Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
KiS baner

Tom 67 Nr 4 (2023)

Artykuły i rozprawy

Uzdrowiciele jako zjawisko społeczne w Polsce w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku – próba analizy

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2023.67.4.9
Przesłane: 5 września 2023
Opublikowane: 28 grudnia 2023

Abstrakt

The article analyses the social issue of healers and the psychotronics and dowsing accompanying them in Poland’s 1970s and 80s. Their mass popularity as well as their classless and cross-environmental character are also featured. The attempt to provide an answer as to the origin of this popularity is embedded in the field concept. Thus the article concerns the presence of healers in the fields of power, in the health service, the Catholic Church, in academic science and among intellectuals. It also presents healers’ practices in the context of the rules, perceptions and rituals typical of these fields, as well as the real-life approbative, symbiotic and conflictual interactions.

Bibliografia

  1. Black Monica, 2021, Niemcy opętane. Przerażające duchy przeszłości w Niemczech po drugiej wojnie światowej, tłum. Bartosz Kurowski, Prószyński i S-ka, Warszawa.
  2. Budzyński Stefan, 1991, Bioenergoterapia. Tajemnice uzdrawiającej energii, Gadam, Warszawa.
  3. Dakowski Mirosław, 1974, Życie nadprzyrodzone w Pałacu Kultury, „Polityka”, nr 20.
  4. Davis Erik, 2002, TechGnoza. Mit, magia + mistycyzm w wieku informacji, tłum. Jerzy Kierul, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań.
  5. Domański Henryk, Sawiński Zbigniew, Słomczyński Kazimierz M., 2010, Prestiż zawodów w obliczu zmian społecznych: 1958–2008, „Studia Socjologiczne”, nr 4.
  6. Drenda Olga, 2016, Duchologia polska. Rzeczy i ludzie w latach transformacji, Karakter, Kraków.
  7. Fellmann Franciszek, 1992, Uzdrowiciel, Express Poznański, Poznań.
  8. Gapik Lechosław, 1990, Fenomen Kaszpirowskiego, „Polityka”, nr 4.
  9. Gostkowski Zygmunt, 1991, Skutki procesu dezolucji zasobów ludzkich w schyłkowej fazie istnienia PRL, w: Co nam zostało z tamtych lat? (dyskusja panelowa w Komitecie Socjologii PAN), „Studia Socjologiczne”, nr 1–2.
  10. Hałas Elżbieta, 1991, Znaczenia i wartości społeczne. O socjologii Floriana Znanieckiego, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin.
  11. Iłowiecki Maciej, 1974, Hajże na Klimuszkę, „Polityka”, nr 43.
  12. Jagodziński Marek, 2011, Teologiczne spojrzenie na „bioenergoterapię”, „Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie”, nr 17.
  13. Janiszewska Katarzyna, 2019, Ja nie leczę, ja uzdrawiam. Prawdziwa twarz polskich bioenergoterapeutów, Wydawnictwo Otwarte, Kraków.
  14. Kamiński Krzysztof, 2015, Ojciec Klimuszko znany i nieznany, Edycja Świętego Pawła, Częstochowa.
  15. Kański Marek, Wasilewski Stanisław, 1981, C. Harris jako zjawisko społeczne (próba opisu), „Studia Socjologiczne”, nr 3.
  16. Klimuszko Andrzej Czesław, 1989, Moje widzenie świata. Parapsychologia w moim życiu, Novum, Warszawa.
  17. Konwicki Tadeusz, 1982, Wschody i zachody księżyca, Wydawnictwo Krąg, Warszawa.
  18. Krok Tomasz, 2021, Bunt przeciwko zdrowemu rozsądkowi? Badania CIA nad zagadnieniem psychotroniki i zdalnego postrzegania, „Fronda Lux”, nr 100/101.
