Odpowiedzialność Władimira Putina przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym za zbrodnie popełnione na terytorium Ukrainy: Od zbrodni wojennych do ludobójstwa

Tomasz  Lachowski

doi:10.35757/sm.2023.76.2.01

Tom 76 Nr 2 (2023): Wojna Rosji z Ukrainą: zagadnienia międzynarodowe i wewnętrzne

Wojna Rosji z Ukrainą: zagadnienia międzynarodowe i wewnętrzne

Odpowiedzialność Władimira Putina przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym za zbrodnie popełnione na terytorium Ukrainy: Od zbrodni wojennych do ludobójstwa

Tomasz Lachowski⁺⁻

pdf

DOI: https://doi.org/10.35757/sm.2023.76.2.01
Przesłane: 22 sierpnia 2023
Opublikowane: 29 marca 2024

Abstrakt

Celem artykułu jest analiza nakazów aresztowania wydanych przez Międzynarodowy Trybunał Karny (mtk) w Hadze 17 marca 2023 r. wobec urzędującego prezydenta Federacji Rosyjskiej Władimira Putina oraz pełnomocnika przy prezydencie Federacji Rosyjskiej do spraw praw dziecka Marii Lwowej-Biełowej za możliwość popełnienia zbrodni wojennej poprzez działanie na szkodę ukraińskich dzieci (w rezultacie deportacji lub przesiedleń) w świetle prawa międzynarodowego. Ponadto rozważania odnoszą się do potencjalnego rozszerzenia kwalifikacji prawnej zarzutów postawionych przez prokuratora mtk za zbrodnię ludobójstwa w zgodzie ze Statutem Rzymskim mtk. Pozwoli to na skonstruowanie próby odpowiedzi na pytanie o rzeczywisty cel toczącej się wojny agresywnej Federacji Rosyjskiej przeciwko Ukrainie.

