Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 68 Nr 3 (2024)

Z warsztatów badawczych

Dziedzictwo kulturowe w procesie rozwoju lokalnego na obszarach niezurbanizowanych: Studium przypadku gminy Stegna

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2024.68.3.9
Przesłane: 14 czerwca 2023
Opublikowane: 19 września 2024

Abstrakt

The aim of this article is to show how cultural heritage can be used for local development. The article takes the form of a case study, focusing on the rural commune of Stegna located in the Pomeranian Voivodship. The empirical material was provided by ethnographic research carried out in 2019, its subject-matter being cultural heritage understood according to the constructivist approach. The ethnographic study included desk research, observations of local initiatives, and individual interviews with representatives of the local community. The material thus gathered was interpreted using Gregory Ashworth’s concept of heritage planning. The article emphasised the fluid nature of heritage as a resource that can be used to initiate processes of local development. A particular situation is the presence of so-called “dissonant heritage”, the specific nature of which has a significant impact on its use in development processes.

Bibliografia

  1. Angrosino Michael, 2010, Badania etnograficzne i obserwacyjne, tłum. Maja Brzozowska-Brywczyńska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  2. Ashworth Gregory, 1991, Heritage Planning: Conservation as the Management of Urban Change, Geo Pers, Groningen.
  3. Ashworth Gregory, 2009, The Instruments of Place Branding: How Is It Done?, „European Spatial Research and Policy”, nr 1, s. 9–22 (https://doi.org/10.2478/v10105-009-0001-9). DOI: https://doi.org/10.2478/v10105-009-0001-9
  4. Ashworth Gregory, 2015, Planowanie dziedzictwa, tłum. Marta Duda-Gryc, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków.
  5. Ashworth Gregory, Graham Brian, Tunbridge John E., 2007, Pluralising Pasts: Heritage, Identity and Place in Multicultural Societies, Ann Arbor, London.
  6. Banaszkiewicz Magdalena, 2018, Turystyka w miejscach kłopotliwego dziedzictwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
  7. Bebenow Filip, Strzyżewski Przemysław, 2018, Żuławska Kolej Dojazdowa, Wytwórnia Grafiki Jarosław Bytner, Toruń.
  8. Berger Peter, Luckmann Thomas, 1983, Społeczne tworzenie rzeczywistości, tłum. Józef Niżnik, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
  9. Broński Krzysztof, 2006, Rola dziedzictwa kulturowego w rozwoju lokalnym. Doświadczenia polskie doby transformacji (po 1989 r.), „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie”, nr 706, s. 7–26.
  10. Bukowski Andrzej, 2011, Region tradycyjny w unitarnym państwie w dobie globalizacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
  11. Bukowski Andrzej, Lubaś Marcin, Nowak Jacek, 2006, Zarządzanie przestrzenią: globalizacja, etniczność, władza, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
  12. Cebulak Kazimierz, 2010, Delta Wisły powyżej i poniżej poziomu morza, Stowarzyszenie Żuławy i Lokalna Grupa Działania Żuławy i Mierzeja, Nowy Dwór Gdański.
  13. Charmaz Kathy, 2009a, Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej, tłum. Barbara Komorowska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  14. Charmaz Kathy, 2009b, Teoria ugruntowana w XXI wieku. Zastosowanie w rozwijaniu badań nad niesprawiedliwością społeczną, w: Norman Denzin, Yvonna Lincoln (red.), Metody badań jakościowych, t. 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 707–746.
  15. Chudzyńska Barbara, Gola Grzegorz, 2009, Działalność Muzeum Żuławskiego w Nowym Dworze Gdańskim (wraz z filią w Cyganku) w 2008, w: Anna Brzezińska (red.), Żuławy: w poszukiwaniu tożsamości, Jasne, Pruszcz Gdański, s. 131–133.