  19. Krzywosz Maciej, 2016, Cuda w Polsce Ludowej. Studium przypadku prywatnego objawienia maryjnego w Zabłudowie, Instytut Pamięci Narodowej, Białystok.
  20. Lamparska Joanna, Chudziak Waldemar, 1993, Polscy uzdrowiciele leczą prawie wszystko, Miryan-Press, Wrocław.
  21. Lasota Grzegorz, 1974, Kto widzi jasno?, „Polityka”, nr 43.
  22. Lebaron Frédéric, 2017, Uwagi na temat teoretycznych i metodologicznych aspektów pojęcia pola, tłum. Anastazja Dwulit, „Studia Litteraria et Historica”, nr 6.
  23. Lem Stanisław, 1974a, O zjawiskach pozazmysłowych, cz. 1, „Kultura”, nr 45.
  24. Lem Stanisław, 1974b, O zjawiskach pozazmysłowych, cz. 2, „Kultura”, nr 46.
  25. Lukes Steven, 2012, Durkheim. Życie i dzieło, tłum. Ewa Klekot, Ewa Szul-Skjoeldkrona, Oficyna Naukowa, Warszawa.
  26. Łagosz Zbigniew, 2019, Ezoterycy na służbie, czyli krótka historia współpracy środowisk ezoteryków ze służbami bezpieczeństwa na przykładzie Lecha Stefańskiego, „Hermaion”, nr 5.
  27. Malak Franciszek, 1978, O radiestezji, Wielkopolskie Stowarzyszenie Różdżkarzy, Poznań.
  28. Matela Leszek, 2013, Śladami księży-radiestetów, „Nieznany Świat”, nr 8 (http://jml.nieznanyswiat.pl/nieznany-%C5%9Bwiat/artyku%C5%82y/1022-skr?start=3 [dostęp: 20.06.2023]).
  29. Michalik Gabriel, 2020, Kaszpirowski. Sen o wszechmocy, Agora, Warszawa.
  30. Nardelli Stanisław, 1986, W kręgu biopola, Krajowa Agencja Wydawnicza, Katowice.
  31. Olchowska-Kotala Agnieszka, 2009, Kto i dlaczego leczy niekonwencjonalnymi metodami terapii?, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
  32. Penkala-Gawęcka Danuta, 1995, Medycyna ludowa i komplementarna w polskich badaniach etnologicznych, „Lud”, t. 78, s. 169–191.
  33. Piątkowski Włodzimierz, 1981, Medycyna naukowa wobec naturalnych sposobów leczenia. Konwergencja czy konfrontacja, „Studia Socjologiczne”, nr 3.
  34. Piątkowski Włodzimierz, 2008, Lecznictwo niemedyczne w Polsce. Tradycja i współczesność, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
  35. Piątkowski Włodzimierz, 2014, Lecznictwo niemedyczne. Wybrane aspekty socjologiczne i formalno-prawne, „Konteksty Społeczne”, t. 4, nr 2.
  36. Piątkowski Włodzimierz, 2015, Dysfunkcjonalność systemu opieki zdrowotnej w polskiej socjologii medycyny. Zarys problematyki, w: Antonina Ostrowska, Michał Skrzypek (red.), Socjologia medycyny w Polsce z perspektywy półwiecza. Nurty badawcze, najważniejsze osiągnięcia, perspektywy rozwoju, IFiS PAN, Warszawa.
  37. Piątkowski Włodzimierz, 2018, Obraz choroby w listach do TVP. Próba rekonstrukcji myślenia potocznego, „Zeszyty Naukowe Ochrony Zdrowia”, t. 16, nr 1.
  38. Piątkowski Włodzimierz, Jezior Jagoda, Ohme Rafał, 1993, Listy do Kaszpirowskiego. Spojrzenie socjologiczne, Wydawnictwo Marek Łoś, Lublin.
  39. Piątkowski Włodzimierz, Zalewska-Blechar Patrycja, 2023, Społeczna i poznawcza tożsamość socjologii medycyny w ujęciu Eliota Freidsona, „Zeszyty Naukowe KUL”, t. 66, nr 1.
  40. Pietrzyk Anna, 2014, Anthropological Reflection on the Popular Image of the Biofield Energy Healer in Poland. History, Tradition and the Present-Day, „Ogrody Nauk i Sztuk”, t. 4.
  41. Płonka-Syroka Bożena, 2007, Mesmeryzm. Od astrologii do bioenergoterapii, Oficyna Wydawnicza Arboretum, Wrocław.
