Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer

Vol. 53 No. 4 (2025)

Research Articles

Election vademecum of a catholic against the background of the programmes of polish political parties before the parliamentary elections in 2023

DOI: https://doi.org/10.35757/STP.2025.53.4.03
Submitted: February 23, 2024
Published: December 22, 2025

Abstract

In 2023, just before the October parliamentary elections in Poland, the Council for Social Affairs of the Polish Bishops' Conference issued a document called 'Vademecum wyborcze katolika'. This article presents an analysis of this document, together with a comparison of its content, with the election programmes of the political parties taking part in this election. The aim of the article is to indicate whether the Catholic Church in Poland called for voting for a particular grouping taking part in the election. The first part of the article presents the political context of the 2023 parliamentary elections held in Poland. The second part focuses on the analysis of the document signed by the bishops. The last part of the paper is a comparison of this document with the political programmes of Polish political parties, current as of the election day.

References

Publikacje naukowe:
Delong Marek, Konferencja Episkopatu Polski wobec wybranych kwestii politycznych i społecznych w Polsce w latach 1989-2014, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016.
Dłuska Karolina, Kościół – aktor w przestrzeni publicznej i sferze politycznej, „Nurt SVD” nr 144, 2018, s 199-214.
Dzidek Marzena, Miejsce i rola polskiego Kościoła katolickiego w życiu publicznym. Zarys relacji między państwem, Kościołem, społeczeństwem, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2007.
Gowin Jarosław, Kościół w czasach wolności 1989-1999, Kraków: Wydawnictwo Znak 1999.
Grabowska Mirosława, System partyjny – w budowie, „Krytyka. Kwartalnik polityczny” nr 37, 1991, s. 24-33.
Hall Aleksander, Rzeczy (nie)pospolite: Kościół wobec państwa PiS, „Więź” nr 668, 2017, s. 89-93.
Jasiewicz Krzysztof, Polish politics on the eve of the 1993 elections toward fragmentation or pluralism?, „Communist and Post-Communist Studies” nr 4, 1993, s. 387-411.
Jasiewicz Krzysztof, Portfel czy różaniec? Wzory zachowań wyborczych Polaków w latach 1995–2001, w: Wojciech Materski i Ryszard Żelichowski (red.), Polska transformacja. Spojrzenie po dwudziestu latach, Warszawa: ISP PAN, 2010.
Kołakowski Leszek, Jezus ośmieszony. Esej apologetyczny i sceptyczny, Kraków: Wydawnictwo Znak, 2014.
Kowalczyk Krzysztof, Partie i ugrupowania parlamentarne wobec Kościoła katolickiego w Polsce w latach 1989-2011, Szczecin: Wydawnictwo Zapol, 2012.
Mariański Janusz, Kościół katolicki w Polsce w kontekście społecznym. Studium socjologiczne, Warszawa: PWN, 2018.
Raciborski Jacek, Polskie wybory: Zachowania wyborcze społeczeństwa polskiego 1989-1995, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 1997.
Terlikowski Tomasz, Kościół po wyborach, „Przegląd Powszechny” nr 11 (1035), 2007.
Żukowski Tomasz, Wybory 1993: Wyniki i ich uwarunkowania, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 1994.
Źródła internetowe:
Polska 2050 program – Trzecia Droga to programy, a nie kłótnie!, Polska2050.pl, https://polska2050.pl/polska-2050-program-trzecia-droga-to-programy-a-nie-klotnie/ [dostęp: 20.02.2024].
Polska armia – nowoczesna, odpolityczniona i zgrana z NATO, Polska2050.pl, https://polska2050.pl/polska-armia-nowoczesna-odpolityczniona-i-zgrana-z-nato/ [dostęp: 20.02.2024].
