Region Azji i Pacyfiku w procesie transformacji
Recenzja książki pod tytułem Prasa chińska o przemianach społecznych i kulturowych kraju w początkach XXI wieku pod redakcją Krzysztofa Gawlikowskiego
Abstrakt
Chiny, głównie z powodu ich rosnącej potęgi, egzemplifikują dziejową transformację w kierunku świata z wielobiegunowym układem sił w miejsce układu unilateralnego. Ze zrozumiałych względów proces ten przyciąga uwagę światowego establishmentu – polityków, strategów i ekspertów, którzy podejmują próby nakreślenia scenariuszy rozwoju sytuacji międzynarodowej, w tym w zakresie tak ważnych zagadnień, jak globalne bezpieczeństwo czy koniunktura światowej gospodarki. Powstają ciągle nowe publikacje, a jedną z nich jest opublikowana niedawno książka zespołu autorów Uniwersytetu SWPS pod redakcją naukową prof. Krzysztofa Gawlikowskiego zatytułowana Prasa chińska o przemianach społecznych i kulturowych kraju w początkach XXI wieku. Publikacja w istocie stanowi polski wkład do toczącej się światowej debaty, poświęconej akomodacji wzrostu potęgi Chin przez otoczenie międzynarodowe. Artykuł jest poszerzoną recenzją, omawia wiele wątków podjętych w książce, ale jednocześnie zawiera asocjacyjne odniesienia autora, dla których podstawę stanowiły jego własne prace badawcze obejmujące zagadnienia współpracy międzynarodowej w regionie Azji – Pacyfiku czy współczesnych relacji amerykańsko-chińskich.
Słowa kluczowe
prasa chińska; chińska transformacja; socjalizm z chińską charakterystyką; międzynarodowy układ sił; relacje USA – Chiny
Bibliografia
Baijie A., Xi reaches out to non-Communist parties for report, „China Daily” [online], 16 X 2017 [dostęp: 23 III 2021], dostępny w internecie: <https://www.chinadaily.com.cn/china/2017-10/16/content_33311316.htm>.
Banister J., China: Population dynamics and economic implications, [w:] Crisis and reform in China, ed. E. Bliney, Nova Science Publishers, New York 1997.
Brzezinski Z., Strategic vision: America and the crisis of global power, Basic Books, New York 2012.
Campbell K. M., Competition without catastroph, „Foreign Affairs”, September/October 2019.
Cieślik E., Rolnictwo w Chinach, rozwój wyzwania i problemy, „Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy rolnictwa światowego”, Rok 2013, t. 13 (XXVIII), z. 2.
Deng Xiaoping, Chińska droga do socjalizmu. Wybór prac z lat 1956 – 1987, przeł. Z. Góralczyk et al., Książka i Wiedza, Warszawa 1988.
Eder T., China’s new foreign policy setup. How has Xi Jinping remade China’s foreign policy apparatus?, „The Diplomat” [online], 01 VIII 2018 [dostęp: 23 III 2021], dostępny w internecie: < https://thediplomat.com/2018/08/chinas-new-foreign-policy-setup/>.
Friedberg A. L., A contest for supremacy; China, America and the struggle for mastery in Asia, W. W. Norton&Company, New York 2011.
Fallaci O., Deng: Cleaning up Mao’s mistakes, dostępny w internecie [dostęp: 23 III 2021]: <http://digitalcollections.library.cmu.edu/awweb/awarchive?type=file&item=472059>.
Fukuyama F., Political order and political decay. From the Industrial Revolution to the globalization of democracy, Profile Books, New York 2014.
Gao Ch., Amid tensions with US, China holds an unusually high-level meeting on diplomacy, „The Diplomat” [online], 25 vi 2018 [dostęp: 23iii 2021], dostępny w internecie: <https://thediplomat.com/2018/06/amid-tensions-with-us-china-holds-an-unusually-high-level-meeting-on-diplomacy/>.
Gawlikowski K., Charakter i dynamika „reform Deng Xiaopinga, SWPS, 4 VI 2014 [dostęp: 23 III 2021], dostępny w internecie: <https://www.swps.pl/nauka-i-badania/materialy-ccaw/2445-charakter-i-dynamika-reform-deng-xiaopinga>.
Góralczyk B., Wielki Renesans. Chińska transformacja i jej konsekwencje, Dialog, Warszawa 2018.
Kane P., Population and family politics, [w:] China in the 1990’s, eds R. Benewick, P. Wingrove, Macmillan, London 1995.
Kissinger H., On China, The Penguin Press, ny 2011.
J. Rowiński, Upadek Nikity S. Chruszczowa. Czy rzeczywiście była to niewykorzystana szansa zakończenia „zimnej wojny” między Pekinem a Moskwą? Spojrzenie z Zhongnanhai, [w:] Region Azji i Pacyfiku w latach 1985–2015, red. A. Jarczewska, J. Zajączkowski, Scholar, Warszawa 2016.
Programowe dokumenty chińskie z okresu reform, Wybór, opracowanie i przekład K. Gawlikowski, dostępny w internecie [dostęp 23 iii 2021]: <https://www.swps.pl/images/stories/dokumenty/ccaw/gawlikowski/41%20Publikacje%20-%20dokum%20-Deng-kg-przeklady.pdf>.
Rowiński J., Chiny. Nowa globalna potęga, [w:] Dokąd zmierza świat, red. A. D. Rotfeld, PISM, Warszawa 2008.
Tsang S., Consultative Leninism: China’s new political framework, „Journal of Contemporary China” 2009, issue 18(62).
Wang Ji, Xi Jinping’s ‘major country diplomacy.’ A paradigm shift?, „Journal of Contemporary China” 2019, vol. 28, issue 115, dostępny w internecie [dostęp: 23 III 2021]: <https://doi.org/10.1080/10670564.2018.1497907>.
Westad O. A., Restless empire. China and the world since 1750, Basic Books, London 2012.
Wowra P., Chińska inżynieria społeczna i jej skutki, plportal.pl, 24 ii 2019 [dostęp: 23 III 2021], dostępny w internecie: <https://fakty.plportal.pl/artykuly/swiat-felietony/chinska-inzynieria-spoleczna-i-jej-skutki>.
Zoellick R., America in the world. A History of U.S. diplomacy and foreign policy, Twelve, New York 2020.
SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny w Warszawie Polska
https://orcid.org/0000-0001-9273-6100
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
