Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 31 (2022)

Afekty - praktyki i dyskursy

Na marginesie. Seksualność wyobrażona i antyseksualna paranoja

DOI: https://doi.org/10.35757/CIV.2022.31.04
Przesłane: 29 marca 2022
Opublikowane: 16 lutego 2023

Abstrakt

Czym jest pojęcie seksualności? I czy jest nam jeszcze współcześnie potrzebne? W artykule omawiam problemy związane ze społeczno-kulturową konstrukcją seksualności, polityką normalizacyjną i seksualnym obywatelstwem, seksualną segregacją oraz antyseksualną paranoją. Pokazuję, jak podział na swoich i obcych, według seksualnych skryptów, odbiera prawo i do bycia nie tylko częścią społeczeństwa, ale przede wszystkim do bycia sobą. Zastanawiam się, czy – za słowami M. Foucaulta – nie pora poszukać nowego rozwiązania, np. zamienić pojęcie seksualności na prawo (do) przyjemności. Swoje rozważania obrazuję przykładami z obserwacji sfery publicznej i reakcji normatywnej publiczności na pojawiające się w ich otoczeniu nienormatywne obiekty. Większość przykładów dotyczy współczesnej Polski – zarówno w kontekstach politycznych, jak i społeczno-kulturowych.

Bibliografia

  • Ackroyd P., Londyn. Miasto Queer. Historia od czasów rzymskich po dzień dzisiejszy, tłum. J. Łoziński, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2018.
  • Ambroziak A., Patriarcha Cyryl na barykadach. Gdy Gejropa sprowadza na Ukrainę grzech, naszym obowiązkiem jest walka, „OKO.press”, 10 marca 2022, https://oko.press/patriarcha-cyryl-na-barykadach-gdy-gejropa-sprowadza-na-ukraine-najciezszy-grzech-naszym-obowiazkiem-jest-walka/ (dostęp: 14.03.2022).
  • Beachy R., The German Invention of Homosexuality, „The Journal of Modern History” 2010, t. 82, nr 4, s. 801–838, DOI: 10.1086/656077. DOI: https://doi.org/10.1086/656077
  • Berenbaum M., O przyczynach braku zainteresowania badaczy losem homoseksualistów w Auschwitz, w: L. van Dijk, J. Ostrowska, J. Talewicz-Kwiatkowska (red.), Auschwitz. Pamięć o nieheteronormatywnych ofiarach obozu, tłum. A. Chmielecka, F. Fierek, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2021, s. 22–29.
  • Berlant L., Trauma i niewymowność, „Teksty Drugie” 2018, nr 3, s. 176–195. DOI: https://doi.org/10.18318/td.2018.3.12
  • Berlant L., Freeman E., Queer Nationality, „boundary 2” 1992, t. 19, nr 1, s. 149–180, DOI: 10.2307/303454. DOI: https://doi.org/10.2307/303454
  • Berlant L., Warner M., Sex in Public, „Critical Inquiry” 1998, t. 24, nr 2, s. 547–566, https://www.jstor.org/stable/1344178 (dostęp: 25.02.2022), DOI: 10.1086/448884. DOI: https://doi.org/10.1086/448884
  • Berlant L., Warner M., What Does Queer Theory Teach Us about X?, „PMLA” 1995, t. 110, nr 3, s. 343–349, https://www.jstor.org/stable/462930 (dostęp: 25.02.2022). DOI: https://doi.org/10.1632/S003081290005937X
  • Bersani L., Czy odbytnica jest grobem?, przeł. M.A. Pelczar, w: A. Gajewska (red.), Teorie wywrotowe. Antologia przekładów, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2012, s. 743–782.
  • Bieńko M., Społeczne tworzenie tożsamości seksualnej w heteronormatywnej praktyce językowej, „Dyskursy Młodych Andragogów” 2021, nr 22, s. 343–356, DOI: 10.34768/dma.vi22.606. DOI: https://doi.org/10.34768/dma.vi22.606
  • Bieńko M., Wymiary intymności w związkach nieheteronormatywnych, „InterAlia: pismo poświęcone studiom queer” 2013, nr 8: https://interalia.queerstudies.pl/issues/8_2013/bienko.pdf (dostęp: 3.03.2022).
  • Bieńkowska M., Transobywatelstwo po polsku. Transseksualista/tka jako obywatel, „Pogranicze. Studia Społeczne” 2013, t. 22, s. 171–183. DOI: https://doi.org/10.15290/pss.2013.22.12
  • Błażejowska K., Minister homofobii, „Tygodnik Powszechny”, 1 października 2020, https://www.tygodnikpowszechny.pl/minister-homofobii-165043 (dostęp: 3.03.2022).
