Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
KiS baner

Vol. 63 No. 2 (2019): WOJNY — HISTORIA, PAMIĘĆ, WSPÓŁCZESNOŚĆ

Współczesne obrazy wojen XX wieku

Models of Polish Memory Policies: Images of the War for Lviv in November 1918 in Polish Social and Political Periodicals in the Month of Commemorations of Poland’s Centennial of Independence

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2019.63.2.5
Submitted: December 18, 2019
Published: June 28, 2019

Abstract

This article contains a comparative analysis of presentations in selected Polish periodicals in November 2018 of the war between Poland and the Western Ukrainian People’s Republic over Lviv and Eastern Galicia in the years 1918–1919. In an analysis of the media discourse the author takes into account factographic, axiological, teleological, ideological, and political dimensions. He distinguishes five conventions for the presentation of the events: national-dramatic, national-heroic, martyrological-defamatory, tragic, and tragi-comical. He argues that not all have been represented in the different models of memory policy functioning in the public debate in Poland under the governments of the Law and Justice party (2015–2019). He considers that there have been four such models: the nationalist-Catholic, conservative-nationalist, universalist-patriotic, and self-critical. He argues that the rightist political party (Law and Justice) has long aligned itself with the conservative-nationalist model, while centrist groups, and especially the leftist group, do not attach great importance to memory policy. The author points to the danger resulting from neglect of historical issues in the Polish media.

