Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 48 Nr 3 (2004): Naród – Etniczność – Tożsamość

Z warsztatów badawczych

Pamięć w kontekście międzyetnicznym: „trudne pytania” w kontaktach młodych Polaków i młodych Żydów

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2004.48.3.6
Przesłane: 20 listopada 2024
Opublikowane: 20 września 2004

Abstrakt

The article examines Polish-Jewish youth encounters as a sociological phenomenon, revealing the processes of approaching collective memories of both groups. The authors presents data collected during Polish-Jewish meetings, as well as qualitative analysis of letters and ‘difficult questions’ written by young Poles and Jews. The main issues of Polish and Jewish collective memories are shaped by the adult discourse, that strongly influences the youth inter-group discourse. However, the main differences that underlie most of the ‘difficult questions’ in Polish-Jewish dialogue are based on the different ways of approaching the past: individualised and emotional among young Jews, but collectivist, depersonalised and rather neutral among young Poles. These differences show, that not only the content, but also the form (pragmatics) of collective memory has to be studied by the sociologist in order to understand the role of history in inter-ethnic relations.

Bibliografia

  • Allport G. W., 1954, The Nature of Prejudice, Addison-Wesley, Cambridge, MA.
  • Bar-Tal D., 1989, Delegitimization: The Extreme Case of Stereotyping and Prejudice, w: D. Bar-Tal i in. (red.), Stereotyping and Prejudice: Changing Conception, Springer Verlag, New York.
  • Bar-Tal D., Antebi, D., 1992, Siege Mentality in Israel, „International Journal of Intercultural Relations”, t. 16, s. 251–275.
  • Bellah R. N. i in., 1985, Habits of the Heart: Individualism and Commitment in American Life, University of California Press, Berkeley.
  • Brockmeier J., 2002, Remembering and Forgetting: Narrative as Cultural Memory, „Culture & Psychology”, t. 8, nr 1.
  • Ciołkiewicz P., 2004, Poszukiwanie granic odpowiedzialności. Debata o Jedwabnem na łamach „Gazety Wyborczej”, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 1.
  • Dijk Teun A. van (red.), 2001, Dyskurs jako struktura i proces, tłum. G. Grocholski, PWN, Warszawa.
  • Echabe A. E., Castro J. L. G., 1998, Social Memory: A Macropsychological Aspects, w: U. Flick (red.), The Psychology of the Social, Cambridge University Press, Cambridge.
  • Erecińska A. M., 2003, „Marsz Żywych: wybrane elementy turystyki żydowskiej w Polsce”, Warszawa (materiał niepublikowany).
  • Falconer A., 1998, Reconciling Memories, The Columbia Press, Dublin.
  • Gergen K. J., 1994, Mind, Text and Society: Self Memory in Social Context, w: U. Neisser, R. Fivush (red.), The Remembering Self , Cambridge University Press, New York.
  • Halbwachs M., 1969, Społeczne ramy pamięci, tłum. M. Król, PWN, Warszawa.
  • Halkin H., 2002, The Return of Anti-Semitism, „Commentary”, luty.
  • Hewstone M., 1999, Kontakt i kategoryzacja: zmiana stosunków międzygrupowych w ujęciu psychologii społecznej, w: C. N. Macrae, Ch. Stangor, M. Hewstone (red.), Stereotypy i uprzedzenia. Najnowsze ujęcie, tłum. M. Majchrzak i in., GWP, Gdańsk.
  • Hobsbawm E., Ranger T. (red.), 1983, The Invention of Tradition, Cambridge University Press, Cambridge.
  • Janion M., 2000, Legion żydowski Mickiewicza, w: M. Janion, Do Europy — tak, ale razem z naszymi umarłymi, Sic!, Warszawa.
  • Kearney R., 1998, Myth and the Critique of Tradition, w: A. Falconer (red.), Reconciling Memories, The Columba Press, Dublin.
  • Kersten K., 1992, Polacy, Żydzi, komunizm. Anatomia półprawd 1939–68, Niezależna Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
  • Kofta M., 2001, Stereotyp spiskowy jako centralny składnik antysemityzmu, w: M. Kofta, A. Jasińska-Kania (red.), Stereotypy i uprzedzenia, Scholar, Warszawa.
  • Koźmińska E., 1992, „Polsko-żydowskie rozrachunki wojenne: wyzwania Holocaustu. Analiza listów do redakcji Tygodnika Powszechnego, nadesłanych w odpowiedzi na dyskusję Błoński–Siła-Nowicki”, Warszawa (materiał niepublikowany).
  • Koźmińska-Frejlak E., Krzemiński I., 1996, Stosunek społeczeństwa polskiego do Zagłady Żydów, w: I. Krzemiński (red.), Czy Polacy są antysemitami?, Oficyna Naukowa, Warszawa.
  • Krajewski S., 2000, Żydowscy komuniści — problem dla nas?, w: M. Bilewicz, B. Pawlisz (red.), Żydzi i komunizm, Stowarzyszenie „Jidełe”, Warszawa.
  • Krawczyk J., 1998, Jan Matejko, mistrz legendy św. Stanisława, Fundacja Res Publica im. H. Krzeczkowskiego, Warszawa.
  • Krondorfer B., 1995, Remembrance and Reconciliation: Encounters Between Young Jews and Germans, Yale University Press, New Haven.
  • Krzemiński I., 1993, Anti-Semitism in Today’s Poland. Research Hypothesis, „Patterns of Prejudice”, t. 27, nr 1.
  • Krzemiński I., 2002, Polish-Jewish Relations, Anti-Semitism and National Identity, „Polish Sociological Review”, nr 1.
  • Kuleta M., 2001, Obraz Żydów i stosunków polsko-żydowskich w polskim dyskursie prasowym, w: L. M. Nijakowski (red.), W stronę ładu wielokulturowego, IKNSiK IS UW, Warszawa.
  • Marks K., 1964, Osiemnasty brumaire’a Ludwika Bonaparte, w: K. Marks, F. Engels, Dzieła, t. 8, KiW, Warszawa.
  • Middleton D, Edwards D., 1990, Collective Remembering, Sage, London.
  • Pettigrew T., 2001, The Ultimate Attribution Error, w: M. A. Hogg, D. Abrams, Intergroup Relations, Psychology Press, Philadelphia.
  • Sawisz A., 1992, Obraz Żydów i stosunków polsko-żydowskich w listach telewidzów po emisji filmu „Shoah”, w: A. Jasińska-Kania (red.), Bliscy i dalecy, IS UW, Warszawa.
  • Scholem G., 1991, O rozumieniu idei mesjańskiej w judaizmie, w: G. Scholem, Judaizm. Parę głównych pojęć, tłum J. Zychowicz, inter esse, Kraków.
  • Schütz A., 1984, Potoczna i naukowa interpretacja ludzkiego działania, w: E. Mokrzycki (red.), Kryzys i schizma. Antyscjentystyczne tendencje w socjologii współczesnej, PIW, Warszawa.
  • Szacka B., 2000, Pamięć zbiorowa i wojna, „Przegląd Socjologiczny”, t. 49, nr 2.
  • Yzerbyt V. Y., Judd C. M., Corneille O., 2004, The Psychology of Group Perception: Perceived Variability, Entitativity, and Essentialism, Psychology Press, London.

Downloads

Download data is not yet available.

Podobne artykuły

<< < 1 2 3 4 5 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.