Bibliografia

Analytical report: Forcible transfer and deportation of children from the temporarily occupied territories of Ukraine to the Russian Federation, Zmina [online], IV 2023 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://zmina.ua/wp-content/uploads/sites/2/2023/01/deportation_eng.pdf>.
Andrìj Kostìn: P'âtsot dnìv tomu putìnsʹka rosìâ zapustila konveêr vìjni na povnu potužnìstʹ, Ofìs Generalʹnogo prokurora [online], 8 VII 2023 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://gp.gov.ua/ua/posts/andrii-kostin-pyatsot-dniv-tomu-putinska-rosiya-zapustila-konvejer-viini-na-povnu-potuznist>.
Atadjanov R., War crimes committed during the armed conﬂict in Ukraine: What should the ICC focus on?, [w:] The use of force against Ukraine and international law: jus ad bellum, jus in bello, jus post bellum, eds S. Sayapin, E. Tsybulenko, T.M.C. Asser Press, The Hague 2018.
Azarov D., Koval D., Nuridzhanian G., Venher V., Understanding Russia’s actions in Ukraine as the crime of genocide, „Journal of International Criminal Justice” 2023, vol. 21, issue 2, pp. 233–264, DOI: 10.1093/jicj/mqad018.
Bílková V., Hellestveit C., Šteinerte E., The Moscow mechanism expert report on the forcible transfer and deportation of Ukrainian children, EJIL: Talk! [online], 17 V 2023 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://www.ejiltalk.org/the-moscow-mechanism-expert-report-on-the-forcible-transfer-and-deportation-of-ukrainian-children/>.
Chiappa C., Russia puts international court’s top leadership on wanted list, Politico [online], 25 IX 2023 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://www.politico.eu/article/russia-international-criminal-court-icc-president-piotr-hofmanski-wanted-list/>.
Chutel L., Will Sudan send Bashir to The Hague?, Foreign Policy [online], 18 VIII 2021 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://foreignpolicy.com/2021/08/18/sudan-bashir-icc-hague-justice-darfur-hemeti/>.
Cimiotta E., The relevance of Erga omnes obligations in prosecuting international crimes, „Zeitschrift für ausländisches öffentliches Recht und Völkerrecht” 2016, vol. 76, s. 687–713.
Commentary on the law of the International Criminal Court, ed. M. Klamberg, Torkel Opsahl Academic EPublisher, Brussels 2017.
Czapliński W., Międzynarodowe aspekty obywatelstwa, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1984, t. 46, z. 3, s. 95–113.
Dmitrij Medvedev napisal statʹû, razoblačaûŝuû"glubinnoe ukrainstvo", Novye Izvestiâ [online], 5 IV 2022 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://newizv.ru/news/politics/05-04-2022/dmitriy-medvedev-napisal-statyu-razoblachayuschuyu-glubinnoe-ukrainstvo>.
Draft policy on cultural heritage, International Criminal Court [online], 22 III 2021 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://www.icc-cpi.int/sites/default/files/itemsDocuments/2021-03-22-otp-draft-policy-cultural-heritage-eng.pdf>.
Federalʹnyj zakon ot 28.04.2023 № 157-ФЗ “ОO vnesenii izmenenij v Ugolovnyj kodeks Rossijskoj Federacii i statʹû 151 Ugolovno-processualʹnogo kodeksa Rossijskoj Federacii” [online], 28 IV 2023 [dostęp: 15 VII 2023]: <http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202304280051?rangeSize=1&index=5>.
Galand A.S., A hidden reading of the ICC appeals chamber’s judgment in the Jordan referral re Al-Bashir, EJIL: Talk! [online], 6 V 2019 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://www.ejiltalk.org/a-hidden-reading-of-the-icc-appeals-chambers-judgment-in-the-jordan-referral-re-al-bashir/>.
Garner I., Z Generation: Into the heart of Russia's fascist youth, C Hurst & Co Publishers Ltd., London 2023.
Gevorgyan S., Yerevan says keen to allay Russian concerns over International Court Treaty, RFE/RL’s Armenian Service [online], 1 XI 2023 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://www.azatutyun.am/a/32665787.html>.
Giordano E., Russia puts war crimes prosecutor on ‘wanted list’, Politico [online], 19 V 2023 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://www.politico.eu/article/russia-vladimir-putin-karim-khan-british-icc-prosecutor-karim-khan-on-a-wanted-list/>.
Grzebyk P., „Specjalna operacja wojskowa” Rosji w Ukrainie – indywidualna odpowiedzialność za zbrodnie agresji i zbrodnie wojenne, „Państwo i Prawo” 2022, nr 9, s. 56–76.
Gurmendi A., Tracking state reactions to the ICC’s arrest warrant against Vladimir Putin, Opinio Iuris [online], 29 III 2023 [dostęp: 15 VII 2023]: <http://opiniojuris.org/2023/03/29/tracking-state-reactions-to-the-iccs-arrest-warrant-against-vladimir-putin/>.
Hook K., Why Russia’s war in Ukraine is a genocide, Foreign Affairs [online], 28 VII 2022 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://www.foreignaffairs.com/ukraine/why-russias-war-ukraine-genocide>.
Ioffe Y., Forcibly transferring Ukrainian children to the Russian Federation: A genocide?, „Journal of Genocide Research” 2023, vol. 45, issue 3-4, DOI: 10.1080/14623528.2023.2228085.
Irvin-Erickson D., Is Russia committing genocide in Ukraine?, Opinio Juris [online], 21 IV 2022 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://opiniojuris.org/2022/04/21/is-russia-committing-genocide-in-ukraine/>.
Jacobs D., The frog that wanted to be an ox: The ICC’s approach to immunities and cooperation, [w:] The law and practice of the international criminal court, ed. C. Stahn, Oxford University Press, Oxford 2015, s. 281–303.
Jacobs D., You have just entered Narnia: ICC Appeals Chamber adopts the worst possible solution on immunities in the Bashir case, Spreading the Jam [online], 6 V 2019 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://dovjacobs.com/2019/05/06/you-have-just-entered-narnia-icc-appeals-chamber-adopts-the-worst-possible-solution-on-immunities-in-the-bashir-case/>.
Kersten M., Why did the International Criminal Court focus on the transfer and deportation of children from Ukraine to Russia?, Justice in Conflict [online], 21 III 2023 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://justiceinconflict.org/2023/03/21/why-did-the-international-criminal-court-focus-on-the-transfer-and-deportation-of-children-from-ukraine-to-russia/>.
Krzan B., Immunitet głowy państwa a bezkarność za popełnienie zbrodni międzynarodowych – uwagi na tle sprawy prezydenta al Bashira przed MTK, [w:] Aksjologia współczesnego prawa międzynarodowego, red. A. Wnukiewicz-Kozłowska, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2011.
Kuczyńska H., Odpowiedzialność przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym za zbrodnie prawa międzynarodowego popełnione w czasie konfliktu w Ukrainie, „Palestra” 2022, t. 67, nr 4 (773).