  • Buczak D., Urbaniak M., Gejdar, Wydawnictwo Ha!art, Kraków 2008.
  • Cudak B., Od języka do praktyk społecznych: dyskryminacyjna retoryka „dobrej zmiany” na przykładzie stygmatyzowania osób nieheteronormatywnych, „Dziennikarstwo i Media” 2020, t. 14, s. 33–45, DOI: 0.19195/2082-8322.14.3. DOI: https://doi.org/10.19195/2082-8322.14.3
  • Dota F., Punishing Homosexuals in the Yugoslav Antifascist Resistance Army, w: R. Schlagdenhauffen (red.), Queer in Europe during The Second World War, Council of Europe, Strasbourg 2018, s. 129–141.
  • Gruszczyńska A., Homo-obywatel maszeruje. Strategie mniejszości seksualnych w przestrzeni publicznej, w: M. Baer, M. Lizurej (red.), Z odmiennej perspektywy. Studia queer w Polsce, Wydawnictwo Arboretum, Wrocław 2007, s. 61–78.
  • Kłosińska K., Rusinek M., Dobra zmiana. Czyli jak się rządzi światem za pomocą słów, Znak, Kraków 2019.
  • Kochanowski J., Socjologia seksualności. Marginesy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.
  • Kralka J., „Przez pojawienie się pary gejów reklama staje się wulgarna i niesmaczna”, „Bezprawnik”, 4 października 2020, https://bezprawnik.pl/reklama-durex-geje/ (dostęp: 5.03.2022).
  • LGBT-y bronią Ukrainy, tłum. L. Lewandowski, „Replika. Dwumiesięcznik Społeczno-Kulturalny LGBTI”, 7 marca 2022, https://replika-online.pl/lgbt-y-bronia-ukrainy/ (dostęp: 18.03.2022).
  • Majka R., Polityka tożsamościowa organizacji gejowsko-lesbijskich w Polsce a polityka „queer”, „InterAlia: pismo poświęcone studiom queer” 2008/2009, nr 3, https://interalia.queerstudies.pl/issues/3_2008/08_polityka_tozsamosciowa_organizacji_gejowskolesbijskich_w_polsce_a_polityka.htm (dostęp: 25.02.2022). DOI: https://doi.org/10.51897/interalia/HXEN4098
  • Napiórkowski M., Nadal wierzę we wróżki, „Tygodnik Powszechny”, 29 czerwca 2020, https://www.tygodnikpowszechny.pl/nadal-wierze-we-wrozki-163924 (dostęp 22.02.2022).
  • Niziołek G., Coming in. Przyczynek do badania historii homoseksualności, „Teksty Drugie” 2016, nr 6, s. 282–296. DOI: https://doi.org/10.18318/td.2016.6.16
  • Nowak T.Ł., Gdzie jest gej? O (nazwach) przestrzeni w pierwszych polskich pismach gejowskich, „Dziennikarstwo i Media” 2016, t. 7, s. 173–185, DOI: 10.19195/2082-8322.7.13. DOI: https://doi.org/10.19195/2082-8322.7.13
  • Nowak T.Ł., Język ukrycia. Zapisany socjolekt gejów, Universitas, Kraków 2020.
  • Oczko P., Sodomskie sekrety oberży pod wężem. Holenderska homoseksualność – od pogromów i pogardy, po akceptację i różność wobec prawa, „Czas Kultury” 2013, nr 1, s. 34–49.
  • Olesik M., Wróżki wobec pandemii. O opowieściach i instytucjach, „Magazyn Kontakt”, 5 sierpnia 2020, https://magazynkontakt.pl/wrozki-wobec-pandemii-o-opowiesciach-i-instytucjach/ (dostęp: 22.02.2022).
  • Ostrowska J., Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej, Krytyka Polityczna, Warszawa 2021.
  • Płoszaj K., Projektowanie treści w wymiarze communication design, Libron, Wrocław–Kraków 2021.
  • Płuchowska D., Media jak z Matrixa, Niewidoczne maszyny w komunikacji społecznej w ujęciu teorii systemów, „Dziennikarstwo i Media” 2020, t. 13, s. 13–33, DOI: 10.19195/2082-8322.13.2. DOI: https://doi.org/10.19195/2082-8322.13.2
  • Porter-Szűcs B., Całkiem zwyczajny kraj. Historia Polski bez martyrologii, tłum. A. Dzierzgowska i J. Dzierzgowski, Wydawnictwo Filtry, Warszawa 2021.
  • Rawłuszko M., Podręczne mniejszości, skryte kolaborantki, prawdziwi Polacy, „Stan Rzeczy” 2021, nr 1(20), s. 79–109, DOI: 10.51196/srz.20.4. DOI: https://doi.org/10.51196/srz.20.4
  • Remove ‘gay Creme Eggs’ advert na platformie „CitizenGo”, 15 lutego 2021, https://citizengo.org/en-gb/fm/200615-remove-gay-creme-eggs-advert (dostęp: 5.03.2022).
