The Virus as a Catalyst for Culture? Sociological Reflections Using as Example the Musical Practices during the COVID-19 Pandemic


Abstrakt

Czasy pandemiczne przedefiniowały większość obszarów życia społecznego. w tym także szeroko pojęty świat muzyki. Sam wirus zaś — paradoksalnie — okazał się swoistym „katalizatorem kultury”. Celem artykułu jest ukazanie — na poziomie eksploracyjnym — problematyki muzycznych praktyk w czasach pandemii COVID-19 na pierwszym etapie jej trwania. W tekście omówione zostaną wybrane zjawiska i procesy związane z praktykami muzycznymi — zarówno na poziomie nadawczym. jak i odbiorczym. Główną osią rozważań będzie próba ukazania. w jaki sposób życie muzyczne społeczeństwa — uwięzione z konieczności w Internecie — uległo przeobrażeniom w czasach pandemicznych.


Słowa kluczowe

muzyka; media; kultura; społeczeństwo polskie; pandemia COVID-19; socjologia muzyki

Aristotle. 1983. Metafizyka. Translated by Kazimierz Leśniak. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Bajakian, Aram. 2021. “Alone Together: Musicking in the Time of COVID-19. Improvisation. Musical Communities. and the COVID-19 Pandemic.” Critical Studies in Improvisation 14(1).

Betzler, Diana. Ellen Loots, Marek Prokůpek, Lénia Marques, Petja Grafenauer. 2020. “COVID-19 and the Arts and Cultural Sectors: Investigating Countries’ Contextual Factors and Early Policy Measures.” International Journal of Cultural Policy, November. Botstein, Leon. 2019. “The Future of Music in America: The Challenge of the COVID-19 Pandemic.” The Musical Quarterly 102(4): 351–360.

Brunt, Shelley, Kat Nelligan. 2021. “The Australian Music Industry’s Mental Health Crisis: Media Narratives during the Coronavirus Pandemic.” Media International Australia 178(1): 42–46.

Cournoyer Lemaire, Élise. 2020. “Extraordinary Times Call for Extraordinary Measures: The Use of Music to Communicate Public Health Recommendations against the Spread of COVID-19.” Canadian Journal of Public Health 111(4): 477–479.

Darmon, Isabelle. 2015. “Weber on Music: Approaching Music as a Dynamic Domain of Action and Experience.” Cultural Sociology 9(1): 20–37.

Dasilva, Fabio, Anthony Blasi, David Dees. 1984. The Sociology of Music. Notre Dame, Indiana: University of Notre Dame Press.

DeNora, Tia. 2004. Music in Everyday Life. Cambridge: Cambridge University Press.

Domański, Henryk, Dariusz Przybysz, Katarzyna Wyrzykowska, Kinga Zawadzka. 2020. “The Homology of Musical Tastes in Poland.” Studia Socjologiczne, no. 4: 183–211.

Essmann, Annika. 2020. “Music Might be Systemically Relevant.” Max Planck Gesellschaft (https://www.mpg.de/14777336/music-culture-covid19 [accessed: 24.02.2021]).

Greitemeyer, Tobias. 2009. “Effects of Songs with Prosocial Lyrics on Prosocial Behavior: Further Evidence and a Mediating Mechanism.” Personality and Social Psychology Bulletin (35)11: 1500–1511.

Hannerz, Ulf. 2007. “Siedem argumentów na rzecz różnorodności”. In: Piotr Sztompka, Marek Kucia (ed.). Socjologia. Lektury. Znak: Kraków.

Holt, Fabian. 2010. “The Economy of Live Music in the Digital Age.” European Journal of Cultural Studies 13(2): 243–261.

Howard, Frances, Andy Bennett, Ben Green, Paula Guerra, Sofia Sousa, Ernesta Sofija. 2021. “‘It’s Turned Me from a Professional to a Bedroom DJ Once Again’: COVID-19 and New Forms of Inequality for Young Music-Makers.” Young, April (DOI: 10.1177/1103308821998542).

Jaczyński, Michał. 2015. “Muzyka klasyczna a media społecznościowe: nowa perspektywa relacji twórca–odbiorca muzyki.” Media — Kultura — Komunikacja Społeczna 11(4): 11–27.

Jachimowski, Marek. 2012. “Wpływ konwergencji mediów na kształtowanie się przestrzeni medialnej.” Rocznik Prasoznawczy 4: 37–57.

Kofin, Ewa. 2012. Muzyka wokół nas. Studium przeobrażeń recepcji muzyki w dobie elektronicznych środków jej przekazywania. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Lehman, Eric T. 2020. “‘Washing Hands. Reaching Out’—Popular Music. Digital Leisure and Touch during the COVID-19 Pandemic.” Leisure Sciences, June.

Langer, Susanne K. 1976. Nowy sens filozofii. Rozważania o symbolach myśli. obrzędu i sztuki. Translated by Alina Hanna Bogucka. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Lasalle, Martin. 2020. “Music in Times of Pandemic.” Udemnouvelle: Université de Montréal (https://nouvelles.umontreal.ca/en/article/2020/09/09/music-in-times-of-pandemic/ [accessed: 24.02.2021]).

