„Twardogłowi fanatycy” i „beneficjenci dobrej zmiany” — o „innych” Komitetu Obrony Demokracji

Anna Radiukiewicz

doi:10.35757/KiS.2018.62.1.4

Tom 62 Nr 1 (2018): GENEALOGIA PODZIAŁÓW

Artykuły i rozprawy

„Twardogłowi fanatycy” i „beneficjenci dobrej zmiany” — o „innych” Komitetu Obrony Demokracji

Anna Radiukiewicz⁺⁻

PDF

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2018.62.1.4
Przesłane: 18 kwietnia 2021
Opublikowane: 26 marca 2018

Abstrakt

The author addresses the question of how a collective consciousness is shaped, using the example of KOD (Komitet Obrony Demokracji — the Committee for the Defense of Democracy), a social movement that emerged in Poland to protest the activities of the government installed after the parliamentary elections of 2015. As collective identity is to a high degree defined by the characteristics of an “other,” the statements of activists and followers of the KOD movement are analyzed. These statements come from voluntary interviews whose aim was to obtain a characterization of the opposing side. On the basis of this analysis, the author provides a portrait of the current political scene and essential parts of the political discourse.

Bibliografia

Balibar Étienne, 1991, Class Racism, w: Étienne Balibar, Immanuel Maurice Wallerstein, Race, Nation, Class: Ambiguous Identities, Verso, London–NewYork.
Bauman Zygmunt, 1996, Socjologia, tłum. Jerzy Łoziński, Zysk i S-ka, Poznań.
Bauman Zygmunt, 2000, Ponowoczesność jako źródło cierpień, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
Bauman Zygmunt, 2012, Kultura jako praxis, tłum. Jacek Konieczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Bilewicz Aleksandra, 2016, Odnowa etosu społecznikowskiego? O inteligenckim charakterze niezinstytucjonalizowanych inicjatyw społecznych, w: Galia Chimiak, Katarzyna Iwińska, 2015, Krajobraz społecznościowy — Polska 2014, Collegium Civitas–Stowarzyszenie Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL, Warszawa.
Bokszański Zbigniew, 2005, Tożsamości zbiorowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Bourdieu Pierre, 2008, Co tworzy klasę społeczną? O teoretycznym i praktycznym istnieniu grup, tłum. Jakub Maciejczyk, „Recykling Idei”, nr 11.
Buchowski Michał, 2008, Widmo orientalizmu w Europie. Od egzotycznego Innego do napiętnowanego swojego, „Recykling Idei”, nr 10.
Buden Boris, 2012, Strefa przejścia. O końcu postkomunizmu, tłum. Michał Sutowski, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
Castells Manuel, 2008, Siła tożsamości, tłum. Sebastian Szymański, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Castells Manuel, 2013, Sieci oburzenia i nadziei. Ruchy społeczne w erze Internetu, tłum. Olga Siara, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Chimiak Galia, 2006, How Individuals Make Solidarity Work, Biblioteka Pożytku Publicznego, MPiPS, Warszawa.
Czapliński Przemysław, 2016, Poruszona mapa. Wyobraźnia geograficzno-kulturowa polskiej literatury przełomu XX i XXI wieku, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Czyżewski Marek, 2008, Debata na temat Jedwabnego oraz spór o „politykę historyczną” z punktu widzenia analizy dyskursu publicznego, w: Sławomir M. Nowinowski, Jan Pomorski, Rafał Stobiecki (red.), Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, IPN, Łódź.
Czyżewski Marek, 2012, Dyskursy tożsamościowe w nauce i życiu społecznym: odmiany, własności, funkcje, w: Renata Dopierała, Kaja Kaźmierska (red.), Tożsamość, nowoczesność, stereotypy, Nomos, Kraków.
Czyżewski Marek, 2013, Teorie dyskursu i dyskursy teorii, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 2.
Czyżewski Marek, Kowalski Sergiusz, Piotrowski Andrzej, 1997, Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, Aureus, Kraków.
della Porta Donatella, Diani Mario, 2009, Ruchy społeczne. Wprowadzenie, Wydawnictwo UJ, Kraków.
Dembek Agata, 2013, O (nie)moralnej kondycji polskiego obywatelstwa i polskich elit, w: Anna Giza i in., Gabinet luster. O kształtowaniu samowiedzy Polaków w dyskursie publicznym, Scholar, Warszawa.
