Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
KiS baner

Tom 66 Nr 4 (2022)

Artykuły i rozprawy

Jaka socjologia historyczna? : Pomiędzy tradycją socjologii obywatelskiej a umiędzynarodowieniem

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2022.66.4.1
Przesłane: 15 czerwca 2022
Opublikowane: 20 grudnia 2022

Abstrakt

Z perspektywy socjologii nauki analizuję możliwości rozwoju socjologii historycznej w Polsce jako osobnej subdyscypliny. Zastanawiam się nad zaletami budowania kariery akademickiej w socjologii historycznej. Historia jest ważnym zasobem w walkach symbolicznych toczonych w debacie publicznej w Polsce. Podejmowanie tematów historycznych zbliża socjologów do udziału w niej i otwiera pozaakademickie obszary aktywności. Jednocześnie analizy historyczne umożliwiają socjologom wniesienie polskiej tematyki badawczej do międzynarodowego obiegu naukowego i zabranie głosu w dyskusjach o globalnych zjawiskach społecznych.
Te dwie cechy łączą się i wzajemnie warunkują, ponieważ projekty badania przeszłości przez socjologów nakierowane są na dostarczenie nowych interpretacji polskiej historii, które jednocześnie wpisują się w rozwijające się w nauce światowej nurty, np. historii imperiów czy historii globalnej.
Podstawą analizy są wyniki pogłębionych wywiadów, przeprowadzonych w 2020 roku wśród polskich socjologów o roli przeszłości w ich pracy badawczej.

