Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 31 (2022)

Afekty - praktyki i dyskursy

Na marginesie. Seksualność wyobrażona i antyseksualna paranoja

DOI: https://doi.org/10.35757/CIV.2022.31.04
Przesłane: 29 marca 2022
Opublikowane: 16 lutego 2023

Abstrakt

Czym jest pojęcie seksualności? I czy jest nam jeszcze współcześnie potrzebne? W artykule omawiam problemy związane ze społeczno-kulturową konstrukcją seksualności, polityką normalizacyjną i seksualnym obywatelstwem, seksualną segregacją oraz antyseksualną paranoją. Pokazuję, jak podział na swoich i obcych, według seksualnych skryptów, odbiera prawo i do bycia nie tylko częścią społeczeństwa, ale przede wszystkim do bycia sobą. Zastanawiam się, czy – za słowami M. Foucaulta – nie pora poszukać nowego rozwiązania, np. zamienić pojęcie seksualności na prawo (do) przyjemności. Swoje rozważania obrazuję przykładami z obserwacji sfery publicznej i reakcji normatywnej publiczności na pojawiające się w ich otoczeniu nienormatywne obiekty. Większość przykładów dotyczy współczesnej Polski – zarówno w kontekstach politycznych, jak i społeczno-kulturowych.

Bibliografia

  1. Ackroyd P., Londyn. Miasto Queer. Historia od czasów rzymskich po dzień dzisiejszy, tłum. J. Łoziński, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2018.
  2. Ambroziak A., Patriarcha Cyryl na barykadach. Gdy Gejropa sprowadza na Ukrainę grzech, naszym obowiązkiem jest walka, „OKO.press”, 10 marca 2022, https://oko.press/patriarcha-cyryl-na-barykadach-gdy-gejropa-sprowadza-na-ukraine-najciezszy-grzech-naszym-obowiazkiem-jest-walka/ (dostęp: 14.03.2022).
  3. Beachy R., The German Invention of Homosexuality, „The Journal of Modern History” 2010, t. 82, nr 4, s. 801–838, DOI: 10.1086/656077. DOI: https://doi.org/10.1086/656077
  4. Berenbaum M., O przyczynach braku zainteresowania badaczy losem homoseksualistów w Auschwitz, w: L. van Dijk, J. Ostrowska, J. Talewicz-Kwiatkowska (red.), Auschwitz. Pamięć o nieheteronormatywnych ofiarach obozu, tłum. A. Chmielecka, F. Fierek, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2021, s. 22–29.
  5. Berlant L., Trauma i niewymowność, „Teksty Drugie” 2018, nr 3, s. 176–195. DOI: https://doi.org/10.18318/td.2018.3.12
  6. Berlant L., Freeman E., Queer Nationality, „boundary 2” 1992, t. 19, nr 1, s. 149–180, DOI: 10.2307/303454. DOI: https://doi.org/10.2307/303454
  7. Berlant L., Warner M., Sex in Public, „Critical Inquiry” 1998, t. 24, nr 2, s. 547–566, https://www.jstor.org/stable/1344178 (dostęp: 25.02.2022), DOI: 10.1086/448884. DOI: https://doi.org/10.1086/448884
  8. Berlant L., Warner M., What Does Queer Theory Teach Us about X?, „PMLA” 1995, t. 110, nr 3, s. 343–349, https://www.jstor.org/stable/462930 (dostęp: 25.02.2022). DOI: https://doi.org/10.1632/S003081290005937X
  9. Bersani L., Czy odbytnica jest grobem?, przeł. M.A. Pelczar, w: A. Gajewska (red.), Teorie wywrotowe. Antologia przekładów, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2012, s. 743–782.
  10. Bieńko M., Społeczne tworzenie tożsamości seksualnej w heteronormatywnej praktyce językowej, „Dyskursy Młodych Andragogów” 2021, nr 22, s. 343–356, DOI: 10.34768/dma.vi22.606. DOI: https://doi.org/10.34768/dma.vi22.606
  11. Bieńko M., Wymiary intymności w związkach nieheteronormatywnych, „InterAlia: pismo poświęcone studiom queer” 2013, nr 8: https://interalia.queerstudies.pl/issues/8_2013/bienko.pdf (dostęp: 3.03.2022).
  12. Bieńkowska M., Transobywatelstwo po polsku. Transseksualista/tka jako obywatel, „Pogranicze. Studia Społeczne” 2013, t. 22, s. 171–183. DOI: https://doi.org/10.15290/pss.2013.22.12
  13. Błażejowska K., Minister homofobii, „Tygodnik Powszechny”, 1 października 2020, https://www.tygodnikpowszechny.pl/minister-homofobii-165043 (dostęp: 3.03.2022).