  42. Piróg Tomasz, 2018, Lokalna polityka społeczna jako pole instytucjonalne, „Studia Socjologiczne”, nr 4.
  43. Posacki Aleksander, 2009, Ezoteryzm i okultyzm — formy dawne i nowe. Aspekty filozoficzno-teologiczne i praktyczno-duszpasterskie, Polwen, Radom.
  44. Pylak Bolesław, 1987, Psychotronika — problem czy tajemnica?, „Ateneum Kapłańskie”, R. 79, t. 109, z. 6.
  45. Pylak Bolesław, 2003, Poznawać w świetle wiary. Z emerytowanym metropolitą ordynariuszem lubelskim rozmawiają Irena Burchacka i Stefan Budzyński, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, Warszawa.
  46. Rokicki Konrad, 2019, Możliwości i ograniczenia służby zdrowia w powojennej Polsce, w: Małgorzata Choma-Jusińska, Marcin Kruszyński, Tomasz Osiński (red.), Życie codzienne w PRL, Instytut Pamięci Narodowej, Lublin–Warszawa.
  47. Sedlak Włodzimierz, 1979, Bioelektronika 1967–1977, Instytut Wydawniczy „Pax”, Warszawa.
  48. Sedlak Włodzimierz, 1985, Życie jest światłem, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa.
  49. Shnirelman Victor A., 2015, Perun vs Jesus Christ: Communism and the Emergence of Neo-poganism in the USSR, w: Tam T.T. Ngo, Justine B. Quijada (red.), Atheist Secularism and Its Discontents. A Comparative Study of Religion and Communism in Eurasia, Palgrave Macmillan, London.
  50. Skrzypek Michał, 2012, Medycyna w polu badań socjologii choroby, zdrowia i medycyny w kontekście niemedykocentrycznej orientacji badawczej subdyscypliny, „Przegląd Socjologiczny”, t. 61, nr 2.
  51. Sławiński Henryk, 2019, Głoszenie uzdrowień w imię Jezusa i w mocy Ducha Świętego — przepowiadanie terapeutyczne, „Teologia i Moralność”, t. 1. 14, nr 1.
  52. Sojak Radosław, Wicenty Daniel, 2005, Zagubiona rzeczywistość. O społecznym konstruowaniu niewiedzy, Oficyna Naukowa, Warszawa.
  53. Sokołowska Magdalena, 1980a, Granice medycyny, Wiedza Powszechna, Warszawa.
  54. Sokołowska Magdalena, 1980b, Interpretacja socjologiczna zjawiska Clive Harrisa, w: Człowiek, jego ból, cierpienie i prawo do szczęścia. II Krajowa Konferencja Lekarzy i Humanistów Gdańsk 11–12 grudnia 1978, Krajowa Agencja Wydawnicza, Gdańsk.
  55. Stefański Lech Emfazy, Komar Michał, 1996, Od magii do psychotroniki, czyli ars magica, Wiedza Powszechna, Warszawa.
  56. Stutzer Wiktor, 1994, Zbigniew Nowak — energoterapeuta. Ręce, które leczą, BGW, Warszawa.
  57. Szpak Ewelina, 2018, „Chory człowiek jest wtedy jak go coś boli”: społeczno-kulturowa historia zdrowia i choroby na wsi w Polsce Ludowej, Instytut Historii PAN, Warszawa.
  58. Szukalski Piotr, 2007, Sieroctwo biologiczne osób nieletnich w Polsce w długookresowej perspektywie, „Roczniki Socjologii Rodziny”, t. 18.
  59. Wałdoch Marcin, 2017, Psychoza tłumu: „uzdrowiciel” Clive Harris jako fenomen społeczny PRL, „Zeszyty Chojnickie”, nr 33.
  60. Winczewski Damian, 2021, Materializm dialektyczny po „diamacie”: naukowa ontologia dialektyczna i materializm przyrodniczy, „Filozofia i Nauka. Studia Filozoficzne i Interdyscyplinarne”, t. 9, cz. 1.
  61. Wolniewicz Bogusław, Musiał Zbigniew, 1993, Psychotronika jako neookultyzm, w: Bogusław Wolniewicz, Filozofia i wartości. Rozprawy i wypowiedzi. Z fragmentami pism Tadeusza Kotarbińskiego, Wydział Filozofii i Socjologii UW, Warszawa.

Downloads

Download data is not yet available.