T., Dziennikarstwo – zawód czy wyzwanie, [w:] Dziennikarstwo i świat mediów, red. Z. Bauer, E. Chudziński, Universitas, Kraków 2010.
  81. Sąsiedztwa III RP – Rosja. Zagadnienia społeczne, red. M. Dębicki, J. Makaro, Wydawnictwo „Gajt”, Wrocław 2016.
  82. Skrzypek A., Mechanizmy uzależnienia. Stosunki polsko-radzieckie 1944–1957, Wyższa Szkoła Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora, Pułtusk–Warszawa 2002.
  83. Solozobov Û., Otvet na „pol′skij vopros”, „Političeskij klass” 2009, № 9 (57).
  84. „Sovet po grantam Prezidenta Rossijskoj Federacii dlâ gosudarstvennoj podderžki molodyh rossijskih učenyh i po gosudarstvennoj podderžke veduŝih naučnyh škol Rossijskoj Federacii” [online, dostęp: 31 VII 2020]: <https://grants.extech.ru/>.
  85. Staar R. F., Poland 1944–1962. The sovietization of a captive people, Louisiana State University Press, Baton Rouge 1962.
  86. Stolarczyk M., Rosja w polityce zagranicznej Polski, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2016.
  87. Stosunki gospodarcze Polska–Rosja w warunkach integracji z Unią Europejską, red. P. Bożyk, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 2004.
  88. Šumilov M. M., Teoretičeskie osnovy mirovoj politiki i meždunarodnyh otnošenij, [w:] Mirovaâ politika i meždunarodnye otnošeniâ, red. Û. Kosov, Izdatel′skij dom „Piter”, Sankt-Peterburg 2011.
  89. Szeptycki A., Poland versus Russia: competition in Ukraine, „East European Politics and Societies” 2020: <https://doi.org/10.1177%2F0888325420950803> [dostęp: 15 III 2021].
  90. Szeptycki A., Stan badań nad współczesnymi stosunkami polsko-rosyjskimi, „Repozytorium Otwartych Danych” [online], 2 XII 2020 [dostęp: 3 XII 2020]: <https://doi.org/10.18150/icfu71>.
  91. Taras R., Russia resurgent, Russophobia in decline? Polish perceptions of relations with the Russian Federation 2004–2012, „Europe–Asia Studies” 2014, vol. 66, No. 5.
  92. Topline questionnaire. Pew Research Center Spring 2019 Global Attitudes survey, Pew Research Center, 7 II 2020: <https://www.pewresearch.org/wp-content/uploads/2020/02/Views-of-Russia-Topline-for-Release_updated.pdf> [dostęp: 19 XI 2020].
  93. Višnevskij G., Meždu Pol′šej i Rossiej – Igor′ i Svâtoslav Bèlza, Izdatel′ Stepanenko, Moskva 2018.
  94. Wbrew królewskim aliansom. Rosja, Europa i polska walka o niepodległość w XIX w., red. Ł. Adamski, S. Dębski, Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia, Warszawa 2016.
  95. Włodkowska-Bagan A., Trust in Polish-Russian relations. Is it possible?, „The Copernicus Journal of Political Studies” 2015, No. 7 (1).
  96. Wschód w globalnej i regionalnej polityce międzynarodowej, red. A. Bartnicki, E. Kużelewska, Wydawnictwo „Adam Marszałek”, Toruń 2009.
  97. Wyciszkiewicz E., Polska wobec Rosji. Mniej znaczy więcej, „Sprawy Międzynarodowe” 2018, t. 71, nr 3.
  98. Zarycki T., The embarrassing Russian connection. Selective memory of the Russian heritage in contemporary Poland, [w:] Russia’s identity in international relations. Images, perceptions, misperceptions, ed. R. Taras, Routledge, Abingdon–New York 2013.
  99. Zarycki T., Uses of Russia: The role of Russia in the modern Polish national identity, „East European Politics and Societies” 2004, vol. 18, No. 4.
  100. Zarycki T., Warczok T., The social construction of historical traumas: The Polish experience of the uses of history in an intelligentsia-dominated polity, „European Review” 2020, vol. 28, No. 6: <https://doi.org/10.1017/S1062798720000344> [dostęp: 15 III 2021].
  101. Żukowski A., Obwód Kaliningradzki Federacji Rosyjskiej jako przedmiot zainteresowania polskich badaczy stosunków międzynarodowych, [w:] Wschód w globalnej i regionalnej polityce międzynarodowej, red. A. Bartnicki, E. Kużelewska, Wydawnictwo „Adam Marszałek”, Toruń 2009.
  102. Żurawski vel Grajewski P., Polityka Unii Europejskiej wobec Rosji a interesy Polski 1991–2004, Ośrodek Myśli Politycznej, Kraków 2008.

Downloads

Download data is not yet available.

Similar Articles

<< < 1 2 3 4 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.