Eyal Gil, Szelényi Iván, Townsley Eleanor, 2000, Making Capitalism Without Capitalists: The New Ruling Elite in Eastern Europe, Verso, London–New York.
Giza Anna, 2013, Dwie Polski o dwóch Polskach, czyli samoreprodukujący się dyskurs, w: Anna Giza i in., Gabinet luster. O kształtowaniu samowiedzy Polaków w dyskursie publicznym, Scholar, Warszawa.
Golczyńska-Grondas Agnieszka, Potoczna Małgorzata, 2016, Z klasy robotniczej do pomocy społecznej. Biograficzne doświadczenia dawnych „beneficjentów socjalizmu” w postindustrialnym polskim mieście, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 12, nr 2.
Ilkowski Filip, 2016, Wybrane ruchy społeczne współczesnego kryzysu. Rewolucja i kontrrewolucja arabska, Indignados, Tea Party i Occupy Wall Street, związki zawodowe, Elipsa, Warszawa.
Iłowiecka-Tańska Ilona, 2011, Liderzy i działacze. O idei trzeciego sektora w Polsce, Wydawnictwa UW, Warszawa.
Johnston Hank, Gusfield Joseph R., Laraña Enrique (red.), 1994, New Social Movements. From Ideology to Identity, Temple University Press, Philadelphia.
Krastew Iwan, 2015, Czego demokracja liberalna obiecać nie może, tłum. Katarzyna Wężyk, „Gazeta Wyborcza”, 19 grudnia.
Kołtan Jacek (red.), 2016, Przesilenie. Nowa kultura polityczna, Europejskie Centrum Solidarności, Gdańsk.
Koralewicz Jadwiga, Malewska-Peyre Hanna, 1998, Człowiek człowiekowi człowiekiem. Analiza wywiadów biograficznych działaczy społecznych w Polsce i we Francji, ISP PAN, Warszawa.
Leśniewicz Filip, 2016, „«Ciemnogród» a «modernizatorzy». Odwieczny konflikt i myśl Stanisława Brzozowskiego jako możliwość jego zakończenia”, manuskrypt pracy magisterskiej, UJ, Kraków.
Lister Ruth, 2007, Bieda, tłum. Alina Stanaszek, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
Mach Zdzisław, 2008, Przedmowa, w: Tadeusz Paleczny, Socjologia tożsamości, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne sp. z o.o.–Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków.
Majmurek Jakub, 2013, III RP, czyli dwie cele wstydu, „Krytyka Polityczna”, nr 31–32, s. 45–51.
Markiewka Tomasz Szymon, 2017, Język neoliberalizmu, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Melucci Alberto, 1995, The Process of Collective Identity, w: Hank Johnston, Bert Klandermans (red.), Social Movements and Culture, University of Minnesota Press, Minneapolis.
Nowicka Ewa, 1990, Swojskość i obcość jako kategorie socjologicznej analizy, w: Ewa Nowicka (red.), Swoi i obcy, Instytut Socjologii, Warszawa.
Pawliszak Piotr, 2004, Dyskursywne strategie tworzenia grupowych konsensów. Analiza sejmowych debat dotyczących członkostwa Polski w Unii Europejskiej, w: Elżbieta Hałas, Krzysztof Tomasz Konecki, Konstruowanie społeczeństwa. Europejskie warianty interakcjonizmu symbolicznego, Scholar, Warszawa.
Sowa Jan, 2015, Inna Rzeczpospolita jest możliwa, WAB, Warszawa.
Touraine Alain, 1995, Wprowadzenie do analizy ruchów społecznych, w: Jerzy Szczupaczyński (red.), Władza i społeczeństwo. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, t. 1, Scholar, Warszawa.
Touraine Alain, 2013, Po kryzysie, tłum. Marcin Frybes, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Warczok Tomasz, 2016, Teodycee społeczne i porządek symboliczny. (Re)produkcja nierówności klasowych w polskim dyskursie naukowym, w: Grażyna Skąpska, Marek Szczepański, Żaneta Stasieniuk (red.), Co po kryzysie?, Wydawnictwo US, Szczecin.
Wodak Ruth, de Cillia Rudolf, Reisigl Martin, Liebhart Karin, 2009, The Discursive Construction of National Identity, Edinburgh University Press, Edinburgh.
Zielonka Jan, 2014, Is the EU Doomed?, Polity Press, Cambridge.
Zarycki Tomasz, 2008, Kapitał kulturowy. Inteligencja w Polsce i Rosji, Wydawnictwa UW, Warszawa.
Zarycki Tomasz, Smoczyński Rafał, Warczok Tomasz, 2017, The Roots of Polish Culture-Centered Politics: Toward a Non-Purely Cultural Model of Cultural Domination in Central and Eastern Europe, „East European Politics and Societies and Cultures”, t. 31, nr 2.

