Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 32 (2023)

Kultury dewzrostu

Bartleby: Kapitalizm – metafizyczne szaleństwo – wolność

DOI: https://doi.org/10.35757/CIV.2023.32.02
Przesłane: 19 listopada 2023
Opublikowane: 21 marca 2024

Abstrakt

Tekst stanowi interpretację noweli Hermana Melville’a Kopista Bartleby. Historia z Wall Street. Celem nie jest tu jednak sama wykładnia noweli, ale poprzez nią ekspozycja i problematyzacja społeczno-ontologicznej struktury dzisiejszego świata, której dominantą jest kapitalizm. Nowela Melville’a, czytana przez pryzmat wybranych idei filozoficznych, pozwala w sposób inspirujący pokazać jego istotę, a zarazem dramatyzm sytuacji kogoś, kto zdecyduje się z niego wyłamać. Z lekcji Melville’a wynika, że nie wystarczy tu polityczno-społeczne działanie. To, co pozwala wyrwać się spod władania kapitalizmu, ociera się o samounicestwienie i wymaga sięgnięcia do metafizycznych fundamentów świata i naszej w nim egzystencji. 

Bibliografia

  • Agamben G., Bartleby, czyli o przypadkowości, przeł. S. Królak, [w:] H. Melville, Kopista Bartleby. Historia z Wall Street, przeł. A. Szostkiewicz, Wydawnictwo „Sic!”, Warszawa 2009.
  • Augustyniak P., Inna Boskość. Mistrz Eckhart, Zaratustra i przezwyciężenie metafizyki, Instytut Myśli Józefa Tischnera, Kraków 2010.
  • Augustyniak P., Istnienie jest Bogiem, ja jest grzechem. Rozprawa o Teologii niemieckiej, Mistrzu Eckharcie, Lutrze, wolnych duchach i boskiej woli, Fundacja Augusta hrabiego Cieszkowskiego, Warszawa 2013.
  • Bauman Z., Płynna nowoczesność, przeł. T. Kunz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2006.
  • Biblia Tysiąclecia. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, wyd. 3, Pallottinum, Poznań–Warszawa 1980.
  • Deleuze G., Bartleby albo formuła, przeł. G. Jankowicz, [w:] H. Melville, Kopista Bartleby. Historia z Wall Street, przeł. A. Szostkiewicz, Wydawnictwo „Sic!”, Warszawa 2009.
  • Heidegger M., Przyczynki do filozofii (Z wydarzania), przeł. B. Baran, J. Mizera, Wydawnictwo „Baran i Suszczyński”, Kraków 1996.
  • Heidegger M., Znaki drogi, Wydawnictwo „Spacja”, Warszawa 1999.
  • Melville H., Kopista Bartleby. Historia z Wall Street, przeł. A. Szostkiewicz, Wydawnictwo „Sic!”, Warszawa 2009.
  • Paterson, reż. J. Jarmusch, Francja–Niemcy 2016.
  • Platon, Fedon, przeł. W. Witwicki, Wydawnictwo „Antyk”, Kęty 2002.
  • Platon, Listy, przeł. M. Maykowska, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1987.
  • Słownik łacińsko-polski, t. 4, red. M. Plezia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
  • Wodziński C., Esseje pierwsze, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2014.

Downloads

Download data is not yet available.