  16. Denzin Norman, Lincoln Yvonna, 2009, Wprowadzenie. Dziedzina i praktyka badań jakościowych, w: Norman Denzin, Yvonna Lincoln (red.), Metody badań jakościowych, t. 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 19–75.
  17. Gąsior-Niemiec Anna, 2008, Nowy regionalizm w Europie — zarys problematyki, w: Patrycja Jakubowska, Antoni Kukliński, Piotr Żuber (red.), Problematyka przyszłości regionów. W poszukiwaniu nowego paradygmatu, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, s. 352–370.
  18. Geertz Clifford, 2005, Interpretacja kultur. Wybrane eseje, tłum. Maria M. Piechaczek, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
  19. Gibbs Graham, 2011, Analizowanie danych jakościowych, tłum. Maja Brzozowska-Brywczyńska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  20. Gola Grzegorz, 2007, Żuławy — laboratorium tożsamości, w: Jan Szomburg (red.), Pomorskie wartości — dziś i jutro, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk, s. 54–58.
  21. Gola Grzegorz, 2008, Szlak mennonitów, „Rocznik Żuławski”, Stowarzyszenie Miłośników Nowego Dworu Gdańskiego — Klub Nowodworski, Nowy Dwór Gdański, s. 109–111.
  22. Gola Grzegorz, 2010, Machandel smak żuławski z wędzoną śliwką, „Prowincja. Kwartalnik Społeczno-Kulturalny Dolnego Powiśla i Żuław”, nr 2, s. 108–112.
  23. Gola Grzegorz, 2014, Żuławy Wiślane: krajobraz nie tylko dla konesera, Stowarzyszenie Żuławy, Nowy Dwór Gdański.
  24. Gren Jörgen, 2008, New Regionalism and West Sweden: The Factors of Change in the Regionalism Paradigm, „Regional & Federal Studies”, nr 3, s. 79–101. DOI: https://doi.org/10.1080/714004766
  25. Harrison Rodney, 2010, „What is heritage?”, w: Rodney Harrison (red.), Understanding the Politics of Heritage, Manchester University Press, Manchester, s. 5–42.
  26. Harrison Rodney, 2013, Heritage: Critical Approaches, Routledge, New York.
  27. Hausner Jerzy, 2013, Rozwój społeczno-gospodarczy, w: Jerzy Hausner, Anna Karwińska, Jacek Purchla (red.), Kultura a rozwój, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, s. 21–38.
  28. Hołuj Dominika, 2019, Dziedzictwo kulturowe a idea uczenia się przez całe życie. Wybrane doświadczenia krajów europejskich, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie”, nr 2, s. 25–43. DOI: https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2019.0980.0202
  29. Janiak Alicja, 2017, Niematerialne dziedzictwo kulturalne w powiecie nowodworskim, w: Anna Kwaśniewska (red.), Niematerialne dziedzictwo kulturowe Pomorza Wschodniego: katalog: praca zbiorowa, cz. 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, s. 7–52.
  30. Jessop Bob, 2002, Governance and Metagovernance: On Reflexivity, Requisite Variety, and Requisite Irony, w: Henrik Bang (red.), Governance as Social and Political Communication, Manchester University Press, Manchester, s. 101–116.
  31. Kledzik Emilia, Michalski Maciej, Praczyk Małgorzata (red.), 2018, „Ziemie Odzyskane”. W poszukiwaniu nowych narracji, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
  32. Kobyliński Zbigniew, 2011, Czym jest, komu jest potrzebne i do kogo należy dziedzictwo kulturowe?, „Mazowsze Studia Regionalne”, nr 7, s. 21–47.
  33. Koszelak Marek, 2009, Drewnica i okolica, Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, Oddział Ziemi Elbląskiej, Elbląg.
  34. Kowalski Krzysztof, 2013, O istocie dziedzictwa europejskiego — rozważania, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków.
  35. Kozioł Anna, 2021, Dziedzictwo kulturowe w teoriach rozwoju „od dołu”, w: Bartosz Skaldawski i in. (red.), Dziedzictwo kulturowe w badaniach. Rozwój lokalny i strategiczne zarządzanie rozwojem gminy w oparciu o dziedzictwo kulturowe, t. 2, Narodowy Instytut Dziedzictwa, Warszawa, s. 8–20.
  36. Krajewski Marek, 2018, Dopływy i dreny, rozlewiska i baseny. O kulturze peryferii, w: Małgorzata Jacyno, Tomasz Kukołowicz, Mikołaj Lewicki (red.), Kultura na peryferiach, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, s. 98–109.
