Abstract
Recent years have seen a noticeable increase in reflection on the ethical aspects of research. While this trend is generally considered positive, it is not without its dangers, including the potential for over-institutionalization or bureaucratization of ethics, where sensitivity towards others becomes entangled in regulations, codes, or recommendations. Acknowledging both the benefits and drawbacks of this shift in the approach to scientific research, the author turns to the humanities from the perspective of oral history, referring to concepts such as imagination, empathy, and vulnerability. These qualities, the author believes, are key to ethical scientific practice, particularly in the humanities and social sciences, which by their very nature are (or should be) closely connected to people. He draws on his research on children born of war.
References
- Frisch Michael, 1990, A Shared Authority: Essays on the Craft and Meaning of Oral and Public History, State University of New York Press, Albany, NY.
- Gałęziowski Jakub, 2020, When a Historian Meets Vulnerability. Methodological and Ethical Aspects of Research on Sensitive Topics and with People Affected by Difficult Experiences, „Rocznik Antropologii Historii”, nr 13, s. 169–189.
- Gałęziowski Jakub, 2022, Niedopowiedziane biografie. Polskie dzieci urodzone z powodu wojny, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
- Gałęziowski Jakub, Haberkern Lisa, Käuper Eva, 2021, Oral History and Requirements: Translating Theory into Practice, w: Sabine Lee, Heide Glaesmer, Barbara Stelzl-Marx (red.), Children Born of War. Past, Present and Future, Routledge, London, s. 35–58.
- Kaźmierska Kaja, 2020, Ethical Aspects of Social Research: Old Concerns in the Face of New Challenges and Paradoxes. A Reflection from the Field of Biographical Method, „Qualitative Sociology Review”, t. 16(3), s. 118–135.
- Kiciński Krzysztof, 2016, Moralność i różne oblicza empatii, w: Wojciech Pawlik (red.), Empatia, moralność a życie społeczne, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
- Kita Małgorzata, 1998, Wywiad prasowy. Język — gatunek — interakcja, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
- Kurkowska-Budzan Marta, 2008, Badacz–tubylec. O emocjach, władzy i tożsamości w badaniach oral history miasteczka Jedwabne, w: Barbara Wagner, Tomasz Wiślicz (red.), Obserwacja uczestnicząca w badaniach historycznych, Inforteditions, Zabrze.
- Laar Amos, 2014, Researcher Vulnerability: An Overlooked Issue in Vulnerability Discourses, „Scientific Research and Essays”, t. 9(16), s. 737–743.
- Levine Carol i in., 2004, The Limitations of ‘Vulnerability’ as a Protection for Human Research Participants, „The American Journal of Bioethics”, t. 4(3), s. 44–49.
- Luna Florencia, 2009, Elucidating the Concept of Vulnerability: Layers Not Labels, „International Journal of Feminist Approaches to Bioethics”, t. 2(1), s. 121–139.
- Malinowska Anna, 2017, Brunatna kołysanka. Historie uprowadzonych dzieci, Agora, Warszawa.
- Mayotte Cliff, 2015, Oral History and Vulnerability, Voice of Witness (blog), (https://voiceofwitness.org/oral-history-and-vulnerability [dostęp: 30.09.2024]).
- Mills C. Wright, 2008, Wyobraźnia socjologiczna, tłum. Marta Bucholc, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
- Miłosz Czesław, 1997, Piesek przydrożny, Znak, Kraków.
- Miłosz Czesław, 2000, To, Znak, Kraków.
- Ossowski Stanisław, 1967, Z zagadnień psychologii społecznej. Dzieła, t. 3, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
- Portelli Alessandro, 1991, The Death of Luigi Trastulli and Other Stories Form and Meaning in Oral History, SUNY Press, New York.
- Portelli Alessandro, 2013, Afterword, w: Anna Sheftel, Stacey Zembrzycki (red.), Oral History off the Record: Toward an Ethnography of Practice, Palgrave Macmillan, New York.
- Portelli Alessandro, 2018, Living Voices: The Oral History Interview as Dialogue and Experience, „The Oral History Review”, t. 45(2), s. 239–248.
- Portelli Alessandro, 2022a, Notatki o historii mówionej i władzy, w: Alessandro Portelli, Odkrywając historię mówioną, tłum. Magdalena Wrana, Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”, Wrocław.
- Portelli Alessandro, 2022b, Wstęp, w: Alessandro Portelli, Odkrywając historię mówioną, tłum. Agata Wiącek, Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”, Wrocław.
- Schrag Zachary M., 2010, Ethical Imperialism Institutional Review Boards and the Social Sciences, 1965–2009, John Hopkins University Press, Baltimore, MD.
- Tokarczuk Olga, 2020, Czuły narrator, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
- Traianou Anna, Hammersley Martyn, 2024, Interrogating the Concept of Vulnerability in Social Research Ethics, „Diametros”, t. 21, nr 80, s. 7–22.
- van den Hoonaard Will C., 2020, ‘Vulnerability’ as a Concept Captive in Its Own Prison, w: Ron Iphofen (red.), Handbook of Research Ethics and Scientific Integrity, Springer, Cham.
- Woźniak Marek, 2013, Wyobraźnia (historyczna) i jej rola w procesie badania przeszłości, „Pamięć i Sprawiedliwość”, t. 12, nr 2.
Downloads
Download data is not yet available.