Lee, Daniel, William Baker, Nick Haywood. 2020. “Coronavirus, the Cultural Catalyst.” Hypotheses. Working in Music. International Research Network (https://wim.hypotheses.org/1302 [accessed: 24.02.2021]).

Marczyński, Jacek. 2020. “Czy pandemia zabije muzykę na żywo.” Rzeczpospolita, 30 May (https://www.rp.pl/Plus-Minus/305019984-Czy-pandemia-zabije-muzyke-na-zywo.html [accessed: 24.02.2021]).

McLeese, Don. 2021. “Mayday Music: Response and Renewal amid the Pandemic Lockdown.” Rock Music Studies 8(1): 7–25.

Mika, Bogumiła. 2015/2016. “‘Władza’ publiczności. Kryteria doboru repertuaru koncertowego w XX wieku jako odpowiedź na wymagania słuchaczy — przegląd wybranych stanowisk.” Forum Muzykologiczne: 31–38.

Mika, Bogumiła. 2018. “Muzyka w funkcji reprezentacji. Między muzykologią a socjologią muzyki.” Pogranicze. Studia Społeczne 24: 129–147.

Miyamoto, Naomi. 2013. “Concerts and the Public Sphere in Civil Society through Rethinking Habermas’s Concept of Representative Publicness.” International Review of the Aesthetics and Sociology of Music 44(1): 101–118.

Nożyński, Szymon. 2016. “Od walca z rylcem do Spotify. Dostępność muzyki a dziennikarstwo muzyczne.” In: Magdalena Parus, Artur Trudzik (eds.). Media jako przestrzeń muzyki. Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra: 81–104.

O’Hara, Kenton. Brown Barry. 2006. Consuming Music Together. Social and Collaborative Aspects of Music Consumption Technologies. Dordrecht: Springer: 3–17.

Platon. 1958. Państwo z dodaniem siedmiu ksiąg; Prawa. Translated by Władysław Witwicki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Podlipniak, Piotr. 2004. “O pewnych uniwersalnych aspektach komunikacji muzycznej.” Res Facta Nova, no. 7(16): 97–109.

Prior, Nick. 2018. Popular Music. Digital Technology and Society. Los Angeles: Sage.

Sacks, Oliver. 2009. Muzykofilia. Opowieści o muzyce i mózgu. Translated by Jerzy Łoziński. Warszawa: Zysk i S-ka.

Schütz, Alfred. 1951. “Making Music Together. A Study in Social Relationship.” Social Research 18(1): 76–97.

Silbermann, Alphons. 1962. “Miejsce socjologii muzyki w obrębie socjologii i muzykologii.” Muzyka, no. 1(24): 3–13.

Silbermann, Alphons. 1963. The Sociology of Music. London: Routledge & Kegan Paul.

Socha, Ziemowit. 2020. “Dwa obrazki z muzycznych okolic pandemii (z ziemi włoskiej do Polski).” Dyskurs&Dialog, no. 2: 27–41.

Strachan, Robert. 2017. Sonic Technologies: Popular Music. Digital Culture and the Creative Process. New York: Bloomsbury Academic.

Stockfelt, Ola. 1991. “Odpowiednie sposoby słuchania.” In: Christoph Cox, Daniel Warner (eds.). Kultura dźwięku. Teksty o muzyce nowoczesnej. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.

Supičic, Ivo. 1987. Music in Society: A Guide to the Sociology of Music. New York: Pendragon Press.

Szpunar, Magdalena. 2017. “Muzyczna wszystkożerność.” Kultura Współczesna, no. 3: 26–35.

Śmigielska, Karolina. 2017. “Zespoły portale jako miejsce wymiany muzycznych inspiracji w czasach kultury realnej wirtualności.” Kultura Współczesna, no. 3: 172–181.

Taylor, Timothy Dean. 2001. Strange Sounds: Music. Technology & Culture. New York: Routledge.

Vandenberg, Femke, Berghman Michaël. Schaap Julian. 2020. “The ‘Lonely Raver’: Music Livestreams during COVID-19 as a Hotline to Collective Consciousness?”. European Societies: 1–12.

Weber, Max. 2009. The Rational and Social Foundations of Music. Mansfield Center, CT: Martino Publ.

Ziv, Naomi, Revital Hollander-Shabtai. 2021. “Music and COVID-19: Changes in uses and emotional reaction to music under stay-at-home restrictions.” Psychology of Music: 1–17.


Opublikowane : 2021-03-22


Jabłońska, B. (2021). The Virus as a Catalyst for Culture? Sociological Reflections Using as Example the Musical Practices during the COVID-19 Pandemic. Kultura I Społeczeństwo, 65(1), 145-164. https://doi.org/10.35757/KiS.2021.65.1.6

Barbara Jabłońska  b.jablonska@uj.edu.pl
Jagiellonian University  Polska
https://orcid.org/0000-0003-1964-6170