Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
KiS baner

Vol. 69 No. 1 (2025): Sociology of children and childhood

Articles and essays

Symbolic power in public discourse. Is it time to say goodbye to the concept of symbolic elites? Czy czas pożegnać pojęcie elit symbolicznych?

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2025.69.1.8
Submitted: November 8, 2024
Published: March 21, 2025

Abstract

Public discourse is a field of rivalry for the resources of symbolic power. Although its relations still regulate public communication, symbolic power changes its object, subjects and scope. The aim of this article is to attempt to provide answers regarding what symbolic power consists of today in public discourse, who or what controls it, who or what is its object, and whether power in discourse is also power over discourse. The author confronts Pierre Bourdieu’s theory of symbolic power and its critical elaborations with (post-)Foucauldian analyses of power. She proposes a dynamic and relational approach to symbolic power — as a constellation of subject positions. She also asks about the topicality of the concept of symbolic elites, developed by Teun van Dijk in the 1990s. On the example of Polish public discourse, a typology of controllers of symbolic power is discussed — from the symbolic intelligentsia to capitalists of attention.

References

  • Ambroise Bruno, 2012, Le pouvoir symbolique est-il un pouvoir du symbolique: Remarques sur les contradictions du pouvoir symbolique selon P. Bourdieu, „Philosophie”, nr 115, s. 75–91.
  • Angermuller Johannes, 2018, Accumulating Discursive Capital, Valuating Subject Positions: From Marx to Foucault, „Critical Discourse Studies”, t. 15(4), s. 414–425.
  • Baudrillard Jean, 2005, Symulakry i symulacja, tłum. Sławomir Królak, Sic!, Warszawa.
  • Bielak Tomasz, Ptaszek Grzegorz, 2019, Algorytmiczne doświadczanie kultury, „Kultura Współczesna”, nr 1, s. 10–14.
  • Bourdieu Pierre, 1986, The Forms of Capital, w: John G. Richardson (red.), Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education, Greenwood Press, New York, s. 241–258.
  • Bourdieu Pierre, 1992, Language and Symbolic Power, John B. Thompson (red.), Polity Press, Cambridge.
  • Bourdieu Pierre, 2005, Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, tłum. Piotr Biłos, Scholar, Warszawa.
  • Bourdieu Pierre, 2006, Medytacje pascaliańskie, tłum. Krzysztof Wakar, Oficyna Naukowa, Warszawa.
  • Bourdieu Pierre, 2007, Szkic teorii praktyki poprzedzony trzema studiami na temat etnologii Kabylów, tłum. Wiesław Kroker, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty.
  • Bourdieu Pierre, 2008, Zmysł praktyczny, tłum. Maciej Falski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
  • Bourdieu Pierre, 2009, Rozum praktyczny. O teorii działania, tłum. Joanna Stryjczyk, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
  • Bourdieu Pierre, Wacquant Loïc, 2001, Zaproszenie do socjologii refleksyjnej, tłum. Anna Sawicz, Oficyna Naukowa, Warszawa.
  • Ciesek Bernadetta, 2018, Dyskursy dyskryminacji i tolerancji w przestrzeni publicznej współczesnej Polski (wartości, postawy, strategie), Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
  • Couldry Nick, 2000, The Place of Media Power. Pilgrims and Witnesses of the Media Age, Routledge, London–New York.
  • Czyżewski Marek, Franczak Karol, Nowicka Magdalena, Stachowiak Jerzy, 2014, Wprowadzenie, w: Marek Czyżewski, Karol Franczak, Magdalena Nowicka, Jerzy Stachowiak (red.), Dyskurs elit symbolicznych. Próba diagnozy, Sedno, Warszawa, s. 7–20.
