Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 69 Nr 1 (2025): Socjologia dzieci i dzieciństwa

Artykuły i rozprawy

Głos niesłyszalny czy głos konstruowany? Perspektywa disabled children’s childhood studies

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2025.69.1.3
Przesłane: 8 lipca 2024
Opublikowane: 21 marca 2025

Abstrakt

W niniejszym opracowaniu przeprowadzono analizę pojawienia się studiów dotyczących dzieciństwa z niepełnosprawnością oraz omówiono potencjał rozwoju tego nowego podejścia badawczego. Badania nad dzieciństwem z niepełnosprawnością mają na celu identyfikację przyczyn dyskryminacji w kontekście formowania się osobowości jednostki, zrozumienie wpływu opresyjnych relacji oraz nakreślenie trudności, z jakimi borykają się badacze prowadzący badania w tym obszarze. W artykule omówiono przejście od medycznego postrzegania niepełnosprawności do społecznego konstruowania dzieciństwa z niepełnosprawnością. Przedstawiono główne kierunki badań, a także dobre praktyki w prowadzeniu badań nad doświadczaniem dzieciństwa z niepełnosprawnością. 

Bibliografia

  • Albański Łukasz, 2017 Socjologia dzieciństwa: dyskusja nad pozycją dziecka w socjologii, „Studia Edukacyjne”, nr 46.
  • Bunio-Mroczek Paulina, 2021, Badania skoncentrowane na dzieciach, badania z udziałem dzieci, dzieci jako badacze. Etyczne i metodologiczne aspekty badań prowadzonych w nurcie nowej socjologii dzieci i dzieciństwa, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, nr 4.
  • Chrzanowska Iwona, Szumski Grzegorz, 2020, Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole, Wydawnictwo FRSE, Warszawa.
  • Curran Tillie, Bunswick-Cole Katherine, 2014, Disabled Children’s Childhood Studies: A Distinct Approach?, „Disability & Society”, t. 29(10), s. 1617–1630.
  • Franck Karianne, 2014, Contributions of Disability Studies and Childhood Studies to Understanding the Construction of “Normality” and “Disability” in Day-Care Settings, „Barn”, nr 1, s. 57–69.
  • Gajdzica Zenon, 2020, Uczeń z lekką niepełnosprawnością intelektualną w szkole ogólnodostępnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  • Gajdzica Zenon i in., 2021, Analiza praktyki szkolnej i charakterystyka szkoły efektywnie realizującej edukację włączającą w praktyce — raport z badań, MEiN, Warszawa.
  • Garbat Marcin, 2015, Historia niepełnosprawności, Wydawnictwo Novae Res, Gdynia.
  • Greniuk Angelika, Sałkowska Marta, Zakrzewska-Manterys Elżbieta, 2022, Protests of Parents of Persons with Disabilities in Poland: The Results of a Qualitative Study among the Participants and Supporters, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, nr 3.
  • Holt Louise, 2004, Childhood Disability and Ability: (Dis)ableist Geographies of Mainstream Primary Schools, „Disability Studies Quarterly”, t. 24(3).
  • Hulek Aleksander, 1977, Pedagogika rewalidacyjna, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
  • Jachimczak Beata, Podgórska-Jachnik Dorota, 2023, Edukacja włączajaca w perpektywie i zadaniach samorządu terytorialnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
  • Jachimczak Beata, Podgórska-Jachnik Dorota, Tomaszewska Anna (red.), 2023, Szkoła dla każdego — od idei do realizacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
  • Jarosz Ewa, 2017, Dziecko i dzieciństwo — pejzaż współczesny: rzecz o badaniach nad dzieciństwem, „Pedagogika Społeczna”, nr 1.
  • Kowalska Beata i in., 2014, Studia nad niepełnosprawnością a wyobraźnia socjologiczna, „Studia Socjologiczne”, nr 2.
  • Krzychała Sławomir, 2018, Edukacja ucznia uzdolnionego — pomiędzy wyzwaniem specjalizacji i inkluzji, w: Bogusława Dorota Gołębniak, Matylda Pachowicz (red.), Ku inkluzji społeczno-kulturowej w szkole, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Poznań–Wrocław.
  • Lewis Vicky, 2003, Development and Disability, Blackwell Publishing, New York.
  • Liamputtong Pranee, 2007, Researching the Vulnerable. A Guide to Sensitive Research Methods, Sage Publications, London.
  • Majewicz Piotr, 2014, Edukacja integracyjna. Współczesność i perspektywy rozwoju, „Refleksje. Zachodniopomorski Dwumiesięcznik Oświaty”, nr 3.
  • Marcinkowska Barbara, 2013, Model kompetencji komunikacyjnych osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną — w poszukiwaniu wzajemności i współpracy, Wydawnictwo APS, Warszawa.