  37. Kwaśniewska Anna (red.), 2017, Niematerialne dziedzictwo kulturowe Pomorza Wschodniego: katalog: praca zbiorowa, cz. 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
  38. Lubaś Marcin, 2008, Tradycjonalizacje kultury: o zaletach i ograniczeniach koncepcji „tradycji wymyślonych”, w: Grażyna Kubica-Heller, Marcin Lubaś (red.), Tworzenie i odtwarzanie kultury: tradycja jako wymiar zmian społecznych. Studia z dziedziny antropologii społecznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 33–69.
  39. Makrocka Magdalena, 2014, Regionalizm w Polsce — tradycja i współczesność (wybrane zagadnienia), „Seminare”, nr 3, s. 147–157. DOI: https://doi.org/10.21852/sem.2014.3.09
  40. Murzyn-Kupisz Monika, 2010, Dziedzictwo kulturowe a rozwój lokalny. Przykład podkrakowskich Niepołomic, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie”, nr 835, s. 67–91.
  41. Murzyn-Kupisz Monika, 2012, Dziedzictwo kulturowe a rozwój lokalny, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
  42. Obłąkowska-Kubiak Katarzyna, 2014, Proobywatelski model państwa dobrobytu w dziedzinie kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w Polsce, w: Joachim Osiński, Joanna Popławska (red.), Oblicza społeczeństwa obywatelskiego, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej, Warszawa, s. 247–266.
  43. Olszewski-Strzyżowski Dariusz (red.), 2018, Bursztyn. Wczoraj — dziś — jutro, Wydawnictwo Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu, Gdańsk.
  44. Owsianowska Sabina, 2017, Tourist Narratives about the Dissonant Heritage of the Borderlands: The Case of South-Eastern Poland, „Journal of Tourism and Cultural Change”, nr 2, 167–184. DOI: https://doi.org/10.1080/14766825.2016.1260125
  45. Paprot-Wielopolska Aleksandra, 2018, Żuławy i Powiśle. Kreowanie tożsamości lokalnych i regionalnych po 1989 roku, Scholar, Warszawa.
  46. Raszkowski Andrzej, 2014, Tożsamość terytorialna w odniesieniu do rozwoju lokalnego, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 332, s. 34–43. DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2014.332.03
  47. Sanetra-Szeliga Joanna, 2017, Dziedzictwo kulturowe i rozwój gospodarczo-społeczny. Oksymoron?, w: Cezary Obracht-Prondzyński, Piotr Zbieranek (red.), Pomorskie poszerzenie pola kultury. Dylematy — konteksty — działania, Nadbałtyckie Centrum Kultury, Gdańsk, s. 143–156.
  48. Smith Laurajane, 2006, Uses of Heritage, Routledge, New York. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203602263
  49. Stobiecka Monika, 2021, Heritagizacja: krytyka pojęcia, „Historyka. Studia Metodologiczne”, t. 51, s. 183–200 (https://doi.org/10.24425/hsm.2021.138370). DOI: https://doi.org/10.24425/hsm.2021.138370
  50. Szacki Jerzy, 2007, Trzy pojęcia tradycji, „Przegląd Filozoficzno-Literacki”, nr 3–4, s. 243–264.
  51. Szacki Jerzy, 2011, Tradycja, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
  52. Tunbridge John, Ashworth Gregory, 1996, Dissonant Heritage: The Management of the Past as a Resource in Conflict, Taylor & Francis Group, Chichester–New York.
  53. Tuziak Arkadiusz, 2013, Innowacyjność w endogenicznym rozwoju regionu peryferyjnego. Studium socjologiczne, Scholar, Warszawa.
  54. Tuziak Arkadiusz, 2022, Rozwój regionalny a paradygmat nowego regionalizmy, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarcze”, nr 2, s. 55–69. DOI: https://doi.org/10.15584/nsawg.2022.2.4
  55. Woroniecka Grażyna, Obracht-Prondzyński Cezary, Rancew-Sikora Dorota, 2009, Wprowadzenie: tradycja w nowoczesnych kontekstach, w: Grażyna Woroniecka, Cezary Obracht-Prondzyński, Dorota Rancew-Sikora (red.), Kreacje i nostalgie. Antropologiczne spojrzenie na tradycje w nowoczesnych kontekstach, Polskie Towarzystwo Socjologiczne, Warszawa, s. 4–13.

Downloads

Download data is not yet available.

Podobne artykuły

1 2 3 4 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.