  • Czyżewski Marek, Kowalski Sergiusz, Piotrowski Andrzej, 1997, Wprowadzenie, w: Marek Czyżewski, Sergiusz Kowalski, Andrzej Piotrowski (red.), Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, Aureus, Kraków, s. 7–41.
  • Davies William, 2017, Elite Power under Advanced Neoliberalism, „Theory, Culture & Society”, t. 34(5–6), s. 227–250.
  • Dębska Katarzyna, 2016, Perspektywa teorii Pierre’a Bourdieu w polskich badaniach socjologicznych, „Studia Socjologiczno-Polityczne. Seria Nowa”, t. 1–2 (5), s. 55–78.
  • van Dijk Teun A., 1993a, Elite Discourse and Racism, Sage, Newbury Park.
  • van Dijk Teun A., 1993b, Principles of Critical Discourse Analysis, „Discourse & Society”, t. 4(2), s. 249–283.
  • van Dijk Teun A., 2001, Badania nad dyskursem, w: Teun A. van Dijk (red.), Dyskurs jako struktura i proces, tłum. Grzegorz Grochowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 9–44.
  • Durkheim Émile, 1990, Elementarne formy życia religijnego. System totemiczny w Australii, tłum. Anna Zadrożyńska, wstęp i red. nauk. Elżbieta Tarkowska, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
  • Foucault Michel, 1999, Kim jest autor?, w: Michel Foucault, Szaleństwo i literatura, oprac. Tadeusz Komendant, tłum. Bogdan Banasiak i in., Aletheia, Warszawa.
  • Foucault Michel, 2001 [1976], Le discours ne doit pas être pris comme…, w: Michel Foucault, Dits et écrits II. 1976–1988, Gallimard, Paris, s. 123–124.
  • Foucault Michel, 2002, Porządek dyskursu, tłum. Michał Kozłowski, słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
  • Friedman Sam, 2016, The Limits of Capital Gains: Using Bourdieu to Understand Social Mobility into Elite Occupations, w: Jenny Thatcher, Nicola Ingram, Ciaran Burke, Jessie Abrahams (red.), Bourdieu: The Next Generation: The Development of Bourdieu’s Intellectual Heritage in Contemporary UK Sociology, Routledge, Oxon–New York, s. 107–122.
  • Hałas Elżbieta, 2003, Symbolizm społeczny — formy i funkcje. Perspektywa pragmatyczna, „Studia Socjologiczne”, nr 4, s. 5–26.
  • Hearn Allison, Schoenhoff Stephanie, 2016, From Celebrity to Influencer: Tracing the Diffusion of Celebrity Value across the Data Stream, w: P. David Marshall, Sean Redmond (red.), A Companion to Celebrity, John Wiley & Sons, Hoboken, s. 194–211.
  • Jabłońska Barbara, 2006, Obywatelski i nieobywatelski dyskurs polityczny w aspekcie procesów integracyjnych Polski z Unią Europejską, w: Anna Horolets (red.), Europa w polskich dyskursach, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, s. 89–100.
  • Juza Marta, 2021, Amatorzy, elity symboliczne, celebryci — nadawcy w internetowych serwisach Web 2.0, „Studia Medioznawcze”, nr 1, s. 812–825.
  • Kampka Agnieszka, 2023, Konstruowanie podziałów pokoleniowych w paraspołecznej relacji vlogera i jego odbiorców, „Przegląd Socjologiczny”, nr 4, s. 135–158.
  • Kotras Marcin, 2023, Podzielone społeczeństwo w obrazie mediów III i IV RP, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
  • Kubala Konrad, 2016, Społeczne reprezentacje Unii Europejskiej. Przedakcesyjny dyskurs polskich elit symbolicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
  • Lahire Bernard, 2007, L’homme pluriel. Les ressorts de l’action, Hachette, Paris.
  • Lamont Michele, 1992, Money, Morals, and Manners: The Culture of the French and the American Upper-Middle Class, University of Chicago Press, Chicago.
  • Lanham Richard A., 2007, The Economics of Attention: Style and Substance in the Age of Information, University of Chicago Press, Chicago.
  • Lawler Stephanie, 2005, Disgusted Subjects: The Making of Middle-class Identities, „The Sociological Review”, t. 53 (3), s. 429–446.
