Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
KiS baner

Vol. 63 No. 2 (2019): WOJNY — HISTORIA, PAMIĘĆ, WSPÓŁCZESNOŚĆ

Współczesne obrazy wojen XX wieku

Defending the Polish Volunteers in the Spanish Civil War: Between the Symbol of Anti-fascism and the Policy of Anti-communism

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2019.63.2.6
Submitted: December 18, 2019
Published: June 28, 2019

Abstract

This article concerns the changes that have been occurring in Poles’ collective memory not only in regard to historical policy but also in regard to spontaneous social activeness. The author’s empirical basis was formed by interviews with the organizers and participants of protests against plans to change the name of a street [ul. Dąbrowszczaków], and of other activities in the years 2016–2019 aimed at popularizing the history of. The problem is presented in the context of the debate among historians, publicists, and politicians of right-wing and left-liberal circles over the historical policy. The author interprets attempts to remove the civil war volunteers from the public sphere in Poland as part of a broader historical policy aimed at achieving cultural hegemony over Poles’ social memory and identity. He analyzes the protests in defense of this volunteers primarily in the context of the generational changes that have enabled the appearance of a new, leftist “memory actor.”

References

  1. Aguilar Paloma, 2002, Memory and Amnesia: The Role of the Spanish Civil War in the Transition to Democracy, Berghahn Books, New York–Oxford.
  2. Aguilar Paloma, Ramirez-Barat Clara, 2016, Generational Dynamics in Spain: Memory Transmission of a Turbulent Past, „Memory Studies”, t. 12(2), s. 213–229.
  3. Aronoff Myron J., Kubik Jan, 2013, Anthropology and Political Science: A Convergent Approach, Berghahn Books.
  4. Assmann Aleida, 2012, To Remember or to Forget: Which Way Out of a Shared History of Violence?, w: Aleida Asmann, Linda Shortt (red.), Memory and Political Change, Palgrave Macmillan, New York, s. 53–70.
  5. Biernacka Maja, 2017, Wojna na pomniki w Katalonii, czyli co zrobić z upamiętnieniem bitwy pod Ebro, „Przegląd Humanistyczny” nr 2, s. 11–21.
  6. Bukalska Patrycja, 2007, Fotografia z królem Carlosem , „Tygodnik Powszechny”, 23 kwietnia.
  7. Chodakiewicz Marek Jan, 1997, Zagrabiona pamięć. Wojna w Hiszpanii 1936–1939, Fronda, Warszawa.
  8. Chwedoruk Rafał, 2018, Polityka historyczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  9. Ciszewski Piotr, 2018, Dąbrowszczacy. Na świecie szanowani, w Polsce poniżani, Fundacja Oratio Recta, Warszawa.
  10. Connerton Paul, 2008, Seven Types of Forgetting, „Memory Studies”, nr 1 (1), s. 59–71.
  11. Corning Amy D., 2010, Emigration, Generation, and Collective Memories, „Social Psychology Quarterly”, t. 73(3), s. 223–244.
  12. Dirks Nicholas B., Eley Geoff , Ortner Sherry B., 1994, Introduction, w: Nicholas B. Dirks,
  13. Geoff Eley, Sherry B. Ortner, Culture/Power/History: A Reader in Contemporary Social Theory, Princeton University Press, Princeton, s. 3–45.
  14. Fogu Claudio, Kansteiner Wulf, 2006, The Politics of Memory and the Poetics of History, w: Richard Ned Lebow, Claudio Fogu, Wulf Kansteiner (red.), The Politics of Memory in Post-War Europe, Duke University Press, Durham, s. 284–310.
  15. Galdamez Jeremi, Sanigórski Maciej, 2017, Ochotnicy wolności, „Karta”, nr 90, s. 4–45.
  16. Gellner Ernest, 1987, Culture, Identity and Politics, Cambridge University Press, Cambridge–New York.
  17. Giertych Maciej, 2006, Przemówienie Macieja Giertycha 4 lipca 2006 podczas debaty w Parlamencie Europejskim w 70. rocznicę zamachu stanu generała Franco, „Gazeta Wyborcza”, 5 lipca.
  18. Gontarczyk Piotr, 2007, Dąbrowszczacy — żołnierze Stalina, „Rzeczpospolita”, 7 maja.
  19. Gryta Janek, 2019, Generational Succesion, Culture, and Politics: The Shaping of Euro-Atlantic Sites of Memory, „Memory Studies” (DOI: 10.1177/1750698018823232).
  20. Katzenstein Peter J., 1996, The Culture of National Security: Norms and Identity in World Politics, Columbia University Press, New York.
  21. Keller Patricia, 2012, The Valley, the Monument, and the Tomb: Notes on the Place of Historical Memory, „Hispanic Issues On Line”, nr 11.
  22. Kubik Jan, 1994, The Power of Symbols against the Symbols of Power: The Rise of Solidarity and the Fall of State Socialism in Poland, Penn State University Press, University Park, PA.
  23. Kwiatkowski Piotr T., 2008, Pamięć zbiorowa społeczeństwa polskiego w okresie transformacji, Scholar, Warszawa.
  24. Kwiatkowski Piotr T., 2009, Społeczne tworzenie zbiorowej niepamięci, w: Lech M. Nijakowski (red.), Etniczność, pamięć, asymilacja: wokół problemów zachowania tożsamości mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