  • Scheller-Boltz D., LGBT? LGBTQ+? LGBTTQQFAGBDSM? Or just: QUEER! Critical Remarks on an Acronym in Slavonic and Non-Slavonic Languages, w: P. Handler, K. Kaindl, H. Wochele (red.), Ceci n‘Est Pas Une Festschrift: Texte Zur Angewandten Und Romanistischen Sprachwissenschaft Für Martin Stegu, Logos, Berlin 2017, s. 279–291.
  • Sitarz W., „Zagraniczni agenci” i nienaturalni zboczeńcy – strategie wykluczania nieprawomyślnych z rosyjskiego dyskursu, „Colloquia Anthropologica et Communicativa” 2015, t. 8, s. 189–195.
  • Sitarz W., Homofobia w paragrafach. Rzecz o relacjach prawodawstwa, dyskursu i postaw społecznych w Rosji, „Dziennikarstwo i Media” 2016, t. 7, s. 133–144, DOI: 10.19195/2082-8322.7.10. DOI: https://doi.org/10.19195/2082-8322.7.10
  • Stęplewski A., „Czy Atatürk był gejem?”. Konstruowanie Obcego w tureckich i greckich mediach, „Dziennikarstwo i Media” 2020, t. 14, s. 47–58, DOI: 10.19195/2082-8322.14.4. DOI: https://doi.org/10.19195/2082-8322.14.4
  • Stęplewski A., Semioza pisma. Cyrylica i łacinka w serbskim i chorwackim dyskursie narodowym na tle słowiańskim, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2018.
  • Sut P., Kilka uwag o związkach współczesnej intymności, prawa i polityczności (przeciwko hegemonicznemu dyskursowi prawoznawstwa dotyczącemu art. 18 Konstytucji RP z 1997 roku), „Przegląd Prawa i Administracji” 2020, t. 122, s. 103–119, DOI: 10.19195/0137-1134.122.7. DOI: https://doi.org/10.19195/0137-1134.122.7
  • Szcześniak M., Normy widzialności. Tożsamość w czasach transformacji, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Warszawa 2016.
  • Szcześniak M., Queerowanie historii, „Teksty Drugie” 2012, nr 5, s. 205–223.
  • Śmieja W., Skandal homoseksualny i polska opinia publiczna – „sprawa Eulenburga” na łamach wybranych tytułów prasy polskiej, „Teksty Drugie” 2013, t. 5, s. 311–329.
  • Škrabec S., Geografia wyobrażona, przeł. R. Sasor, „Herito” 2011, nr 2: https://herito.pl/artykul/geografia-wyobrazona/ (dostęp: 22.02.2022).
  • Tamagne F., Era homoseksualizmu, 1870–1940, w: R. Aldrich (red.), Geje i lesbijki: Życie i kultura, tłum. P. Nowakowski, Universitas, Kraków 2009, s. 167–195.
  • Wareham J., Ukrainian LGBTQ Soldiers Fight Against ‘Darkness’ Of Russian Invasion, „Forbes”, 16 marca 2022, https://www.forbes.com/sites/jamie-wareham/2022/03/16/ukrainian-lgbtq-soldiers-fight-against-darkness-of-russian-invasion (dostęp: 18.03.2022).
  • Warszawa: Plakat do „Trzy” zbyt homoerotyczny, „Queer.pl”, 17 maja 2012, https://queer.pl/news/193076/warszawa-plakat-do-trzy-zbyt-homoerotyczny (dostęp: 5.03.2022).
  • Witczak M., Uchodźcy LGBT+: „Pomoc nie może przerodzić się w przemoc”, „Polityka”, 13 marca 2022, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/2157637,1,uchodzcy-lgbt-pomoc-nie-moze-przerodzic-sie-w-przemoc.read (dostęp: 18.03.2022).
  • Witold Waszczykowski: Środowiska LGBT domagają się uprzywilejowania, PolskieRadio24.pl, 8 lipca 2019, https://www.polskieradio24.pl/130/5553/Artykul/2337442,Witold-Waszczykowski-srodowiska-LGBT-domagaja-sie-uprzywilejowania (dostęp: 3.03.2022).
  • Woźniak M., Społeczności LGBT i ich organizacje na Bliskim Wschodzie, w: K. Górak-Sosnowska (red.), Queer a islam. Alternatywna seksualność w kulturach muzułmańskich, Smak Słowa, Sopot 2012, s. 197–219.
  • Wróbel Sz., Efekt interpelacji, „Teksty Drugie” 2012, nr 3, s. 22–33.
  • Як мейкап-артист і модель Іван Гонзик пішов у військові медики та вступив до лав ТрО, „Vogue UA”, 18 marca 2022, https://vogue.ua/article/culture/lifestyle/yak-meykap-artist-ta-model-ivan-honzik-pishov-u-viyskovi-mediki-ta-vstupiv-do-lav-tro.html (dostęp: 18.03.2022).

Downloads

Download data is not yet available.