Zur Hauptnavigation springen Zum Inhalt springen Zur Fußzeile springen
RP-N baner

Nr. 33 (2025)

Artikel

„Gdyby historia miała się powtórzyć, zrobiłbym to ponownie!”: Życie i działalność Friedricha Schikory (1929−2021)

DOI: https://doi.org/10.35757/RPN.2025.33.02
Eingereicht: November 30, 2024
Veröffentlicht: Oktober 7, 2025

Abstract

Artykuł podejmuje próbę zaprezentowania życia i działalności Friedricha Schikory (Fryderyka Sikory), jednego z niekwestionowanych liderów rodzącej się w latach osiemdziesiątych XX w. mniejszości niemieckiej w ówczesnym województwie katowickim. Sylwetka przedstawiona została na szerokim tle dynamicznego okresu tworzenia struktur ciągle jeszcze nieuznawanej, ale organizującej się mniejszości niemieckiej w Polsce. Autorka dokonuje analizy jego działalności w kontekście zawiązywania się pierwszych lokalnych grup inicjatywnych oraz całościowego procesu instytucjonalizacji mniejszości niemieckiej.

Literaturhinweise

  • Barcz J., Ruchniewicz K., Akt dobrosąsiedzki. 30 lat traktatu polsko-niemieckiego o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy, , Dom Wydawniczy „Elipsa”, Wrocław−Warszawa 2021.
  • Berlińska D., Mniejszość niemiecka na Śląsku Opolskim w poszukiwaniu tożsamości, Stowarzyszenie „Instytut Śląski”, Państwowy Instytut Naukowy – Instytut Śląski, Opole 1999.
  • Browarek T., Ludność niemiecka w polityce państwa polskiego w latach 1945−1989, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2015.
  • Browarek T., Próba periodyzacji polityki państwa polskiego wobec ludności niemieckiej po II wojnie światowej (1945−1989), [w:] Władze komunistyczne wobec ludności niemieckiej w Polsce w latach 1945–1989, A. Dziurok, P. Madajczyk, S. Rosenbaum (red.), Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2016.
  • Chałupczak H., Browarek T., Mniejszości narodowe w Polsce 1918–1995, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2000.
  • Domagała B., Mniejszość niemiecka na Warmii i Mazurach – narodziny organizacji, [w:] B. Domagała (red.), Tożsamość kulturowa społeczeństwa Warmii i Mazur, Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, A. Sakson, Olsztyn 1998.
  • Dudra S., Nitschke B. (red.), Stowarzyszenia mniejszości narodowych, etnicznych i postulowanych w Polsce po II wojnie światowej, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków 2013.
  • Erinnerungen an Friedrich Schikora, „Mittendrin” [online, dostęp: 10 VII 2024]: <https://mittendrin.pl/de/wydarzenia/467/view/erinnerungen-an-friedrich-schikora.html>.
  • Internacjonalizm czy...? Działania organów bezpieczeństwa państw komunistycznych wobec mniejszości narodowych (1944−1989), J. Hytrek-Hryciuk, G. Strauchold, J. Syrnyk (red.), Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa–Wrocław 2011.
  • Kruk A., Hans-Dietrich Genscher w polityce wewnętrznej i zagranicznej RFN w latach 1969−1992, Unikat 2, Katowice 2010.
  • Kurasz I., Mniejszość niemiecka na Dolnym Śląsku. Studium socjologiczne, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków 2016.
  • Lemańczyk M., Mniejszość niemiecka na Pomorzu Gdańskim, Instytut Studiów Politycznych PAN, Towarzystwo Kulturalne Ludności Niemieckiej „Ojczyzna” w Kwidzynie, Warszawa 2016.
  • Lis M., Mniejszość niemiecka na Śląsku Opolskim 1989–2014. Z bagażem przeszłości w realiach współczesności, Państwowy Instytut Naukowy – Instytut Śląski w Opolu, Stowarzyszenie „Instytut Śląski”, Opole 2015.
  • Madajczyk P., Niemcy polscy 1944−1989, Oficyna Naukowa, Warszawa 2001.
  • Madajczyk P., Berlińska D., Polska jako państwo narodowe. Historia i pamięć, Instytut Studiów Politycznych PAN, Państwowy Instytut Naukowy – Instytut Śląski, Opole–Warszawa 2008.
  • Matelski D., Niemcy w Polsce w XX wieku, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa–Poznań 1999.
  • Mironowicz E., Polityka narodowościowa PRL, Białoruskie Towarzystwo Historyczne, Białystok 2000.
  • Mironowicz E., Założenia i cele polityki narodowościowej Polski Ludowej, [w:] J. Hytrek-Hryciuk, G. Strauchold, J. Syrnyk (red.), Internacjonalizm czy...? Działania organów bezpieczeństwa państw komunistycznych wobec mniejszości narodowych (1944−1989), Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa–Wrocław 2011.
  • Popieliński P., Mniejszość niemiecka w III Rzeczypospolitej Polskiej (1989−2019) w procesie integracji ze społeczeństwem większościowym, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2020.
  • Romanow Z., Przebieg paszportyzacji ludności rodzimej ziem zachodnich i północnych w latach 1951−1953, [w:] C. Osękowski (red.), Ziemie zachodnie i północne w okresie stalinowskim, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Tadeusza Kotarbińskiego, Zielona Góra 1999.
  • Schikora F., Aus der Zeit unser illegalen Tätigkeit, [w:] 10 Jahre DFK in der Woiwodschaft Schlesien, Deutscher Freundschaftskreis – DFK, Bezirkdienststelle in Ratibor, Racibórz 2002.
  • Strauchold G., Niemcy czy Polacy? Tzw. autochtoni Ziem Zachodnich i Północnych w myśli teoretycznej Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich. Próby wypracowania skutecznej polityki integracyjnej, [w:] A. Dziurok, P. Madajczyk, S. Rosenbaum (red.), Władze komunistyczne wobec ludności niemieckiej w Polsce w latach 1945–1989, Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2016.
  • Szczepański A., Aktywność społeczno-polityczna mniejszości niemieckiej na Śląsku Opolskim po 1989 roku, Wydawnictwo „Adam Marszałek”, Toruń 2013.
  • Tożsamość kulturowa społeczeństwa Warmii i Mazur, red. B. Domagała, A. Sakson, Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, Olsztyn 1998.
  • Władze komunistyczne wobec ludności niemieckiej w Polsce w latach 1945–1989, red. A. Dziurok, P. Madajczyk, S. Rosenbaum, Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2016.
  • [Zehn] 10 Jahre DFK in der Woiwodschaft Schlesien, Deutscher Freundschaftskreis – DFK, Bezirkdienststelle in Ratibor, Racibórz 2002.
  • Ziemie zachodnie i północne w okresie stalinowskim, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Tadeusza Kotarbińskiego, red. C. Osękowski, Zielona Góra 1999.

Downloads

Keine Nutzungsdaten vorhanden.

Ähnliche Artikel

1 2 3 4 5 > >> 

Sie können auch eine erweiterte Ähnlichkeitssuche starten für diesen Artikel nutzen.