References

  1. Bruski Jan Jacek, 2000, Petlurowcy. Centrum Państwowe Ukraińskiej Republiki Ludowej na wychodźstwie (1919–1924), Arcana, Kraków.
  2. Chwedoruk Rafał, 2018, Polityka historyczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  3. Ciołkiewicz Paweł, 2012, Pamięć zbiorowa w dyskursie publicznym. Analiza polskiej debaty na temat wypędzeń Niemców po II wojnie światowej, Sedno, Warszawa.
  4. Czachur Waldemar, Miller Dorota, 2012, Niemiecka lingwistyka dyskursu — próba bilansu i perspektywy, w: Tomasz Piekot, Marcin Poprawa (red.), Analiza dyskursu. Centrum — peryferie, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 26–43.
  5. Czyżewski Marek, 2008, Debata na temat Jedwabnego oraz spór o „politykę historyczną” z punktu widzenia analizy dyskursu publicznego, w: Sławomir S. Nowinowski, Jan Pomorski, Rafał Stobiecki (red.), Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, IPN, Łódź,
  6. s. 117–140.
  7. Dudek Antoni, 2008, Spory o polską politykę historyczną po 1989 roku, w: Sławomir S. Nowinowski, Jan Pomorski, Rafał Stobiecki (red.), Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, IPN, Łódź, s. 193–200.
  8. Figura Marek, 2001, Konfl ikt polsko-ukraiński w prasie Polski Zachodniej w latach 1918–1923 , Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
  9. Forecki Piotr, 2010, Od Shoah do Strachu. Spory o polsko-żydowską przeszłość i pamięć w debatach publicznych, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
  10. Gauden Grzegorz, 2019, Lwów kres iluzji. Opowieść o pogromie listopadowym 1918, Universitas, Kraków.
  11. Gawin Dariusz, 2005, O pożytkach i szkodliwości historycznego rewizjonizmu, w: Robert Kostro, Tomasz Merta (red.), Pamięć i odpowiedzialność, Ośrodek Myśli Politycznej, Kraków, s. 1–29.
  12. Janowski Maciej, 2008, Polityka historyczna, Między edukacją a propagandą, w: Sławomir S. Nowinowski, Jan Pomorski, Rafał Stobiecki (red.), Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, IPN, Łódź, s. 229–246.
  13. Konieczna-Sałamatin Joanna, Stryjek Tomasz, Otriszczenko Natalia, 2018, Wydarzenia. Ludzie. Historia. Raport z badań sondażowych o pamięci współczesnych Polaków i Ukraińców, Collegium Civitas, Warszawa.
  14. Kozłowski Maciej, 1990, Między Sanem a Zbruczem. Walki o Lwów i Galicję Wschodnią 1918–1919, Znak, Kraków.
  15. Lipski Jan Józef, 1992 [1981], Dwie ojczyzny, dwa patriotyzmy, w: Jan Józef Lipski, Tunika Nessosa, PEN, Warszawa.
  16. Machcewicz Paweł, 2012, Spory o historię 2000–2011, Znak, Kraków.
  17. Markowski Damian K., 2019, Dwa powstania. Bitwa o Lwów 1918, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
  18. Mędrzecki Włodzimierz, 2018, Kresowy Kalejdoskop. Wędrówki przez Ziemie Wschodnie Drugiej Rzeczypospolitej 1918–1939, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
  19. Raport z badania zrealizowanego na potrzeby wieloletniego programu rządowego „Niepodległa”, TNS dla Narodowego Centrum Kultury, zespół badawczy pod kierunkiem Piotra Kwiatkowskiego, Warszawa 2016.
  20. Sojka-Masztalerz Helena, 2004, Rusini czy Ukraińcy? Językowy obraz nacji ukraińskiej w prasie polskiej (1918–1939), Wrocławskie Towarzystwo Naukowe, Wrocław.
  21. Stobiecki Rafał, 2008, Historycy wobec polityki historycznej, w: Sławomir S. Nowinowski, Jan Pomorski, Rafał Stobiecki (red.), Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, IPN, Łódź, s. 178–192.
  22. Traba Robert, 2006, Historia — przestrzeń dialogu, ISP PAN, Warszawa.
  23. Troszyński Marek, 2018, Ukraina i Ukraińcy w polskim dyskursie internetowym. Analiza ilościowo-jakościowa tekstów zamieszczanych w mediach społecznościowych, w: Piotr Tyma (red.), Raport. Mniejszość ukraińska i migranci z Ukrainy w Polsce. Analiza dyskursu, Związek Ukraińców w Polsce, Warszawa, s. 103–178.
  24. Borkowski Tomasz, «Zabić, powiesić, poćwiartować» — prawica wobec pierwszych rządów niepodległej Polski, www.krytykapolityczna.pl, 11.11.18.
  25. Braun Grzegorz, Ukraińskie upiory i urojenia, „Magna Polonia”, nr 10/VII–VIII 18, s. 9–12.