Downloads

Download data is not yet available.

Słowa kluczowe

Komitet Obrony Demokracji (KOD)
scena polityczna w Polsce po 2005 roku
ruch społeczny
świadomość kolektywna
„inny”

Jak cytować

Radiukiewicz, A. (2018). „Twardogłowi fanatycy” i „beneficjenci dobrej zmiany” — o „innych” Komitetu Obrony Demokracji. Kultura I Społeczeństwo, 62(1), 123–139. https://doi.org/10.35757/KiS.2018.62.1.4

Prawa autorskie

Inne teksty tego samego autora

Barbara Markowska-Marczak, Anna Radiukiewicz, Nowi i starzy dysponenci władzy symbolicznej , Kultura i Społeczeństwo: Tom 68 Nr 2 (2024): Nowi i starzy dysponenci władzy symbolicznej

Podobne artykuły

Olivia Chwat, Social Solidarity during the Pandemic: The “Visible Hand” and Networked Social Movements , Kultura i Społeczeństwo: Tom 65 Nr 1 (2021): THE SOCIAL AND CULTURAL CONSEQUENCES OF THE COVID-19 PANDEMIC
Sławomira Kamińska-Berezowska, Rafał Cekiera, Sytuacja pracownicza migrantów zarobkowych z Ukrainy w opinii przedstawicieli Międzyzakładowego Związku Zawodowego Pracowników Ukraińskich w Polsce , Kultura i Społeczeństwo: Tom 67 Nr 3 (2023): Ukraina i Polska 2022 — wobec inwazji Rosji
Agnieszka Kolasa-Nowak, Jaka socjologia historyczna? , Kultura i Społeczeństwo: Tom 66 Nr 4 (2022)
Paweł Kuczyński, Małgorzata Latecka, Irmina Szczepaniak, Niecodzienność. Doświadczenia NGO-sów i inicjatyw obywatelskich pomagających emigrantom z Ukrainy w pierwszym okresie wojny , Kultura i Społeczeństwo: Tom 67 Nr 3 (2023): Ukraina i Polska 2022 — wobec inwazji Rosji
Ewa Nowicka, Ayur Zhanaev, ‘Chińczyki trzymają się mocno.’ Dynamika obrazu Chińczyka w Polsce (1988-2018) , Kultura i Społeczeństwo: Tom 66 Nr 3 (2022)
Katarzyna Sztop-Rutkowska, Everyday Life in (Post-)Pandemic Homes , Kultura i Społeczeństwo: Tom 65 Nr 1 (2021): THE SOCIAL AND CULTURAL CONSEQUENCES OF THE COVID-19 PANDEMIC
Katarzyna Kalinowska, Katarzyna Krakowska, Marta Sałkowska, Dlaczego Polacy pomagali Ukraińcom? Typologia powodów zaangażowania w pomoc ukraińskim uchodźcom , Kultura i Społeczeństwo: Tom 67 Nr 3 (2023): Ukraina i Polska 2022 — wobec inwazji Rosji
Agata Zborowska, Do spółdzielni produkcyjnej i z powrotem. Przemiany własności w powojennych narracjach pamiętnikarskich , Kultura i Społeczeństwo: Tom 66 Nr 2 (2022)
Łukasz Bertram, „Zna dobrze i nie zapomina duszy robotnika”. Akta osobowe działaczy politycznych i historia ludowa , Kultura i Społeczeństwo: Tom 66 Nr 2 (2022)
Ewa Bacia, Postrzeganie demokracji a kapitał społeczny. Studium porównawcze z terenów Podlasia i Brandenburgii , Kultura i Społeczeństwo: Tom 54 Nr 3 (2010): POZNAĆ, CO MYŚLĄ NAJBIEDNIEJSI

1 2 3 4 5 > >>

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.