Kułaga Ł., Inicjatywa dotycząca specjalnego trybunału ds. zbrodni agresji przeciwko Ukrainie – wyzwania i perspektywy, „Prawo i Więź” 2022, t. 42, nr 4, s. 72–99, DOI: 10.36128/priw.vi42.538.
Lachowski T., Czy Władimir Putin trafi do Hagi? O prawno-politycznych konsekwencjach nakazów aresztowania wydanych przez Międzynarodowy Trybunał Karny, Komentarze IEŚ, nr 819 (67/2023), [online, dostęp: 15 VII 2023]: <https://ies.lublin.pl/komentarze/czy-wladimir-putin-trafi-do-hagi-o-prawno-politycznych-konsekwencjach-nakazow-aresztowania-wydanych-przez-miedzynarodowy-trybunal-karny/>.
Lemkin R., Rządy państw Osi w okupowanej Europie. Prawa okupacyjne, analiza rządzenia, propozycje zadośćuczynienia, tłum. A. Bieńczyk-Missala, P. Grzebyk, B. Lackoroński, M. Madej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2013.
Maksimova, Anton Krasovskij poâvilsâ v èfire RT posle prizyva sžigatʹ ukrainskih detej, Gazeta.Ru [online], 2 XI 2022 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://m.gazeta.ru/amp/social/news/2022/11/02/18944143.shtml>.
Mudukuti A., Prosecutor v. Omar Hassan Ahmad Al-Bashir, judgment in the Jordan referral re Al-Bashir appeal, „American Journal of International Law” 2020, vol. 114, issue 1, s. 103–109, DOI: 10.1017/ajil.2019.79.
Obraŝenie Prezidenta Rossijskoj Federacii [online], 21 II 2022 [dostęp: 15 VII 2023]: .
Osadcha Y., Russian children’s rights commissioner ‘adopts’ child abducted from Mariupol, Ukrainska Pravda [online], 27 X 2022 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://www.pravda.com.ua/eng/news/2022/10/27/7373740/>.
Ratifìkacìâ Rimsʹkogo statutu ne zaškoditʹ Ukraïnì – Kuleba, Êvropejsʹka pravda [online], 24 III 2023 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://www.eurointegration.com.ua/news/2023/03/24/7158633/>.
Report of the Independent International Commission of Inquiry on Ukraine, A/HRC/52/62 [online], 15 III 2023 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://www.ohchr.org/sites/default/files/documents/hrbodies/hrcouncil/coiukraine/A_HRC_52_62_AUV_EN.pdf>.
Report on preliminary examination activities 2016, The Office of the Prosecutor of the ICC, par. 158 [online], 14 XI 2016 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://www.icc-cpi.int/sites/default/files/iccdocs/otp/161114-otp-rep-PE_ENG.pdf>.
Report on violations and abuses of international humanitarian and human rights law, war crimes and crimes against humanity, related to the forcible transfer and/or deportation of Ukrainian children to the Russian Federation, OSCE, ODIHR.GAL/37/23/Rev.1/Corr.1*, 4 V 2023.
Russia withdraws signature from international criminal court statute, The Guardian [online], 16 XI 2016 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://www.theguardian.com/world/2016/nov/16/russia-withdraws-signature-from-international-criminal-court-statute>.
Russia's war on Ukraine. Forcibly displaced Ukrainian children, European Parliament [online], 2023 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/BRIE/2023/747093/EPRS_BRI(2023)747093_EN.pdf>.
Schabas W., An introduction to the International Criminal Court, Cambridge University Press, Cambridge 2011.
Schabas W., Genocide and Ukraine: Do words mean what we choose them to mean?, „Journal of International Criminal Justice” 2022, vol. 20, issue 4, s. 843–857, DOI: 10.1093/jicj/mqac042.
Schabas W., Genocide in international law. The crime of crimes, Cambridge University Press, Cambridge 2009.
Sergejcev T., Čto Rossiâ dolžna sdelatʹ s Ukrainoj, RIA Novosti [online], 3 IV 2022 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://web.archive.org/web/20220403212023/https://ria.ru/20220403/ukraina-1781469605.html>.
Situation in Ukraine: ICC judges issue arrest warrants against Vladimir Vladimirovich Putin and Maria Alekseyevna Lvova-Belova, International Criminal Court [online], 17 III 2023 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://www.icc-cpi.int/news/situation-ukraine-icc-judges-issue-arrest-warrants-against-vladimir-vladimirovich-putin-and>.
SK zavel delo v otnošenii sudej Meždunarodnogo ugolovnogo suda v Gaage, RBK [online], 20 III 2023 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://www.rbc.ru/politics/20/03/2023/641844d39a79478633d67ebd>.
Snyder T., Russia intends to commit genocide in Ukraine, six ways to prove it, European Pravda [online], 23 X 2022 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://www.eurointegration.com.ua/eng/articles/2022/10/23/7149219/>.
Statʹâ Vladimira Putina «Ob istoričeskom edinstve russkih i ukraincev» [online], 12 VII 2021 [dostęp: 15 VII 2023]: <http://kremlin.ru/events/president/news/66181>.
Statement of ICC prosecutor, Karim A.A. Khan QC, on the Situation in Ukraine: „I have decided to proceed with opening an investigation”, The International Criminal Court [online], 28 II 2022 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://www.icc-cpi.int/news/statement-icc-prosecutor-karim-aa-khan-qc-situation-ukraine-i-have-decided-proceed-opening>.
Statement of ICC prosecutor, Karim A.A. Khan QC, on the situation in Ukraine: Receipt of Referrals from 39 States Parties and the Opening of an Investigation, The International Criminal Court [online], 2 III 2022 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://www.icc-cpi.int/news/statement-icc-prosecutor-karim-aa-khan-qc-situation-ukraine-receipt-referrals-39-states>.
Statement of the prosecutor, Fatou Bensouda, on the conclusion of the preliminary examination in the situation in Ukraine, The International Criminal Court [online], 11 XII 2020 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://www.icc-cpi.int/news/statement-prosecutor-fatou-bensouda-conclusion-preliminary-examination-situation-ukraine>.
Ukaz Prezidenta Rossijskoj Federacii ot 30.05.2022 № 330 [online], 30 V 2022 [dostęp: 15 VII 2023]: <http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202205300008>.
Wierczyńska K., Immunitet urzędującej głowy państwa – kilka uwag na marginesie spraw toczących się przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym, [w:] Ewolucja immunitetów mających swoje źródło w prawie międzynarodowym, red. I. Skomerska-Muchowska, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2014.
Zaâvlenie Mežvedomstvennogo koordinacionnogo štaba Rossijskoj Federacii po gumanitarnomu reagirovaniû, Ministerstvo oborony Rossijskoj Federacii (Minoborony Rossii) [online], 22 VIII 2020 [dostęp: 15 VII 2023]: <https://function.mil.ru/news_page/country/more.htm?id=12434945@egNews>.
Zmarzły A., Jurysdykcja Międzynarodowego Trybunału Karnego nad rosyjską „specjalną operacją wojskową” w Ukrainie, „Palestra” 2023, t. 68, nr 7 (788).