"Polska powraca", "wyborcze trzęsienie ziemi", "otworzyły się drzwi do zmiany". Zagraniczne media o wyborach nad Wisłą, TVN24.pl, https://tvn24.pl/polska/wybory-parlamentarne-2023-zagraniczne-media-pisza-o-polsce-i-o-wynikach-wyborow-7396849 [dostęp: 20.02.2024].
Prof. US Łukasz Tomczak: Opozycja ma większość, ale bez zdolności odrzucenia weta prezydenta, Wyborcza.pl, https://szczecin.wyborcza.pl/szczecin/7,34939,30306132,prof-us-lukasz-tomczak-juz-rekordowa-frekwencja-pokazuje.html [dostęp: 20.02.2024].
Program Bezpartyjnych Samorządowców, Program polityczny, bezpartyjnisamorzadowcy.pl, https://bezpartyjnisamorzadowcy.pl/wp-content/uploads/2023/09/Bezpartyjni-Samorzadowcy-PROGRAM-2023.pdf [dostęp: 20.02.2024].
Program Koalicji Obywatelskiej, 100 konkretów na pierwsze 100 dni rządów!, platforma.org.pl, https://platforma.org/upload/document/201/attachments/413/100%20konkretow-pdf.pdf [dostęp: 20.02.2024].
Program Konfederacji, Konstytucja wolności, konfederacja.pl, https://konfederacja.pl/app/uploads/Konfederacja_WiN_Program_2023.pdf [dostęp: 20.02.2024].
Program Nowej Lewicy, Program wyborczy KW Nowa Lewica, klub-lewica.org.pl, https://klub-lewica.org.pl/images/program_Lewica_2023.pdf [dostęp: 20.02.2024].
Program partii Polska Jest Jedna, Oto jesteśmy, pjj.org.pl, https://pjj.org.pl/bojerad/2024/01/ulotka_a5_pjj_v2.03.pdf [dostęp: 20.02.2024].
Program Polskiego Stronnictwa Ludowego, psl.pl, https://www.psl.pl/wp-content/uploads/2023/09/Program-PSL.pdf [dostęp: 20.02.2024].
Program Prawa i Sprawiedliwości, Bezpieczna przyszłość Polaków, https://pis.org.pl/dokumenty [dostęp: 20.02.2024].
PSL popiera związki partnerskie. Kosiniak-Kamysz: Nie ma naszej zgody na..., dziennik.pl, https://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/9288515,psl-popiera-zwiazki-partnerskie-kosiniak-kamysz-nie-ma-naszej-zgody.html [dostęp: 20.02.2024].
Rada ds. Społecznych Konferencji Episkopatu Polski, Vademecum wyborcze katolika, Episkopat.pl, https://episkopat.pl/vademecum-wyborcze-katolika-dokument-rady-ds-spolecznych-kep/ [dostęp: 20.02.2024].
Rozdział Kościoła od Państwa. Koniec pedofilii i Funduszu Kościelnego, Polska2050.pl, https://polska2050.pl/rozdzial-kosciola-od-panstwa-koniec-pedofilii-i-funduszu-koscilenego/ [dostęp: 20.02.2024].
Sondaż: PiS nadal na prowadzeniu, dalej KO i Konfederacja, PAP.pl, https://www.pap.pl/aktualnosci/sondaz-pis-nadal-na-prowadzeniu-dalej-ko-i-konfederacja-0 [dostęp: 20.02.2024].
Strona internetowa Państwowej Komisji Wyborczej, pkw.gov.pl [dostęp: 21.02.2024].
Strona internetowa Sejmu RP, sejm.gov.pl [dostęp: 20.02.2024].
TK zajmie się w czwartek sprawą dopuszczalności tzw. aborcji eugenicznej, Gazetaprawna.pl, https://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/1494139,tk-zajmie-sie-w-czwartek-sprawa-dopuszczalnosci-tzw-aborcji-eugenicznej.html [dostęp: 20.02.2024].
Władysław Kosiniak-Kamysz: projekt Trzeciej Drogi ws. aborcji zapewne w ciągu 10 dni, PAP.pl, https://www.pap.pl/aktualnosci/wladyslaw-kosiniak-kamysz-projekt-trzeciej-drogi-ws-aborcji-zapewne-w-ciagu-10-dni [dostęp: 20.02.2024].
Zdrowie kobiet priorytetem!, Polska2050.pl, https://polska2050.pl/zdrowie-kobiet-priorytetem-referendum-w-sprawie-aborcji/ [ dostęp: 20.02.2024].

Downloads

Download data is not yet available.

Similar Articles

1 2 3 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.