[1] Balibar Étienne, 1991, Class Racism, w: Étienne Balibar, Immanuel Maurice Wallerstein, Race, Nation, Class: Ambiguous Identities, Verso, London–NewYork.

[2] Bauman Zygmunt, 1996, Socjologia, tłum. Jerzy Łoziński, Zysk i S-ka, Poznań.

[3] Bauman Zygmunt, 2000, Ponowoczesność jako źródło cierpień, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.

[4] Bauman Zygmunt, 2012, Kultura jako praxis, tłum. Jacek Konieczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

[5] Bilewicz Aleksandra, 2016, Odnowa etosu społecznikowskiego? O inteligenckim charakterze niezinstytucjonalizowanych inicjatyw społecznych, w: Galia Chimiak, Katarzyna Iwińska, 2015, Krajobraz społecznościowy — Polska 2014, Collegium Civitas–Stowarzyszenie Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL, Warszawa.

[6] Bokszański Zbigniew, 2005, Tożsamości zbiorowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

[7] Bourdieu Pierre, 2008, Co tworzy klasę społeczną? O teoretycznym i praktycznym istnieniu grup, tłum. Jakub Maciejczyk, „Recykling Idei”, nr 11.

[8] Buchowski Michał, 2008, Widmo orientalizmu w Europie. Od egzotycznego Innego do napiętnowanego swojego, „Recykling Idei”, nr 10.

[9] Buden Boris, 2012, Strefa przejścia. O końcu postkomunizmu, tłum. Michał Sutowski, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.

[10] Castells Manuel, 2008, Siła tożsamości, tłum. Sebastian Szymański, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

[11] Castells Manuel, 2013, Sieci oburzenia i nadziei. Ruchy społeczne w erze Internetu, tłum. Olga Siara, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

[12] Chimiak Galia, 2006, How Individuals Make Solidarity Work, Biblioteka Pożytku Publicznego, MPiPS, Warszawa.

[13] Czapliński Przemysław, 2016, Poruszona mapa. Wyobraźnia geograficzno-kulturowa polskiej literatury przełomu XX i XXI wieku, Wydawnictwo Literackie, Kraków.

[14] Czyżewski Marek, 2008, Debata na temat Jedwabnego oraz spór o „politykę historyczną” z punktu widzenia analizy dyskursu publicznego, w: Sławomir M. Nowinowski, Jan Pomorski, Rafał Stobiecki (red.), Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, IPN, Łódź.

[15] Czyżewski Marek, 2012, Dyskursy tożsamościowe w nauce i życiu społecznym: odmiany, własności, funkcje, w: Renata Dopierała, Kaja Kaźmierska (red.), Tożsamość, nowoczesność, stereotypy, Nomos, Kraków.

[16] Czyżewski Marek, 2013, Teorie dyskursu i dyskursy teorii, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 2.

[17] Czyżewski Marek, Kowalski Sergiusz, Piotrowski Andrzej, 1997, Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, Aureus, Kraków.

[18] della Porta Donatella, Diani Mario, 2009, Ruchy społeczne. Wprowadzenie, Wydawnictwo UJ, Kraków.

[19] Dembek Agata, 2013, O (nie)moralnej kondycji polskiego obywatelstwa i polskich elit, w: Anna Giza i in., Gabinet luster. O kształtowaniu samowiedzy Polaków w dyskursie publicznym, Scholar, Warszawa.

[20] Eyal Gil, Szelényi Iván, Townsley Eleanor, 2000, Making Capitalism Without Capitalists: The New Ruling Elite in Eastern Europe, Verso, London–New York.

[21] Giza Anna, 2013, Dwie Polski o dwóch Polskach, czyli samoreprodukujący się dyskurs, w: Anna Giza i in., Gabinet luster. O kształtowaniu samowiedzy Polaków w dyskursie publicznym, Scholar, Warszawa.

[22] Golczyńska-Grondas Agnieszka, Potoczna Małgorzata, 2016, Z klasy robotniczej do pomocy społecznej. Biograficzne doświadczenia dawnych „beneficjentów socjalizmu” w postindustrialnym polskim mieście, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 12, nr 2.

