Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
KiS baner

Vol. 52 No. 3 (2008): Problemy płci

Articles and essays

“The Strength of Silence” — Excerpts From Anthropological Studies on the Gender Dimension of Alternative Spirituality

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2008.52.3.6
Submitted: October 10, 2021
Published: July 9, 2008

Abstract

The paper is based on ethnographic fieldwork among converts from Catholicism to a marginal Hindu-rooted, female dominated new religious movement in Poland, the Brahma Kumaris, and explores the role of silence in the religious practices and everyday lives of its members. It argues that silence is a performative act in reconstruction of the informants’ gender identity and is perceived by them as form of self-valuation. From the perspective of the feminist discourse, particularly Western liberal feminism, as well as within cultural anthropology silence is often interpreted as a lack of power and opposition to speech. But drawing on the respondents’ experiences, silence can also be understood as and expression of strength and a means of resistance. The author presents the ways how middle class, urban women have resort to silence in he aim to deal better with the problems of everyday life as well as with those of economic and cultural transition, Western-style feminism, and Polish Catholicism.

References

  1. Abu-Lughod Lila, 1999, Veiled Sentiments: Honor and Poetry in Bedouin Society, University of California Press, Berkeley.
  2. Achino-Loeb Maria-Luisa (red.), 2006, Silence: The Currency of Power, Berghahn Books, New York–Oxford.
  3. Ardener Edwin, 1971, Introductory Essay: Social Anthropology and Language, w: Edwin Ardener (red.), Social Anthropology and Language, Tavistock Publications, London.
  4. Ardener Edwin, 1975, Belief and the Problem of Women, w: Shirley Ardener (red.), Perceiving Women, John Wiley and Sons, New York.
  5. Ardener Shirley, 1975, Introduction, w: Shirley Ardener (red.), Perceiving Women, John Wiley and Sons, New York.
  6. Austin John L., 1993, Mówienie i poznawanie, tłum. Bohdan Chwedeńczuk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  7. Babb Lawrence A., 1984, Indigenous Feminism in a Modern Hindu Sect, „Signs: Journal of Women in Culture and Society”, t. 9, nr 3, s. 399–416.
  8. Babb Lawrence A., 1986, Redemptive Encounters: Three Modern Styles in the Hindu Tradition, University of California Press, Berkley.
  9. Baer Monika, 1997, Ewolucja myśli feministycznej w antropologii kulturowej. Szkic na podstawie wybranej literatury, w: Elżbieta Pakszys, Danuta Sobczyńska (red.), Kobiety w poznaniu naukowym wczoraj i dziś, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
  10. Basso Keith H., 1979, Portraits of „the Whiteman”: Linguistic Play and Cultural Symbols among the Western Apache, Cambridge University Press, Cambridge.
  11. Basso Keith H., 1990, Western Apache Language and Culture: Essays in Linguistic Anthropology, The University of Arizona Press, Tucson–London.
  12. Bauman Richard, 1990, Let Your Words Be Few: Symbolism of Speaking and Silence among Seventeenth-Century Quakers, Waveland Press, Prospect Heights, Ill.
  13. Bowie Fiona, 2000, The Anthropology of Religion, Blackwell Publishers, Oxford.
  14. Cameron Deborah, 1985, Feminism and Linguistic Theory, Macmillan Press, London.
  15. Collier Jane, Rosaldo Michelle Z., Yanagisako Sylvia, 2007, Czy rodzina istnieje? Nowe ujęcia antropologiczne, tłum. Anna Ostrowska, w: Renata E. Hryciuk, Agnieszka Kościańska (red.), Gender. Perspektywa antropologiczna, t. 1: Organizacja społeczna, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
  16. Doktór Tadeusz, 1991, Ruchy kultowe. Psychosocjologiczna charakterystyka uczestników, Nomos, Kraków.