  26. Bukalska Patrycja, Kobiety roku 1918, „Tygodnik Powszechny”, 11.11.18, nr 46, s. 71–74.
  27. Dmitrowicz Piotr, 11 listopada 1918 r., „Gazeta Polska”, 7.11.18, nr 45, s. 52–55.
  28. Dmitrowicz Piotr, Bój o Polskę. Biało-czerwona perła Galicji Wschodniej, „Gazeta Polska”, 14.11.18, nr 46, s. 70–72.
  29. Garlicki Andrzej, Rysowanie granic, „Niepodległość 1918. Pomocnik historyczny”, s. 73–78.
  30. Gebert Konstanty, Ten kraj nie będzie polsko-żydowski. Żydzi wobec niepodległości Polski, „Ale Historia”, 13.11.18.
  31. Grzegorczyk Waldemar, Spóźniona interwencja, „Gazeta Polska”, 21.11.18, nr 47, s. 70–72.
  32. Isakowicz-Zaleski Tadeusz, Nie o zemstę, lecz o prawdę wołają ofiary , „Magna Polonia”, nr 10/VII–VIII 18, s. 3–8.
  33. Jarząbek Artur, Zaczęło się w ogrodzie, „Gazeta Polska”, 21.11.18, nr 47, s. 74–76.
  34. listopada 1918 r. Koniec I wojny światowej, w Polsce początek ery Piłsudskiego, niezalezna.pl, 11.11.18.
  35. Leman Helena, Bircza wraca jak bumerang, „Przegląd”, 12.11.18, nr 46, s. 14–16.
  36. Łagowski Bronisław, Jak to na wojence bezpiecznie, 26.11.18, https://www.tygodnikprzeglad.pl/jak-to-na-wojence-bezpiecznie/
  37. Łysiak Tomasz, W stulecie obrony Lwowa, „Sieci. Bohaterowie Niepodległej”, 26.11.18, nr 48, s. 2–11.
  38. Łysiak Waldemar, [bez tytułu], „Do Rzeczy”, 05.11.18, nr 45, s. 31–37.
  39. Michalkiewicz Stanisław, Mieszanka polityki z bluźnierstwem, „Magna Polonia”, nr 10/VII–VIII 18, s. 15–17.
  40. Mossakowski Rafał, Depiłsudskizacji kroki pierwsze, „Magna Polonia”, nr 10/VII–VIII 18, s. 64–66.
  41. Nałęcz Tomasz, Jak rodziła się Polska, „Ale Historia”, 13.11.18.
  42. Nehring Piotr, Krwawa wojna o Lwów, „Ale Historia”, 19.11.18.
  43. Nie zmarnujmy niepodległości. Rozmowa z dr. Jarosławem Szarkiem, prezesem IPN, „Nasz Dziennik”, 10–12.11.18, nr 261, s. 14–15.
  44. Olszański Tadeusz Andrzej, Stulecie niepodległości, „Tygodnik Powszechny”, 11.11.18, nr 46, s. 60–65.
  45. Ósmy dzień walk o Lwów. Apel do polskich patriotów, www.isakowicz.pl, 08.11.18.
  46. Panfil Tomasz, Polskie Orlęta. Najmłodsi męczennicy walki o wolność, „Gazeta Polska”, 21.11.18, nr 47, s. 66–68.
  47. Piłsudski kontra Rozwadowski. Z Henrykiem Nicponiem, autorem książki „Polowanie na generała. Piłsudski kontra Rozwadowski” rozmawia Rafał Pazio, „Najwyższy Czas!”, 12.11.18, nr 47–48, s. XIX.
  48. Prof. A. Nasiłowska: prawa wyborcze dla kobiet wynikały z ich wkładu w odzyskanie niepodległości (www.dzieje.pl, 27.11.18).
  49. Puchalska Joanna, Osiem Wspaniałych w Sejmie Ustawodawczym, „w Sieci Historii”, nr 11/18, s. 25–27.
  50. Rakowski-Kłos Igor, Burżuje i parobki z listopadowej baśni, „Ale Historia”, 13.11.18.
  51. Smażone skrzydełka orląt, „Nie”, 30.11.18, nr 48, s. 14.
  52. Smoleński Paweł, 2018, Dulębianka, „Ale Historia”, 13.11.18.
  53. Stańczyk Tomasz, Ukraińscy terroryści w II RP, „Historia Do Rzeczy”, nr 10/16, s. 28–31.
  54. Stańczyk Tomasz, Kula dla Piłsudskiego. Ukraińscy terroryści przeciw II RP, dorzeczy.pl, 09.11.18.
  55. Stomma Ludwik, Sto lat złudzeń i mitów, „Przegląd”, 05.11.18., nr 45, s. 8–11.
  56. Szostkiewicz Adam, „Tylko mi Polski żal”, www.polityka.pl, 01.11.18.
  57. lat temu rozpoczęła się bitwa o Lwów, www.dzieje.pl, 01.11.18.
  58. lat temu zginął Jurek Bitschan, jeden z najmłodszych obrońców Lwowa, www.dzieje.pl, 21.11.18.
  59. lat temu walki we Lwowie zakończyły się polskim zwycięstwem, www.dzieje.pl, 22.11.18.
  60. Wieliczka-Szarkowa Joanna, Oni rozsławili Polskę, „Nasz Dziennik”, 10–12.11.18, nr 261, s. 25.
  61. Wildstein Dawid, Waldemar Łysiak to banderowiec?, 26.09.2014 (https://niezalezna.pl/59794-waldemar-lysiak-to-banderowiec).
  62. Zychowicz Piotr, Federacja czy inkorporacja, „Historia Do Rzeczy”, nr 11/18, s. 6–9.
  63. Żurawski vel Grajewski Przemysław, Stołeczny Lwów galicyjskiego Piemontu, „Gazeta Polska Codziennie”, 08.11.18, nr 260, s. 14–15.

Downloads

Download data is not yet available.