  • Lebaron Frédéric, 2003, Pierre Bourdieu: Economic Models against Economism, „Theory and Society”, t. 32, s. 551–565.
  • Lebaron Frédéric, 2021, Symbolic Capital, w: Filomena Maggino (red.), Encyclopedia of Quality of Life and Well-Being Research, Springer, Cham, s. 6537–6543.
  • Lévi-Strauss Claude, 2000, Antropologia strukturalna, tłum. Krzysztof Pomian, Aletheia, Warszawa.
  • Łuczewski Michał, 2017, Kapitał moralny. Polityki historyczne w późnej nowoczesności, Ośrodek Myśli Politycznej, Kraków.
  • Maesse Jens, 2017, The Elitism Dispositif: Hierarchization, Discourses of Excellence and Organizational Change in European Economics, „Higher Education”, t. 73 (6), s. 909–927.
  • Maesse Jens, Krasni Jan, 2022, Economists in Social Media: The Discursive Construction of Expertise Between Media, Politics and Academia, w: Yannik Porsché, Ronny Scholz, Jaspal Naveel Singh (red.), Institutionality: Studies of Discursive and Material (Re-)ordering, Palgrave Macmillan, Cham, s. 475–499.
  • Mckenzie Lisa, 2016, Narrative, Ethnography and Class Inequality: Taking Bourdieu into a British Council Estate, w: Jenny Thatcher, Nicola Ingram, Ciaran Burke, Jessie Abrahams (red.), Bourdieu: The Next Generation: The Development of Bourdieu’s Intellectual Heritage in Contemporary UK Sociology, Routledge, Oxon–New York, s. 25–36.
  • Mika Bartosz, 2016, Ekonomia uwagi — gospodarczy fundament społeczeństwa informacyjnego widziany oczami sceptyka, „Przegląd Socjologiczny”, nr 3, s. 111–129.
  • Nowicka-Franczak Magdalena, 2023, The Elite and Their Privilege to Speak about Themselves and Others in Public. Post-Foucauldian Discourse Analysis Meets Post-Marxist Studies, w: Łukasz Kumięga, Magdalena Nowicka-Franczak (red.), Analysing Discourse, Analysing Poland: The Case of a Political Interview, V&R Unipress, Göttingen, s. 57–86.
  • Rouvroy Antoinette, 2013, Technology, Virtuality and Utopia: Governmentality in an Age of Autonomic Computing, w: Mireille Hildebrandt, Antoinette Rouvroy (red.), Law, Human Agency and Autonomic Computing: The Philosophy of Law Meets the Philosophy of Technology, Routledge, New York, s. 119–140.
  • Striphas Ted, 2015, Algorithmic Culture, „European Journal of Cultural Studies”, t. 18 (4–5), s. 395–412.
  • Strupiechowska Monika, 2023, Radykalizacja dyskursu oraz postępująca polaryzacja zdychotomizowanego społeczeństwa, Przegląd Socjologiczny”, nr 4, s. 33–56.
  • Świrek Krzysztof, 2024, Co przychodzi po końcu władzy symbolicznej? Bourdieu, Lacan i nowe formy cierpienia w „postsymbolicznym” świecie społecznym, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 2, s. 13–46.
  • Wacquant Loïc, 1993, On the Tracks of Symbolic Power: Prefatory Notes of Bourdieu’s “State Nobility”, „Theory, Culture and Society”, t. 10 (3), s. 1–17.
  • Warczok Tomasz, 2013, Dyskurs ucieleśniony, dyskurs skontekstualizowany. Podejście inspirowane teorią Pierre’a Bourdieu, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, nr 1, s. 32–47.
  • Weber Max, 1994, Etyka protestancka a duch kapitalizmu, tłum. Jan Miziński, Test, Lublin.
  • Zarycki Tomasz, 2008, Kapitał kulturowy. Inteligencja w Polsce i w Rosji, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
  • Zarycki Tomasz, 2009, Ku socjologicznej analizie dyskursu elit peryferyjnych, w: Marta Zahorska, Ewa Nasalska (red.), Wartości, polityka, społeczeństwo, Scholar, Warszawa, s. 169–181.
  • Zuboff Shoshana, 2020, Wiek kapitalizmu inwigilacji, tłum. Alicja Unterschuetz, Zysk i S-ka, Poznań.

Downloads

Download data is not yet available.

Most read articles by the same author(s)

Similar Articles

1 2 3 4 5 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.