  14. Buczak D., Urbaniak M., Gejdar, Wydawnictwo Ha!art, Kraków 2008.
  15. Cudak B., Od języka do praktyk społecznych: dyskryminacyjna retoryka „dobrej zmiany” na przykładzie stygmatyzowania osób nieheteronormatywnych, „Dziennikarstwo i Media” 2020, t. 14, s. 33–45, DOI: 0.19195/2082-8322.14.3. DOI: https://doi.org/10.19195/2082-8322.14.3
  16. Dota F., Punishing Homosexuals in the Yugoslav Antifascist Resistance Army, w: R. Schlagdenhauffen (red.), Queer in Europe during The Second World War, Council of Europe, Strasbourg 2018, s. 129–141.
  17. Gruszczyńska A., Homo-obywatel maszeruje. Strategie mniejszości seksualnych w przestrzeni publicznej, w: M. Baer, M. Lizurej (red.), Z odmiennej perspektywy. Studia queer w Polsce, Wydawnictwo Arboretum, Wrocław 2007, s. 61–78.
  18. Kłosińska K., Rusinek M., Dobra zmiana. Czyli jak się rządzi światem za pomocą słów, Znak, Kraków 2019.
  19. Kochanowski J., Socjologia seksualności. Marginesy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.
  20. Kralka J., „Przez pojawienie się pary gejów reklama staje się wulgarna i niesmaczna”, „Bezprawnik”, 4 października 2020, https://bezprawnik.pl/reklama-durex-geje/ (dostęp: 5.03.2022).
  21. LGBT-y bronią Ukrainy, tłum. L. Lewandowski, „Replika. Dwumiesięcznik Społeczno-Kulturalny LGBTI”, 7 marca 2022, https://replika-online.pl/lgbt-y-bronia-ukrainy/ (dostęp: 18.03.2022).
  22. Majka R., Polityka tożsamościowa organizacji gejowsko-lesbijskich w Polsce a polityka „queer”, „InterAlia: pismo poświęcone studiom queer” 2008/2009, nr 3, https://interalia.queerstudies.pl/issues/3_2008/08_polityka_tozsamosciowa_organizacji_gejowskolesbijskich_w_polsce_a_polityka.htm (dostęp: 25.02.2022). DOI: https://doi.org/10.51897/interalia/HXEN4098
  23. Napiórkowski M., Nadal wierzę we wróżki, „Tygodnik Powszechny”, 29 czerwca 2020, https://www.tygodnikpowszechny.pl/nadal-wierze-we-wrozki-163924 (dostęp 22.02.2022).
  24. Niziołek G., Coming in. Przyczynek do badania historii homoseksualności, „Teksty Drugie” 2016, nr 6, s. 282–296. DOI: https://doi.org/10.18318/td.2016.6.16
  25. Nowak T.Ł., Gdzie jest gej? O (nazwach) przestrzeni w pierwszych polskich pismach gejowskich, „Dziennikarstwo i Media” 2016, t. 7, s. 173–185, DOI: 10.19195/2082-8322.7.13. DOI: https://doi.org/10.19195/2082-8322.7.13
  26. Nowak T.Ł., Język ukrycia. Zapisany socjolekt gejów, Universitas, Kraków 2020.
  27. Oczko P., Sodomskie sekrety oberży pod wężem. Holenderska homoseksualność – od pogromów i pogardy, po akceptację i różność wobec prawa, „Czas Kultury” 2013, nr 1, s. 34–49.
  28. Olesik M., Wróżki wobec pandemii. O opowieściach i instytucjach, „Magazyn Kontakt”, 5 sierpnia 2020, https://magazynkontakt.pl/wrozki-wobec-pandemii-o-opowiesciach-i-instytucjach/ (dostęp: 22.02.2022).
  29. Ostrowska J., Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej, Krytyka Polityczna, Warszawa 2021.
  30. Płoszaj K., Projektowanie treści w wymiarze communication design, Libron, Wrocław–Kraków 2021.
  31. Płuchowska D., Media jak z Matrixa, Niewidoczne maszyny w komunikacji społecznej w ujęciu teorii systemów, „Dziennikarstwo i Media” 2020, t. 13, s. 13–33, DOI: 10.19195/2082-8322.13.2. DOI: https://doi.org/10.19195/2082-8322.13.2
  32. Porter-Szűcs B., Całkiem zwyczajny kraj. Historia Polski bez martyrologii, tłum. A. Dzierzgowska i J. Dzierzgowski, Wydawnictwo Filtry, Warszawa 2021.
  33. Rawłuszko M., Podręczne mniejszości, skryte kolaborantki, prawdziwi Polacy, „Stan Rzeczy” 2021, nr 1(20), s. 79–109, DOI: 10.51196/srz.20.4. DOI: https://doi.org/10.51196/srz.20.4
  34. Remove ‘gay Creme Eggs’ advert na platformie „CitizenGo”, 15 lutego 2021, https://citizengo.org/en-gb/fm/200615-remove-gay-creme-eggs-advert (dostęp: 5.03.2022).
