Social Solidarity during the Pandemic: The “Visible Hand” and Networked Social Movements
Abstrakt
Autorka stawia następujące pytania: (1) Jakie formy przybierają ruchy społeczne współcześnie, zwłaszcza w odpowiedzi na kryzys epidemiczny? (2) Czy obserwujemy praktykę oddolnej solidarności wychodzącą poza charytatywny model wsparcia? Poszukuje odpowiedzi na przykładzie działałności grupy Facebookowej Widzialna Ręka, która powstała wkrótce po ogłoszeniu lockdownu w pierwszym kwartale 2020 roku jako forma organizacji społecznej mającej na celu pomoc wzajemną w trudnym czasie pandemii, Twierdzi, że społeczności organizujące się w sposób zbliżony do Widzialnej Ręki są przykładem tego, jak kryzysy zewnętrzne uwypuklają problemy istniejące wewnątrz społeczeństw i przyczyniają się do zachwiania ich struktur. Zastanawiając się, czy obserwowana inicjatywa to doraźne epizody niezorganizowanego działania zbiorowego, forum dyskusyjno-kontaktowe, a może współczesny ruch społeczny, sięga do koncepcji usieciowionych ruchów społecznych Manuela Castellsa. Twierdzi, że Widzialną Rękę można uznać za ruch społeczny, Na koniec rozważa powiązania między więzią moralną a solidarnością.
Słowa kluczowe
Facebook; pomoc wzajemna; usieciowiony ruch społeczny; solidarność
Bibliografia
Bartkowski, Jerzy. 2014. “Solidarność społeczna i kryzys. Zmiany wartości w Europie i w Polsce w warunkach kryzysu.” Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, no. 48: 19–34.
Caliandro, Alessandro. 2014. “Ethnography in Digital Spaces: Ethnography of Virtual Worlds, Netnography, and Digital Ethnography.” In: Handbook of Anthropology in Business, Rita M. Denny, Patricia L. Sunderland (eds.). Walnut Creek, Cal: Left Coast Press: 738–761.
Caliandro, Alessandro. 2018. “Digital Methods for Ethnography: Analytical Concepts for Ethnographers Exploring Social Media Environments.” Journal of Contemporary Ethnography 47(5): 551–578.
Carlsen, Hjalbar Bang, Jonas Toubøl, Benedikte Brincker. 2020. “On Solidarity and Volunteering During the COVID-19 Crisis in Denmark: The Impact of Social Networks and Social Media Groups on the Distribution of Support.” European Societies (DOI: 10.1080/14616696.2020.1818270).
Castells, Manuel. 2015. Networks of Outrage and Hope: Social Movements in the Internet Age. Cambridge: Polity Press.
Castells, Manuel, Kumar Mukul. 2014. “A Conversation with Manuel Castells.” Berkeley Planning Journal 27(1): 93–99.
della Porta, Donatella, Mario Diani. 2006. Social Movements: An Introduction. Malden, Ma: Blackwell.
Duque, Franco Isabel, Catalina Ortiz, Jota Samper, Gynna Millan. 2020. “Mapping Repertoires of Collective Action Facing the COVID-19 Pandemic in Informal Settlements in Latin American Cities.” Environment and Urbanization 32(2): 523–546.
Hannigan, John. 1985. “Alain Touraine, Manuel Castells and Social Movement Theory: A Critical Appraisal.” The Sociological Quarterly 26(4): 435–454.
Jacobsson, Kerstin, Elżbieta Korolczuk. 2020. “Mobilizing Grassroots in the City: Lessons for Civil Society Research in Central and Eastern Europe.” International Journal of Politics. Culture and Society 33: 125–142.
Jemielniak, Dariusz. 2013. “Netnografia, czyli etnografia wirtualna: nowa forma badań etnograficznych.” Prakseologia, no. 154: 97–116.
Kropotkin, Piotr. 1902. Mutual Aid: A Factor of Evolution. London: Heinemann.
Lepianka, Dorota. 2012. “Motywy i uwarunkowania ludzkiej solidarności — poszukiwania teoretyczne.” Prakseologia, no. 153.
Melucci, Alberto. 1980. “New Social Movements: A Theoretical Approach.” International Social Science Council 19: 199–226.
Miao, Qing, Susan Schwarz, Gary Schwarz. 2021. “Responding to COVID-19: Community volunteerism and coproduction in China.” World Development, no. 137: 105–128.
Moss, Dana M., David A. Snow (eds.). 2016. “Theorizing Social Movements.” In: Handbook of Contemporary Sociological Theory. Handbooks of Sociology and Social Research. Springer International Publishing, Switzerland: 547–569.
Nogal, Agnieszka. 2013. „Solidarność jako wartość polityczna.” Civitas. Studia z filozofii polityki 15: 99–116.
Oberschall, Anthony. 1973. Social Conflict and Social Movements. Englewood Cliffs: Prentice Hall.
Pink, Sarah, John Postill. 2012. “Social Media Ethnography: The Digital Researcher in a Messy Web.” Media International Australia, no. 145: 123–134.
Radzińska, Jowita. 2014. “Solidarność: definicja i konteksty.” Etyka 48: 99–116.
Shaked, Spier. 2017. “Berlin Helps: Resource Mobilization and Social Media Deployment in Berlin’s Refugee Aid Movement.” Collective Action 2.0: 83–105.
Staggenborg, Suzanne. 2016. Social Movements. Second Edition. Oxford: Oxford University Press.
Sztompka, Piotr. 1997. “Kulturowe imponderabilia szybkich zmian społecznych. Zaufanie, lojalność, solidarność.” Studia Socjologiczne, no. 4: 5–19.
Ślosarski, Bartosz. 2014. “Opór w społeczeństwie sieci?” Praktyka Teoretyczna, no. 2: 195–204.
Zald, Mayer (ed.). 1996. Comparative Perspectives on Social Movements: Political Opportunities, Mobilizing Structures, and Cultural Framings. Cambridge: Cambridge University Press.
Jagiellonian University Polska
https://orcid.org/0000-0002-7217-4822
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