  17. Doktór Tadeusz, 2002, Innowacje religijne: ruchy, uczestnicy, reakcje społeczne, Mantis, Olsztyn.
  18. Fernandes Leela, 2003, Transforming Feminist Practice: Non-Violence, Social Justice and the Possibilities of a Spiritualized Feminism, Aunt Lute Books, San Francisco.
  19. Foucault Michel, 1993, Nadzorować i karać, tłum. Tadeusz Komendant, Aletheia/Spacja, Warszawa.
  20. Gal Susan, 1991, Between Speech and Silence: The Problematics of Research on Language and Gender, w: Micaela di Leonardo (red.), Gender at the Crossroads of Knowledge: Feminist Anthropology in the Postmodern Era, University of California Press, Berkeley–Los Angeles–Oxford.
  21. Gal Susan, 1995, Language, Gender, and Power: An Anthropological Review, w: Kira Hall, Mary Bucholtz (red.), Gender Articulated: Language and the Socially Constructed Self , Routledge, New York–London.
  22. Harris Olivia, Young Kate, 1981, Engendered Structures: Some Problems in the Analysis of Reproduction, w: Joel S. Kahn, Joseph R. Llobera (red.), The Anthropology or Pre-Capitalist Societies, Macmillan, London.
  23. Haukanes Haldis, 2001, Women as Nurturers: Food, Risk and Ideals of Care in the Czech Republic, w: Haldis Haukanes (red.), Women After Communism: Ideal Images and Real Lives, University of Bergen, Bergen.
  24. Herzfeld Michael, 1991, Silience, Submission, and Subvesion: Towards a Poetics of Womanhood, w: Peter Loizos, Evthymios Papataxiarchis (red.), Contested Identities: Gender and Kinship in Modern Greece, Princeton University Press, Princeton–New Jersey.
  25. Herzfeld Michael, 2007, Zażyłość kulturowa. Poetyka społeczna w państwie narodowym, tłum. Michał Buchowski, Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
  26. Howell Julia D., Nelson Peter L., 2000, The Brahma Kumaris in the Western World. Part II: Demographic Change and Secularization in an Asian New Religious Movement, „Research in the Social Scientific Study of Religion”, t. 11, s. 225–239.
  27. Jaworski Adam, 1993, The Power of Silence: Social and Pragmatic Perspective, Sage Publications, Newbury Park.
  28. Kościańska Agnieszka, 2005, Medycyna alternatywna — praktyki lecznicze i ich znaczenie społeczne, w: Anna Zadrożyńska, Jerzy S. Wasilewski (red.), Horyzonty antropologii kultury, Wydawnictwo DiG, Warszawa.
  29. Kościańska Agnieszka, 2006, Brahma Kumaris: między celibatem a macierzyństwem, w: Katarzyna Leszczyńska, Agnieszka Kościańska (red.), Kobiety i religie, Nomos, Kraków.
  30. Kościańska Agnieszka, 2008, On Celibate Marriages: Conversion to the Brahma Kumaris in Poland, w: Frances Pine, João de Pina-Cabral (red.), On the Margins of Religion, Berghahn, New York–Oxford.
  31. Kubica Grażyna, 2006, Siostry Malinowskiego, czyli kobiety nowoczesne na początku XX wieku, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
  32. Lakoff Robin, 1980, Język a sytuacja kobiet, tłum. Urszula Niklas, w: Barbara Stanosz (red.), Język w świecie nauki, Czytelnik, Warszawa.
  33. Malinowski Bronisław, 2005 [1922], Argonauci Zachodniego Pacyfiku: relacje o poczynaniach i przygodach krajowców z Nowej Gwinei, tłum. Barbara Olszewska-Dyoniziak, Sławoj Szynkiewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  34. Moore Henrietta, 2003, Płeć kulturowa i status kobiet — wyjaśnienie sytuacji kobiet, tłum. Anna Ostrowska, w: Marian Kempny, Ewa Nowicka (red.), Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  35. Moore Henrietta, 2004, Co się stało kobietom i mężczyznom? Płeć kulturowa i inne kryzysy w antropologii, tłum. Agnieszka Kościańska, Michał Petryk, w: Marian Kempny, Ewa Nowicka (red.), Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  36. Okely Judith, 2007, Gendered Lessons in Ivory Towers, w: Deborah Fahy Bryceson, Judith Okely, Jonathan Webber (red.), Identity and Networks, Gender and Ethnicity in a Cross-Cultural Context, Berghahn Book, Oxford.