  35. Scheller-Boltz D., LGBT? LGBTQ+? LGBTTQQFAGBDSM? Or just: QUEER! Critical Remarks on an Acronym in Slavonic and Non-Slavonic Languages, w: P. Handler, K. Kaindl, H. Wochele (red.), Ceci n‘Est Pas Une Festschrift: Texte Zur Angewandten Und Romanistischen Sprachwissenschaft Für Martin Stegu, Logos, Berlin 2017, s. 279–291.
  36. Sitarz W., „Zagraniczni agenci” i nienaturalni zboczeńcy – strategie wykluczania nieprawomyślnych z rosyjskiego dyskursu, „Colloquia Anthropologica et Communicativa” 2015, t. 8, s. 189–195.
  37. Sitarz W., Homofobia w paragrafach. Rzecz o relacjach prawodawstwa, dyskursu i postaw społecznych w Rosji, „Dziennikarstwo i Media” 2016, t. 7, s. 133–144, DOI: 10.19195/2082-8322.7.10. DOI: https://doi.org/10.19195/2082-8322.7.10
  38. Stęplewski A., „Czy Atatürk był gejem?”. Konstruowanie Obcego w tureckich i greckich mediach, „Dziennikarstwo i Media” 2020, t. 14, s. 47–58, DOI: 10.19195/2082-8322.14.4. DOI: https://doi.org/10.19195/2082-8322.14.4
  39. Stęplewski A., Semioza pisma. Cyrylica i łacinka w serbskim i chorwackim dyskursie narodowym na tle słowiańskim, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2018.
  40. Sut P., Kilka uwag o związkach współczesnej intymności, prawa i polityczności (przeciwko hegemonicznemu dyskursowi prawoznawstwa dotyczącemu art. 18 Konstytucji RP z 1997 roku), „Przegląd Prawa i Administracji” 2020, t. 122, s. 103–119, DOI: 10.19195/0137-1134.122.7. DOI: https://doi.org/10.19195/0137-1134.122.7
  41. Szcześniak M., Normy widzialności. Tożsamość w czasach transformacji, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Warszawa 2016.
  42. Szcześniak M., Queerowanie historii, „Teksty Drugie” 2012, nr 5, s. 205–223.
  43. Śmieja W., Skandal homoseksualny i polska opinia publiczna – „sprawa Eulenburga” na łamach wybranych tytułów prasy polskiej, „Teksty Drugie” 2013, t. 5, s. 311–329.
  44. Škrabec S., Geografia wyobrażona, przeł. R. Sasor, „Herito” 2011, nr 2: https://herito.pl/artykul/geografia-wyobrazona/ (dostęp: 22.02.2022).
  45. Tamagne F., Era homoseksualizmu, 1870–1940, w: R. Aldrich (red.), Geje i lesbijki: Życie i kultura, tłum. P. Nowakowski, Universitas, Kraków 2009, s. 167–195.
  46. Wareham J., Ukrainian LGBTQ Soldiers Fight Against ‘Darkness’ Of Russian Invasion, „Forbes”, 16 marca 2022, https://www.forbes.com/sites/jamie-wareham/2022/03/16/ukrainian-lgbtq-soldiers-fight-against-darkness-of-russian-invasion (dostęp: 18.03.2022).
  47. Warszawa: Plakat do „Trzy” zbyt homoerotyczny, „Queer.pl”, 17 maja 2012, https://queer.pl/news/193076/warszawa-plakat-do-trzy-zbyt-homoerotyczny (dostęp: 5.03.2022).
  48. Witczak M., Uchodźcy LGBT+: „Pomoc nie może przerodzić się w przemoc”, „Polityka”, 13 marca 2022, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/2157637,1,uchodzcy-lgbt-pomoc-nie-moze-przerodzic-sie-w-przemoc.read (dostęp: 18.03.2022).
  49. Witold Waszczykowski: Środowiska LGBT domagają się uprzywilejowania, PolskieRadio24.pl, 8 lipca 2019, https://www.polskieradio24.pl/130/5553/Artykul/2337442,Witold-Waszczykowski-srodowiska-LGBT-domagaja-sie-uprzywilejowania (dostęp: 3.03.2022).
  50. Woźniak M., Społeczności LGBT i ich organizacje na Bliskim Wschodzie, w: K. Górak-Sosnowska (red.), Queer a islam. Alternatywna seksualność w kulturach muzułmańskich, Smak Słowa, Sopot 2012, s. 197–219.
  51. Wróbel Sz., Efekt interpelacji, „Teksty Drugie” 2012, nr 3, s. 22–33.
  52. Як мейкап-артист і модель Іван Гонзик пішов у військові медики та вступив до лав ТрО, „Vogue UA”, 18 marca 2022, https://vogue.ua/article/culture/lifestyle/yak-meykap-artist-ta-model-ivan-honzik-pishov-u-viyskovi-mediki-ta-vstupiv-do-lav-tro.html (dostęp: 18.03.2022).

Downloads

Download data is not yet available.