  25. Kwiatkowski Piotr T., 2017, Pamięć rewolucji 1905 roku po upadku PRL: Wykluczanie z narodowej tradycji i próby nowej interpretacji, „Przegląd Humanistyczny”, t. 61(2), s. 61–75.
  26. Laitin David, 1986, Hegemony and Culture: Politics and Religious Change among the Yoruba, The University of Chicago Press, Chicago.
  27. Lipiński Artur, 2014, Pamięć zbiorowa w naukach politycznych — topografia pola badań , „Kultura i Społeczeństwo”, nr 3, s. 29–60.
  28. Mannheim Karl, 1952, Essays in the Sociology of Knowledge, Routledge, London.
  29. March James G., Olsen Johan P., 2005, Instytucje. Organizacyjne podstawy polityki, tłum. Dariusz Sielski, Scholar, Warszawa.
  30. MAS, 2007, Madryt broni Dąbrowszczaków przed polskim rządem, „Gazeta Wyborcza”, 25 marca.
  31. Misztal Barbara A., 2003, Theories of Social Remembering, Open University Press.
  32. Nietopiel Aleksandra, 2017, „NIE” dla dekomunizacji ulicy Dąbrowszczaków w Gdańsku. Już pół tysiąca podpisów pod petycją (https://radiogdansk.pl/wiadomosci/item/61383-nie-dla-dekomunizacji-ulicy-dabrowszczakow-w-gdansku-juz-pol-tysiaca-podpisow-pod-petycja).
  33. Ochman Ewa, 2010, Soviet War Memorials and the Re-construction of National and Local Identities in Post-communist Poland, „Nationalities Papers”, nr 38(4), s. 509–530
  34. Ochman Ewa, 2017, When and Why is the Forgotten Past Recovered? The Battle of Warsaw, 1920 and the Role of Local Actors in the Production of Memory, „Memory Studies” (DOI: 10.1177/1750698017709874).
  35. Olick Jeffrey K., 1999, Collective Memory: The Two Cultures, „Sociological Theory”, t. 17(3), s. 333–348.
  36. Opioła Wojciech, 2014, O szkodliwości generalizowania w historii. Przypadek dąbrowszczaków, w: Kamil Minkner, Lech Rubisz (red.), Antynomie polityczności. Artykuły, eseje i szkice dedykowane Profesor Barbarze Goli, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
  37. Opioła Wojciech, 2016, Hiszpańska wojna domowa w polskich dyskursach politycznych. Analiza publicystyki 1936–2015, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
  38. Osowski Jarosław, 2016, Dekomunizacja ulic. PiS chce zmienić nawet 30 nazw: Armii Ludowej, ZWM, „Gazeta Wyborcza”, 3 września.
  39. Osowski Jarosław, 2016, „Odrobinę patriotyzmu, do cholery”, czyli dekomunizatorka Olga Johann z PiS, „Gazeta Wyborcza”, 25 listopada.
  40. Różycki Bartłomiej, 2013, Dąbrowszczacy i pamięć o hiszpańskiej wojnie domowej w Polsce Ludowej, „Pamięć i Sprawiedliwość”, nr 1, s. 167–212.
  41. Schuman Howard, Belli Robert F., Bischoping Katherine, 1997, The Generational Basis of Historical Knowledge, w: James W. Pennebaker, Dario Paez, Bernard Rime (red.), Collective Memory of Political Events: Social Psychological Perspectives, Lawrence Erlbaum Associates, Mahwah, N.J., s. 47–78.
  42. Schuman Howard, Rodgers Willard L., 2004, Cohorts, Chronology, and Collective Memories, „Public Opinion Quarterly”, t. 68(2), s. 217–254.
  43. Schuman Howard, Corning Amy D., 2011, Generational Memory and the Critical Period: Evidence for National and World Events, „Public Opinion Quarterly”, t. 76(1), s. 1–31.
  44. Skibiński Paweł, 2004, Państwo generała Franco. Ustrój Hiszpanii w latach 1936–1967, Arcana, Kraków.
  45. Stasiński Maciej, 2010, Socjaliści Zapatero myślą lekko, polscy nie powinni, „Gazeta Wyborcza”, 5 lipca.
  46. Swidler Ann, 1986, Culture in Action: Symbols and Strategies, „American Sociological Review”, t. 51(2), s. 273–286.
  47. Szacka Barbara, 2006, Czas przeszły — pamięć — mit, Scholar, Warszawa.
  48. Śmigiel Martyna, Osowski Jarosław, 2016, Dekomunizacja ulic. Radni otrzymali petycję w sprawie ul. Dąbrowszczaków (http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,34862,20987391,dekomunizacja-ulic-radni-otrzymali-petycje-w-sprawie-ul-dabrowszczakow.html).
  49. Toruńczyk Barbara, 2007, Apel Antygony. List otwarty w sprawie Dąbrowszczaków, „Gazeta Wyborcza”, 25 kwietnia.
  50. Tryc-Ostrowska Małgorzata, 2010, Chcą wyrzucić Franco z grobu i wysadzić krzyż, „Rzeczpospolita”, 18 listopada.
  51. Wangler Alexandra, 2012, Rethinking History, Reframing Identity: Memory, Generations, and the Dynamics of National Identity in Poland, Springer, Wiesbaden.
  52. Weber Max, 1998, Polityka jako zawód i powołanie, tłum. Andrzej Kopacki, Paweł Dybel, Znak–Fundacja im. Stefana Batorego, Kraków–Warszawa.
  53. Wieczorkiewicz Patrycja, 2017, Dąbrowszczacy mają w centrum tablicę pamiątkową, wyborcza.pl, 8 października (http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/7,54420,22484932,dabrowszczacy-maja-w-centrum-tablice-pamiatkowa.html).
  54. Zenderowski Radosław, 2011, Pamięć i tożsamość narodowa, „Athenaeum”, nr 28, s. 149–166.
  55. Ziemkiewicz Rafał, 2007, Dąbrowszczacy — żołnierze niesłusznej sprawy, „Rzeczpospolita”, 27 kwietnia.

Downloads

Download data is not yet available.

Similar Articles

1 2 3 4 5 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.