  • Mason Jan, Watson Elizabeth, 2013, Researching Children: Research in, with, and by Children, w: Asher Ben-Arieh, Ferran Casas, Ivar Frønes, Jill E. Korbin (red.), Handbook of Child Well-Being: Theories, Methods and Policies in Global Perspective, Springer, Dordrecht.
  • Meadow-Orlans Kathryn, 2001, Research and Deaf Education: Moving Ahead While Glancing Back, „Journal of Deaf Studies and Deaf Education”, t. 6(2), s. 143–148.
  • Mikołajczyk-Lerman Grażyna, 2017, Dzieciństwo z niepełnosprawnością — problem realizacji praw dziecka niepełnosprawnego w praktyce społecznej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, nr 62, s. 83–95.
  • Morreale Shewryn P., Spitzberg Brian H., Barge Kevin J., 2007, Komunikacja między ludźmi, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  • Morris Jenny, 2006, Including All Children: Finding Out about the Experiences of Children with Communication and/or Cognitive Impairments, „Children & Society. The International Journal of Childhood and Children’s Services”, t. 17(5), s. 337–348.
  • Oliver Michael, 1990, Politics of Disablement: Critical Texts in Social Work and the Welfare State, Macmillan Education, London.
  • Oliver Michael, Sapey Bob, 2006, Social Work With Disabled People, Palgrave Macmillan, Basingstoke.
  • Priestley Mark, 1998, Childhood Disability and Disabled Childhoods: Agendas for Research, „Childhood”, t. 5(2), s. 207–223.
  • Prysak Dorota, 2013, Założone a rzeczywiste funkcje terapii zajęciowej w domach pomocy społecznej dla osób z niepełnosprawnością intelektualną, w: Zenon Gajdzica (red.), Człowiek z niepełnosprawnością w rezerwacie przestrzeni publicznej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
  • Prysak Dorota, 2014, Od zredukowanej do poszerzonej rzeczywistości uczniów z głęboką niepełnosprawnością intelektualną — analiza działań edukacyjnych, „Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej”, nr 14.
  • Prysak Dorota, 2016, Doświadczanie sytuacji trudnych na przykładzie prowadzenia badań w działaniu, w: Zenon Gajdzica, Magdalena Bełza, Dorota Prysak (red.), Problemy edukacji, rehabilitacji i socjalizacji osób niepełnosprawnych. Wybrane zagadnienia metodologii i metodyki badań w obszarze niepełnosprawności i codzienności osób z niepełnosprawnością, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
  • Qvortrup Jens, 1997, A Voice for Children in Statistical and Social Accounting: A Plea for Children’s Right to Be Heard, w: Allison James, Alan Prout (red.), Constructing and Reconstructing Childhood, Routledge, London.
  • Runswick-Cole Katherine, Goodley Dan, Liddiard Kirsty, 2023, Inviting Disability: Disabled Children and Studies of Childhood, w: Sarada Balagopalan, John Wall, Karen Wells (red.), The Bloomsbury Handbook of Theories in Childhood Studies, Bloomsbury Academic, London.
  • Rzeźnicka-Krupa Jolanta, 2019, Społeczne ontologie niepełnosprawności. Ciało, tożsamość, performatywność, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
  • Shakespeare Tom, 2006, Disability Rights and Wrongs, Routledge, London.
  • Skyrme Sarah L., Woods Simon, 2018, Researching Disabled Children and Young People’s Views on Decision-Making: Working Reflexively to Rethink Vulnerability, „Childhood”, t. 25(3), s. 355–368.
  • Szumski Grzegorz, 2020, Koncepcja edukacji włączającej, w: Iwona Chrzanowska, Grzegorz Szumski Grzegorz (red.), Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole, Wydawnictwo FRSE, Warszawa.
  • Tarkowska Elżbieta, 1994, Życie codzienne w domach pomocy społecznej, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
  • Thomas Carol, 2007, Sociologies of Disability and Illness: Contested Ideas in Disability Studies and Medical Sociology, Bloomsbury Publishing, London.
  • Tisdall Kay, 2012, The Challenge and Challenging of Childhood Studies? Learning from Disability Studies and Research with Disabled Children, „Children & Society”, t. 26(3), s. 181–191.
  • Twardowski Andrzej, 2018, Społeczny model niepełnosprawności — analiza krytyczna, „Studia Edukacyjne”, nr 48.
  • Wyczesany Janina, 2005, Pedagogika upośledzonych umysłowo, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
  • Zdrodowska Magdalena, 2016, Między aktywizmem a akademią. Studia nad niepełnosprawnością, „Teksty Drugie”, nr 5.

Downloads

Download data is not yet available.

Podobne artykuły

<< < 3 4 5 6 7 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.