Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer

No. 33 (2025)

Articles

“If History Were to Repeat Itself, I Would Do It Again!”: Life and Activities of Friedrich Schikora (1929–2021)

DOI: https://doi.org/10.35757/RPN.2025.33.02
Submitted: November 30, 2024
Published: October 7, 2025

Abstract

This article attempts to present the life and work of Friedrich Schikora, one of the undisputed leaders of the German minority in the Katowice Voivodeship in the 1980s. Schikora is presented against the broad background of the dynamic period of the creation of the structures of the still unrecognised, but organising German minority in Poland. The author analyses his activities in the context of the formation of the first local initiative groups and the overall process of institutionalisation of the German minority.

References

  • Barcz J., Ruchniewicz K., Akt dobrosąsiedzki. 30 lat traktatu polsko-niemieckiego o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy, , Dom Wydawniczy „Elipsa”, Wrocław−Warszawa 2021.
  • Berlińska D., Mniejszość niemiecka na Śląsku Opolskim w poszukiwaniu tożsamości, Stowarzyszenie „Instytut Śląski”, Państwowy Instytut Naukowy – Instytut Śląski, Opole 1999.
  • Browarek T., Ludność niemiecka w polityce państwa polskiego w latach 1945−1989, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2015.
  • Browarek T., Próba periodyzacji polityki państwa polskiego wobec ludności niemieckiej po II wojnie światowej (1945−1989), [w:] Władze komunistyczne wobec ludności niemieckiej w Polsce w latach 1945–1989, A. Dziurok, P. Madajczyk, S. Rosenbaum (red.), Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2016.
  • Chałupczak H., Browarek T., Mniejszości narodowe w Polsce 1918–1995, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2000.
  • Domagała B., Mniejszość niemiecka na Warmii i Mazurach – narodziny organizacji, [w:] B. Domagała (red.), Tożsamość kulturowa społeczeństwa Warmii i Mazur, Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, A. Sakson, Olsztyn 1998.
  • Dudra S., Nitschke B. (red.), Stowarzyszenia mniejszości narodowych, etnicznych i postulowanych w Polsce po II wojnie światowej, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków 2013.
  • Erinnerungen an Friedrich Schikora, „Mittendrin” [online, dostęp: 10 VII 2024]: <https://mittendrin.pl/de/wydarzenia/467/view/erinnerungen-an-friedrich-schikora.html>.
  • Internacjonalizm czy...? Działania organów bezpieczeństwa państw komunistycznych wobec mniejszości narodowych (1944−1989), J. Hytrek-Hryciuk, G. Strauchold, J. Syrnyk (red.), Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa–Wrocław 2011.
  • Kruk A., Hans-Dietrich Genscher w polityce wewnętrznej i zagranicznej RFN w latach 1969−1992, Unikat 2, Katowice 2010.
  • Kurasz I., Mniejszość niemiecka na Dolnym Śląsku. Studium socjologiczne, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków 2016.
  • Lemańczyk M., Mniejszość niemiecka na Pomorzu Gdańskim, Instytut Studiów Politycznych PAN, Towarzystwo Kulturalne Ludności Niemieckiej „Ojczyzna” w Kwidzynie, Warszawa 2016.
  • Lis M., Mniejszość niemiecka na Śląsku Opolskim 1989–2014. Z bagażem przeszłości w realiach współczesności, Państwowy Instytut Naukowy – Instytut Śląski w Opolu, Stowarzyszenie „Instytut Śląski”, Opole 2015.
  • Madajczyk P., Niemcy polscy 1944−1989, Oficyna Naukowa, Warszawa 2001.
  • Madajczyk P., Berlińska D., Polska jako państwo narodowe. Historia i pamięć, Instytut Studiów Politycznych PAN, Państwowy Instytut Naukowy – Instytut Śląski, Opole–Warszawa 2008.
  • Matelski D., Niemcy w Polsce w XX wieku, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa–Poznań 1999.
  • Mironowicz E., Polityka narodowościowa PRL, Białoruskie Towarzystwo Historyczne, Białystok 2000.
  • Mironowicz E., Założenia i cele polityki narodowościowej Polski Ludowej, [w:] J. Hytrek-Hryciuk, G. Strauchold, J. Syrnyk (red.), Internacjonalizm czy...? Działania organów bezpieczeństwa państw komunistycznych wobec mniejszości narodowych (1944−1989), Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa–Wrocław 2011.
  • Popieliński P., Mniejszość niemiecka w III Rzeczypospolitej Polskiej (1989−2019) w procesie integracji ze społeczeństwem większościowym, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2020.
  • Romanow Z., Przebieg paszportyzacji ludności rodzimej ziem zachodnich i północnych w latach 1951−1953, [w:] C. Osękowski (red.), Ziemie zachodnie i północne w okresie stalinowskim, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Tadeusza Kotarbińskiego, Zielona Góra 1999.
  • Schikora F., Aus der Zeit unser illegalen Tätigkeit, [w:] 10 Jahre DFK in der Woiwodschaft Schlesien, Deutscher Freundschaftskreis – DFK, Bezirkdienststelle in Ratibor, Racibórz 2002.
  • Strauchold G., Niemcy czy Polacy? Tzw. autochtoni Ziem Zachodnich i Północnych w myśli teoretycznej Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich. Próby wypracowania skutecznej polityki integracyjnej, [w:] A. Dziurok, P. Madajczyk, S. Rosenbaum (red.), Władze komunistyczne wobec ludności niemieckiej w Polsce w latach 1945–1989, Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2016.
  • Szczepański A., Aktywność społeczno-polityczna mniejszości niemieckiej na Śląsku Opolskim po 1989 roku, Wydawnictwo „Adam Marszałek”, Toruń 2013.
  • Tożsamość kulturowa społeczeństwa Warmii i Mazur, red. B. Domagała, A. Sakson, Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, Olsztyn 1998.
  • Władze komunistyczne wobec ludności niemieckiej w Polsce w latach 1945–1989, red. A. Dziurok, P. Madajczyk, S. Rosenbaum, Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2016.
  • [Zehn] 10 Jahre DFK in der Woiwodschaft Schlesien, Deutscher Freundschaftskreis – DFK, Bezirkdienststelle in Ratibor, Racibórz 2002.
  • Ziemie zachodnie i północne w okresie stalinowskim, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Tadeusza Kotarbińskiego, red. C. Osękowski, Zielona Góra 1999.

Downloads

Download data is not yet available.

Similar Articles

1 2 3 4 5 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.