Bibliografia

  • Adams Jane, Clemens Elisabeth S., Orloff Ann Shola (red.), 2005, Remaking Modernity: Politics, History, and Sociology, Duke University Press, London.
  • Assorodobraj Nina, 1963, „Żywa historia”. Świadomość historyczna: symptomy i propozycje badawcze, „Studia Socjologiczne”, nr 2, s. 5–45.
  • Beck Ulrich, Sznaider Natan, 2010, Unpacking Cosmopolitanism for the Social Sciences: A Research Agenda, „The British Journal of Sociology”, t. 61, s. 381–403.
  • Bhambra Gurminder, 2014, Connected Sociologies, Bloomsbury, London.
  • Bielecka-Prus Joanna, 2009, Społeczne role socjologów w PRL, „Przegląd Socjologiczny”, nr 2, s. 70–104.
  • Bucholc Marta, 2016, Sociology in Poland. To Be Continued? Palgrave Macmillan, London.
  • Burawoy Michael, 2009, O socjologię publiczną. Przemówienie prezydenckie z roku 2004, w: Aleksander Manterys, Janusz Mucha (red.), Nowe perspektywy teorii socjologicznej, Nomos, Kraków, s. 525–562.
  • Burawoy Michael, 2011, Krytyczny zwrot ku socjologii obywatelskiej, tłum. K. Mikołajewska, „Stan Rzeczy”, nr 1.
  • Burawoy Michael, Verdery Katherine (red), 1999, Uncertain Transitions: Ethnographies of Change in the Postsocialist World, Rowman and Littlefield, New York.
  • Calhoun Craig, 1995, Critical Social Theory: Culture, History, and the Challenge of Difference, Blackwell, Oxford.
  • Chernilo Daniel, 2006, Social Theory’s Methodological Nationalism, „European Journal of Social Theory”, t. 9(1), s. 5–22.
  • Chernilo Daniel, 2011, The Critique of Methodological Nationalism: Theory and History, „Thesis Eleven”, t. 106(1), s. 98–117.
  • Conrad Sebastian, 2017, What Is Global History? Princeton University Press, Princeton.
  • Go Julian, 2009, The ‘New’ Sociology of Empire and Colonialism, „Sociology Compass”, t. 3(5), s. 775–788.
  • Go Julan, Lawson George (red.), 2017, Global Historical Sociology, Cambridge University Press, Cambridge.
  • Gospodarczyk Marta, Kożuchowski Łukasz, 2021, Nowa ludowa historia: charakterystyka i społecznopolityczne korzenie współczesnych narracji o historii chłopów polskich, „Studia Socjologiczne”, nr 2, s. 177–198.
  • Hann Chris (red.), 2002, Postsocialism: Ideas, Ideologies and Practices in Eurasia, Routledge, London.
  • Humphrey Caroline, 2002, The Unmaking of Soviet Life, Cornell University Press, London.
  • Kaps Klemens, 2014, Poza metodologicznym nacjonalizmem. Nowe perspektywy badania wielokulturowości w imperium Habsburgów, „Historyka. Studia Metodologicze”, t. 44.
  • Kaźmierska Kaja, Waniek Katarzyna, 2020, Telling the Great Change. The Process of the Systemic Transformation in Poland in Biographical Perspective, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
  • Kolasa-Nowak Agnieszka, 2009, Historia i socjologia. Komplementarne metody badań życia społecznego, „Zagadnienia Naukoznawstwa”, nr 1, s. 49–58.
  • Kolasa-Nowak Agnieszka, 2015, Critical Sociology in Poland and Its Public Function, „Polish Sociological Review”, nr 3, s. 381–399.
  • Kolasa-Nowak Agnieszka, 2019, Znaczenie historii w studiach regionalnych. Rola przeszłości w polskich studiach regionalnych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, nr 4, s. 239–252.
  • Kolasa-Nowak Agnieszka, 2021, Perspektywy socjologii historycznej w Polsce. Przeszłość w praktyce badawczej socjologów, „Stan Rzeczy”, nr 2, s. 263–286.
  • Kolasa-Nowak Agnieszka, Bucholc Marta, 2021, Historical Sociology in Poland. Transformations of the Uses of the Past, “East European Politics and Societies and Cultures” (https://doi.org/10.1177%2F08883254211057908).
  • Konecki Krzysztof, 2020, Odkrywanie tego, co ignorowane. O zarządzaniu uwagą w postrzeganiu historii zjawisk społecznych. Artykuł recenzyjny, „Stan Rzeczy”, nr 1(18), s. 249–261.
  • Kwaśniewicz Władysław, 1982, Przeciw lekceważeniu historycznego punktu widzenia w badaniach socjologicznych, „Studia Socjologiczne”, nr 1–2, s. 5–30.
  • Kwiek Marek, 2015, Uniwersytet w dobie przemian. Instytucje i kadra akademicka w warunkach rosnącej konkurencji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  • Kwiek Marek, 2020, Internationalists and Locals: International Research Collaboration in a Resource-Poor System, „Scientometrics”, nr 124, s. 57–105.
  • Kwiek Marek, 2021, Globalizacja nauki. Rosnąca siła indywidualnych naukowców, „Nauka”, nr 4, s. 37–66 (DOI: 10.24425/nauka.2021.137642).
  • Leszczyński Adam, 2017, Leap into Modernity—Political Economy of Growth on the Periphery, 1943–1980, Peter Lang, Frankfurt am Main.
  • Leszczyński Adam, 2020, Ludowa historia Polski. Historia wyzysku i oporu. Mitologia panowania, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa.