  37. Ortner Sherry B., 1982 [1974], Czy kobieta ma się tak do mężczyzny, jak natura do kultury?, w: Nikt nie rodzi się kobietą?, tłum. i red. Teresa Hołówka, Czytelnik, Warszawa.
  38. Palmer Susan J., 1993, Women’s „Cocoon Work” in New Religious Movements: Sexual Experimentation and Feminine Rites of Passage, „Journal for the Scientific Study of Religion”, t. 32, s. 343–355.
  39. Palmer Susan J., 1994, Moon Sisters, Krishna Mothers, Rajneesh Lovers: Women’s Roles in New Religions, Syracuse University Press, Syracuse NY.
  40. Pine Frances, 2000, Kinship, Gender and Work in Socialist and Post-socialism Poland, w: Victoria Ana Goddard (red.), Gender, Agency and Change: Anthropological Perspectives, Routledge, London–New York.
  41. Pine Frances, 2001, „Who Better than Your Mother?” Some Problems with Gender Issues in Rural Poland, w: Haldis Haukanes (red.), Women after Communism: Ideal Images and Real Lives, University of Bergen, Bergen.
  42. Puttick Elizabeth, 2000, Personal Development: The Spiritualisation and Secularisation of Human Potential Movement, w: Steven Sutcliffe, Marion Bowman (red.), Beyond New Age: Exploring Alternative Spirituality, Edinburgh University Press, Edinburgh.
  43. Radcliffe-Brown Alfred R., 2006 [1922], Wyspiarze z Andamanów. Studia z antropologii społecznej, tłum. Agnieszka Kościańska, Michał Petryk, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty.
  44. Rappaport Roy A., 2007, Rytuał i religia w rozwoju ludzkości, tłum. Adam Musiał, Tomasz Sikora, Andrzej Szyjewski, Nomos, Kraków.
  45. Rosaldo Michelle Zimbalist, 1974, Women, Culture, and Society: A Theoretical Overview, w: Michelle Zimbalist Rosaldo, Louise Lamphere (red.), Woman, Culture, and Society, Stanford University Press, Stanford, Calif.
  46. Skultans Vieda, 1993, The Brahma Kumaris and the Role of Women, w: Elizabeth Puttick, Peter B. Clarke (red.), Women as Teachers and Disciples in Traditional and New Religions, Edwin Mellen Press, Lewiston.
  47. Szpakowska Małgorzata, 2003, Chcieć i mieć. Samowiedza obyczajowa w Polsce czasu przemian, WAB, Warszawa.
  48. Tannen Deborah, 1994, Ty nic nie rozumiesz! Kobieta i mężczyzna w rozmowie, tłum. Agnieszka Sylwanowicz, WAB, Warszawa.
  49. Tannen Deborah, 1997, Co to ma znaczyć: jak style konwersacyjne kobiet i mężczyzn wpływają na to, kto jest wysłuchany, kto zbiera laury i co jest zrobione w pracy, tłum. Agnieszka Sylwanowicz, Zysk i S-ka, Poznań.
  50. Tambiah Stanley J., 1968, The Magic Power of Words, „Man”, t. 3, nr 2, s. 175–208.
  51. Tokarska-Bakir Joanna, 2003, Maria Czaplicka, „Wysokie Obcasy”, 31 stycznia.
  52. Trudgill Peter, 2000, Sociolinguistics: An Introduction to Language and Society, Penguin Books, London–New York.
  53. Walliss John, 2002, The Brahma Kumaris as a „Reflexive Tradition”: Responding to Late Modernity, Ashgate, Aldershot.
  54. Whitehead Harriet, 2007, Łuk i nosidełko: nowe spojrzenie na zinstytucjonalizowany homoseksualizm wśród Indian Ameryki Północnej, tłum. Agnieszka Kościańska, Michał Petryk, w: Renata E. Hryciuk, Agnieszka Kościańska (red.), Gender. Perspektywa antropologiczna, t. 2: Kobiecość, męskość, seksualność, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
  55. Yanagisako Sylvia, Jane Fishburne Collier, 2007, O ujednoliconą analizę płci kulturowej i pokrewieństwa, tłum. Ewa Klekot, w: Renata E. Hryciuk, Agnieszka Kościańska (red.), Gender. Perspektywa antropologiczna, t. 2: Organizacja społeczna, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
  56. Zimniak-Hałajko Marta, 2003, Raj oswojony. Antropologia nowych ruchów religijnych, słowo/obraz terytoria, Gdańsk.

Downloads

Download data is not yet available.

Similar Articles

<< < 2 3 4 5 6 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.