Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 67 Nr 2 (2023)

Editorial

Wstęp: niepewność — normalność ponowoczesnego świata

Przesłane: 18 listopada 2022
Opublikowane: 21 czerwca 2023

Abstrakt

W analizach współczesnego społeczeństwa podkreśla się zmniejszającą się stabilność i przewidywalność warunków społecznych i zwiększającą się niepewność towarzyszącą jednostkom. Zgodnie z tradycją istniejącą w naukach społecznych niepewność związana jest z ryzykiem, jakie niesie podejmowanie decyzji i niemożność przewidzenia ich konsekwencji. Współcześnie ryzyko inaczej jest społecznie konceptualizowane niż w społeczeństwach tradycyjnych. Wiedza na jego temat i sposobów radzenia sobie nie ma związku z codziennym życiem jednostki i jej subiektywnie postrzeganym światem. Starając się zapanować nad ryzykiem  musi ona sięgnąć do wiedzy eksperckiej obcej jej doświadczeniu. Opisując warunki funkcjonowania jednostek w ponowoczesności niektórzy autorzy proponują pojęcie niepewności ontologicznej. Odnosi się ono do sytuacji obecności wielu schematów działania przy braku jednoznacznych wskazań, które z nich są tymi właściwymi. Jednostka zmuszona do przejęcia kontroli nad własną biografią i tożsamością pozbawiona jest jasnych wytycznych podpowiadających jej, jak powinna to robić. Rodzi to poczucie zagubienia  i niepewności.

Bibliografia

  • Archer Margaret S., 2013, Człowieczeństwo. Problem sprawstwa, tłum. Agata Dziuban, Nomos, Warszawa.
  • Bauman Zygmunt, 2000, Globalizacja, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
  • Beck Urlich, 2002, Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, tłum. Stanisław Cieśla, Scholar, Warszawa.
  • Berger Peter L., Luckmann Thomas, 1983, Społeczne tworzenie rzeczywistości, tłum. Józef Niżnik, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
  • Foucault Michel, 1998, Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, tłum. Tadeusz Komendant, Fundacja Aletheia, Warszawa.
  • Giddens Anthony, 2001, Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, tłum. Alina Szulżycka, Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  • Giza-Poleszczuk Anna, Marody Mirosława, 2004, Przemiany więzi społecznych, Scholar, Warszawa.
  • Illouz Eva, 2010, Uczucia w dobie kapitalizmu, tłum. Zygmunt Simbierowicz, Oficyna Naukowa, Warszawa.
  • Kaufmann Jean-Claude, 2004, Ego, socjologia jednostki. Inna wizja człowieka i konstrukcji podmiotu, tłum. Krzysztof Wakar, Oficyna Naukowa, Warszawa.
  • Konecki Krzysztof T., 2018, The Problem of Ontological Insecurity. What Can We Learn from Sociology Today? Some Zen Buddhist Inspirations, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 14, nr 2, s. 50–83.
  • Latour Bruno, 2011, Nigdy nie byliśmy nowocześni. Studium z antropologii symetrycznej, tłum. Maciej Gdula, Oficyna Naukowa, Warszawa.
  • Marody Mirosława, 2015, Jednostka po nowoczesności. Perspektywa socjologiczna, Scholar, Warszawa.
  • Molm Linda D., Schaefer David R., Collet Jessica L., 2009, Fragile and Resilient Trust: Risk and Uncertainty in Negotiated and Reciprocal Exchange, „Sociological Theory”, t. 27(1 ), s. 1–32.
  • Southerton Dale, 2013, Habits, Routines and Temporalities of Consumption: From Individual Behaviours to the Reproduction of Everyday Practices, „Time & Society”, t. 22(3), s. 335–355.
  • Spagnola Mary, Fiese Barbara H., 2007, Family Routines and Rituals: A Context for Development in the Lives of Young Children, „Infants & Young Children”, t. 20(4), s. 284–299.

Downloads

Download data is not yet available.