[23] Ilkowski Filip, 2016, Wybrane ruchy społeczne współczesnego kryzysu. Rewolucja i kontrrewolucja arabska, Indignados, Tea Party i Occupy Wall Street, związki zawodowe, Elipsa, Warszawa.

[24] Iłowiecka-Tańska Ilona, 2011, Liderzy i działacze. O idei trzeciego sektora w Polsce, Wydawnictwa UW, Warszawa.

[25] Johnston Hank, Gusfield Joseph R., Laraña Enrique (red.), 1994, New Social Movements. From Ideology to Identity, Temple University Press, Philadelphia.

[26] Krastew Iwan, 2015, Czego demokracja liberalna obiecać nie może, tłum. Katarzyna Wężyk, „Gazeta Wyborcza”, 19 grudnia.

[27] Kołtan Jacek (red.), 2016, Przesilenie. Nowa kultura polityczna, Europejskie Centrum Solidarności, Gdańsk.

[28] Koralewicz Jadwiga, Malewska-Peyre Hanna, 1998, Człowiek człowiekowi człowiekiem. Analiza wywiadów biograficznych działaczy społecznych w Polsce i we Francji, ISP PAN, Warszawa.

[29] Leśniewicz Filip, 2016, „«Ciemnogród» a «modernizatorzy». Odwieczny konflikt i myśl Stanisława Brzozowskiego jako możliwość jego zakończenia”, manuskrypt pracy magisterskiej, UJ, Kraków.

[30] Lister Ruth, 2007, Bieda, tłum. Alina Stanaszek, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.

[31] Mach Zdzisław, 2008, Przedmowa, w: Tadeusz Paleczny, Socjologia tożsamości, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne sp. z o.o.–Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków.

[32] Majmurek Jakub, 2013, III RP, czyli dwie cele wstydu, „Krytyka Polityczna”, nr 31–32, s. 45–51.

[33] Markiewka Tomasz Szymon, 2017, Język neoliberalizmu, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.

[34] Melucci Alberto, 1995, The Process of Collective Identity, w: Hank Johnston, Bert Klandermans (red.), Social Movements and Culture, University of Minnesota Press, Minneapolis.

[35] Nowicka Ewa, 1990, Swojskość i obcość jako kategorie socjologicznej analizy, w: Ewa Nowicka (red.), Swoi i obcy, Instytut Socjologii, Warszawa.

[36] Pawliszak Piotr, 2004, Dyskursywne strategie tworzenia grupowych konsensów. Analiza sejmowych debat dotyczących członkostwa Polski w Unii Europejskiej, w: Elżbieta Hałas, Krzysztof Tomasz Konecki, Konstruowanie społeczeństwa. Europejskie warianty interakcjonizmu symbolicznego, Scholar, Warszawa.

[37] Sowa Jan, 2015, Inna Rzeczpospolita jest możliwa, WAB, Warszawa.

[38] Touraine Alain, 1995, Wprowadzenie do analizy ruchów społecznych, w: Jerzy Szczupaczyński (red.), Władza i społeczeństwo. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, t. 1, Scholar, Warszawa.

[39] Touraine Alain, 2013, Po kryzysie, tłum. Marcin Frybes, Oficyna Naukowa, Warszawa.

[40] Warczok Tomasz, 2016, Teodycee społeczne i porządek symboliczny. (Re)produkcja nierówności klasowych w polskim dyskursie naukowym, w: Grażyna Skąpska, Marek Szczepański, Żaneta Stasieniuk (red.), Co po kryzysie?, Wydawnictwo US, Szczecin.

[41] Wodak Ruth, de Cillia Rudolf, Reisigl Martin, Liebhart Karin, 2009, The Discursive Construction of National Identity, Edinburgh University Press, Edinburgh.

[42] Zielonka Jan, 2014, Is the EU Doomed?, Polity Press, Cambridge.

[43] Zarycki Tomasz, 2008, Kapitał kulturowy. Inteligencja w Polsce i Rosji, Wydawnictwa UW, Warszawa.

[44] Zarycki Tomasz, Smoczyński Rafał, Warczok Tomasz, 2017, The Roots of Polish Culture-Centered Politics: Toward a Non-Purely Cultural Model of Cultural Domination in Central and Eastern Europe, „East European Politics and Societies and Cultures”, t. 31, nr 2.