Downloads

Download data is not yet available.

Podobne artykuły

Jacek Stochel, Zasady zaangażowania sił w operacjach wojskowych – o właściwe rozumienie Rules of Engagement , Sprawy Międzynarodowe: Tom 77 Nr 1 (2024): Rola i kondycja NATO we współczesnym świecie
Nadia Gergało-Dąbek, Dekonstrukcja rosyjskich mitów historycznych jako warunek trwałego pokoju i bezpieczeństwa , Sprawy Międzynarodowe: Tom 76 Nr 2 (2023): Wojna Rosji z Ukrainą: zagadnienia międzynarodowe i wewnętrzne
Radosław Rybkowski, Stosunki międzynarodowe w szkole wyższej. Praktyka , Sprawy Międzynarodowe: Tom 72 Nr 1 (2019): Jak uczyć o stosunkach międzynarodowych?
Paweł Kusiak, Maciej Markowski, Dominika Wyszyńska, Łukasz Wyszyński, Jak uczyć stosunków międzynarodowych? Praktyka podróży studyjnej w ramach kierunku Stosunki Międzynarodowe na Akademii Marynarki Wojennej w latach 2016−2019 , Sprawy Międzynarodowe: Tom 72 Nr 1 (2019): Jak uczyć o stosunkach międzynarodowych?
Adam Daniel Rotfeld, Relacje Polska–Rosja–Ukraina a zmieniający się ład międzynarodowy , Sprawy Międzynarodowe: Tom 71 Nr 1 (2018): Polska – Ukraina: partnerstwo i historia
Konrad Świder, Uwarunkowania trwałości obecnego systemu władzy w Rosji , Sprawy Międzynarodowe: Tom 71 Nr 4 (2018): Bezpieczeństwo energetyczne
Filip Rudnik, Współkonstruując Putina , Sprawy Międzynarodowe: Tom 72 Nr 4 (2019): Rosja i Białoruś: trudni sąsiedzi
Stanisław Czesław Kozłowski, Region Azji i Pacyfiku w procesie transformacji , Sprawy Międzynarodowe: Tom 73 Nr 3 (2020): Westlessness czyli zmierzch Zachodu 2.0?
Krzysztof Wasilewski, Miasta i paradyplomacja pamięci , Sprawy Międzynarodowe: Tom 74 Nr 1 (2021): Powrót miast. Miasta przyszłości
Łukasz Gajewski, Implikacje nowych technologii oraz projektów infrastrukturalnych w polityce energetycznej , Sprawy Międzynarodowe: Tom 75 Nr 3/4 (2022): Francuska Europa? / Polityka energetyczna

1 2 > >>

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.