Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
KiS baner

Vol. 69 No. 2 (2025): On the Concept of Vulnerability

Articles and essays

Does the Concept of Social Marginalization Remain Useful? Views and Experiences of Sociologists and Socio-cultural Anthropologists

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2025.69.2.7
Submitted: October 15, 2024
Published: June 25, 2025

Abstract

The concept of social marginalization is deeply rooted and widely used in the social sciences, although it has also faced criticism in academic literature. Among other things, it is criticized for being ambiguous and stigmatizing, for serving as a label. In this article, the author explores how people identifying with sociology and socio-cultural anthropology understand and relate to the term “social marginalization.” She grounds her analysis in unstructured interviews with sociologists and anthropologists who have conducted research with people described in the literature as socially marginalized or vulnerable, and on this basis reflects on whether the concept remains useful to the social sciences and humanities.

References

  • Bielska Beata, 2020, „Prawo do nienaznaczania”. O języku w badaniach i o kilku sposobach budowania zespołów, które mogą ten język poprawić, „Przegląd Socjologiczny”, t. 69, nr 3, s. 169–188.
  • Bielska Ewa, Radziewicz-Winnicki Andrzej, 2003, Ubóstwo, marginalizacja i wykluczenie w kontekście asynchronii zmian społecznych: wybrane problemy, „Chowanna”, nr 2, s. 7–24.
  • Billson Macini Janet, 2005, No Owners of Soil. Redefining the Concept of Marginality, w: Rutledge M. Dennis (red.), Marginality, Power and Social Structure: Issues in Race, Class and Gender Analysis, Routledge, Oxford, s. 29–47.
  • Bunio-Mroczek Paulina, 2016, Wczesne rodzicielstwo — zagrożenie czy szansa? Nastoletni rodzice z łódzkich enklaw biedy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
  • Cullen Bradley T., Pretes Michael, 2000, The Meaning of Marginality: Interpretations and Perceptions in Social Science, „The Social Science Journal”, t. 37(2), s. 215–229.
  • Czarnowski Stefan, 2018 [1935], Ludzie zbędni w służbie przemocy, Oficyna Wydawnicza Bractwa Trojka, Poznań.
  • Fluit Sam, Cortés-García Laura, von Soest Tilmann, 2024, Social Marginalization: A Scoping Review of 50 Years of Research, „Humanities & Social Science Communications”, 11: 1665.
  • Forbes-Mewett Helen, Nguyen-Trung Kien, 2020, Defining Vulnerability, w: Helen Forbes-Mewett (red.), Vulnerability in a Mobile World, Emerald Group Publishing, Bingley.
  • Frieske Kazimierz W., 1999, Marginalność społeczna, w: Encyklopedia socjologii, t. 2, Oficyna Naukowa, Warszawa.
  • Galor Zbigniew, 2012, O dialektyce wykluczenia i marginalizacji, w: Zbigniew Galor, Barbara Goryńska-Bittner (red.), Nieobecność społeczna. W poszukiwaniu sensów i znaczeń, Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa, Poznań.
  • Goffman Erving, 2007, Piętno: rozważania o zranionej tożsamości, tłum. Aleksandra Dzierżyńska, Joanna Tokarska-Bakir, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
  • Golczyńska-Grondas Agnieszka, Potoczna Małgorzata, 2013, Znaczenie badań biograficznych w analizach ubóstwa i wykluczenia społecznego, w: Jolanta Grotowska-Leder, Ewa Rokicka (red.), Nowy Ład? Dynamika struktur społecznych we współczesnych społeczeństwach. Księga pamiątkowa poświęcona Profesor Wielisławie Warzywodzie-Kruszyńskiej z okazji 45-lecia pracy naukowej i dydaktycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
  • Grotowska-Leder Jolanta, 2005, Ekskluzja społeczna — aspekty teoretyczne i metodologiczne, w: Jolanta Grotowska-Leder, Krystyna Faliszek (red.), Ekskluzja i inkluzja społeczna. Diagnoza uwarunkowania — kierunki działań, Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, Toruń.