  • Leszczyński Adam, 2021, Czym jest „nowa ludowa historia”, a czym nie jest? Odpowiedź na artykuł Marty Gospodarczyk i Łukasza Kożuchowskiego zamieszczony w numerze 2/2021 „Studiów Socjologicznych”, „Studia Socjologiczne”, nr 3, s. 175–182.
  • Leyk Aleksandra, Wawrzyniak Joanna, 2020, Cięcia. Mówiona historia transformacji, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
  • Łuczewski Michał, 2020, Jak nie zostać globalnym intelektualistą? Przypadek Marii Ossowskiej, w: Antoni Sułek (red.), Spotkania z Ossowskim, Scholar, Warszawa, s. 348–385.
  • Marzec Wiktor, 2020, Rising Subjects: The 1905 Revolution and the Origins of Modern Polish Politics, University of Pittsburgh Press, Pittsburgh.
  • Medina Leandro R., 2014, Centers and Peripheries in Knowledge Production, Routledge, New York.
  • Mrozowicki Adam, 2011, Coping with Social Change. Life Strategies of Workers in Poland’s New Capitalism, Leuven University Press, Leuven.
  • Nijakowski Lech, 2002, Dyskursy o Śląsku. Kształtowanie śląskiej tożsamości regionalnej i narodowej w dyskursie publicznym, Uniwersytet Opolski, Opole.
  • Nora Pierre, 2001a, Czas pamięci, tłum. Wiktor Dłuski, „Res Publica Nowa”, lipiec, s. 37–43.
  • Nora Pierre, 2001b, Między pamięcią i historią, Les lieux de memoire, „Tytuł roboczy: Archiwum”, nr 2, s. 4–12.
  • Obracht-Prondzyński Cezary, 2007, Kaszubi dzisiaj. Kultura — język — tożsamość, Instytut Kaszubski, Gdańsk.
  • Obracht-Prondzyński Cezary, 2018, Publiczna rola nauk społecznych. Kilka refleksji osobistych, „Pauza Akademicka”, nr 450–451, s. 2–3.
  • Pobłocki Kacper, 2021, Chamstwo, Czarne, Wołowiec.
  • Polak Paulina, 2012, Socjologia i socjolodzy w zglobalizowanym świecie. Kilka uwag o socjologiach narodowych, „Studia Socjologiczne”, nr 3, s. 124–143.
  • Rauszer Michał, 2021, Siła podporządkowanych, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
  • Smoczyński Rafał, Zarycki Tomasz, 2017, Totem inteligencki. Arystokracja, szlachta i ziemiaństwo w polskiej przestrzeni społecznej, Scholar, Warszawa.
  • Sosnowska Anna, 2004, Zrozumieć zacofanie. Spory historyków o Europę Wschodnią (1947–1994), Trio, Warszawa.
  • Sosnowska Anna, 2018, Explaining Economic Backwardness: Post-1945 Polish Historians on Eastern Europe, CEU Press, Budapest.
  • Steinmetz Georg, 2014, The Sociology of Empires, Colonialism, and Post-colonialism, „Annual Review of Sociology”, t. 40 (1), s. 77–103.
  • Steinmetz Georg, 2018, Bourdieusian Field Theory and the Reorientation of Historical Sociology, w: Thomas Medvetz, Jeffrey J. Sallaz (red.), The Oxford Handbook of Pierre Bourdieu, Oxford University Press, Oxford, s. 601–28.
  • Subrahmanyam Sanjay, 2005, Explorations in Connected History: From the Tagus to the Ganges, Oxford University Press, Oxford.
  • Szacka Barbara, 1983, Przeszłość w świadomości inteligencji polskiej, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
  • Sztompka Piotr, 1988, Socjologia jako nauka historyczna, „Studia Socjologiczne”, nr 1–2, s. 5–32.
  • Sztompka Piotr, 2011, Czy istnieje socjologia polska?, „Studia Socjologiczne”, nr 2, s. 43–54.
  • Verdery Katherine, 1996, What Was Socialism and What Comes Next?, Princeton University Press, Princeton.
  • Wagner Caroline S., Park Han Woo, Leydesdorff Loet, 2015, The Continuing Growth of Global Cooperation Networks in Research: A Conundrum for National Governments, „PLoS One”, nr 10(7), s. 1–15.
  • Warczok Tomasz, Zarycki Tomasz, 2016, Gra peryferyjna. Polska politologia w globalnym polu nauk społecznych, Scholar, Warszawa.
  • Zarycki Tomasz, 2009, Socjologia krytyczna na peryferiach, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 1, s. 105–121.
  • Zarycki Tomasz, 2014, Ideologies of Eastness in Central and Eastern Europe, Routledge, London.
  • Zarycki Tomasz, 2015, Napomnienia strażnika inteligenckich wartości. O „Prześnionej rewolucji” Andrzeja Ledera jako manifeście inteligenckiej hegemonii, „ResPublica”, nr 220.
  • Zarycki Tomasz, 2021, Polska historiografia po roku 1989. Spojrzenie socjologa nauki, „Kwartalnik Historyczny”, nr 1, s. 491–502.
  • Zarycki Tomasz, 2022, The Polish Elite and Language Science. A Perspective of Global Historical Sociology, Palgrave Macmillan, London.
  • Zerubavel Eviatar, 2015, The Elephant in the Room. Silence and Denial in Everyday Life, Oxford University Press, Oxford.
  • Zysiak Agata, Śmiechowski Kamil, Piskała Kamil, Marzec Wiktor, Kaźmierska Kaja, Burski Jacek, 2018, From Cotton and Smoke. Łódź — Industrial City and Discourses of Asynchronious Modernity 1897–1994, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego–Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Łódź–Kraków.

Downloads

Download data is not yet available.

Inne teksty tego samego autora

Podobne artykuły

1 2 3 4 5 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.