  • Honkasalo Marja-Liisa, 2019, Guest Editor’s Introduction: Vulnerability and Inquiring into Relationality, „Suomen Antropologi: Journal of the Finnish Anthropological Society”, t. 43(3), s. 1–21.
  • Kacprzak Andrzej, 2018, Bezdomność przestępcy (w świetle badań i analizach socjologicznych i kryminologicznych), w: Inga B. Kuźma, Łucja Lange, Mieszkanie i dom jako nieoczywistość kulturowo-społeczna, LangeL, Łódź.
  • Kowalak Tadeusz, 1998, Marginalność i marginalizacja społeczna, Elipsa, Warszawa.
  • Kudlińska Iwona, 2012, Stygmatyzacja społeczna jako strategia dyskursywna biedy i jej rola w procesie wykluczenia społecznego, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 1, s. 175–189.
  • Kvale Steinar, 2013, Prowadzenie wywiadów, tłum. Agata Dziuban, Wydawnictwo Naukkowe PWN, Warszawa.
  • Luna Florencia, 2009, Elucidating the Concept of Vulnerability: Layers Not Labels, „International Journal of Feminist Approaches to Bioethics”, t. 2(1), s. 121–139.
  • Mazur Jadwiga, Kuć Małgorzata, 2019, Marginalizacja — ujęcie wielowymiarowe. Przejawy, skutki, przeciwdziałanie, Scholar, Warszawa.
  • Mowat Joan G., 2015, Towards a New Conceptualisation of Marginalisation, „European Educational Research Journal”, t. 14(5), s. 454–476.
  • Nowak Anna, 2015, Problematyka przyczyn i mechanizmów marginalizacji i wykluczenia społecznego w ujęciu teoretycznym, „Studia Pedagogiczne. Problemy Społeczne, Edukacyjne i Artystyczne”, t. 25, s. 47–59.
  • Oliwa-Ciesielska Monika, 2016, Marginalizacja i wykluczenie społeczne jako trwałe cechy rzeczywistości społecznej, „Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje”, nr 4, s. 109–125.
  • Park Robert E., 1928, Human Migration and the Marginal Man, „American Journal of Sociology”, t. 33(6), s. 881–893.
  • Popp Sandra, Schels Brigitte, 2008, ‘Do You Feel Excluded?’ The Subjective Experience of Young State Benefit Recipients in Germany, „Journal of Youth Studies”, t. 11(2), s. 165–191.
  • Potoczna Małgorzata, Warzywoda-Kruszyńska Wielisława, 2009, Kobiety z łódzkich enklaw biedy. Bieda w cyklu życia i międzypokoleniowym przekazie, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
  • Rawal Nabin, 2008, Social Inclusion and Exclusion: A Review, „Dhaulagiri Journal of Sociology and Anthropology”, nr 2, s. 161–180.
  • Rogers Wendy, 2013, Vulnerability and Bioethics, w: Catriona Mackenzie, Wendy Rogers, Susan Dodds (red.), Vulnerability: New Essays in Ethics and Feminist Philosophy, Oxford University Press, Oxford.
  • Surmiak Adrianna, 2022, Etyka badań jakościowych w praktyce. Analiza doświadczeń badaczy w badaniach z osobami podatnymi na zranienie, Scholar, Warszawa.
  • Szarfenberg Ryszard, 2008, Pojęcie wykluczenia społecznego, w: Małgorzata Duda, Bożena Gulla (red.), Przeciw wykluczeniu społecznemu, Wydawnictwo Naukowe PAT, Kraków.
  • Sztumski Janusz, 2016, Rozważania wokół wykluczenia i marginalizacji, w: Tomasz Nawrocki, Wojciech Świątkiewicz (red.), Ład społeczny i jego przedstawienia. Księga jubileuszowa Profesora Jacka Wodza, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
  • Ślęzak Izabela, 2018, Modele prawnej regulacji prostytucji a społeczna marginalizacja osób świadczących usługi seksualne, „Polityka Społeczna”, nr 1, s. 1–7.
  • Varghese Charles, Kumar Sheethal S., 2022, Marginality: A Critical Review of the Concept, „Review of Development and Change”, t. 27 (1), s. 23–41.
  • Wacquant Loïc, 2007, Territorial Stigmatization in the Age of Advanced Marginality, „Thesis Eleven”, t. 91(1), s. 66–77.
  • Wisner Ben, Blaikie Piers, Cannon Terry, Davis Ian, 2004, At Risk: Natural Hazards, People’s Vulnerability, and Disaster, Routledge, London.

Downloads

Download data is not yet available.

Similar Articles

1 2 3 4 5 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.