Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer

Vol. 69 No. 1 (2025): Sociology of children and childhood

Articles and essays

Family Health Management. Women's Care and Organizational Work as a Research Problem: Praca opiekuńcza i organizacyjna kobiet jako problem badawczy

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2025.69.1.6
Submitted: April 14, 2024
Published: March 21, 2025

Abstract

The article concerns the care work and organizational involvement of women in the health of their family members. Its primary purpose is to provide a working definition of the concept of family health management and to outline the field of research for it, while also discussing some of the available data related to the management process. The authors also point out the basic gaps in ongoing research, and formulate the most urgent research demands for the area in question. The text also refers to the systemic and cultural determinants of the management process, referring on the one hand to the problems of the healthcare system in Poland, and on the other to broader trends in contemporary culture, which include (bio)citizenship and the individualization of responsibility for health. This picture of how health management is practised in Polish families is based on an analysis of available data (desk research). The challenges linked to transforming the social roles of men and women, and the contradictions that emerge in the implementation of these roles, are also pointed out.

References

  • Aksamit Diana, 2019, Kobiety-matki o macierzyństwie. Socjopedagogiczne studium narracji matek dorosłych osób z głęboką niepełnosprawnością intelektualną, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa.
  • Bielecka Katarzyna, 2023, Co ma wspólnego krokomierz z neoliberalizmem? Czyli o splocie healthismu i polityki neoliberalnej, „Przegląd Socjologiczny”, nr 2, s. 83–104 (https://doi.org/10.26485/PS/2023/72.2/5).
  • Binder Piotr, 2022, Praca zdalna w czasie pandemii i jej implikacje dla rodzin z dziećmi — badanie jakościowe, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, nr 1, s. 82–110 (https://doi.org/10.18778/1733-8069.18.1.05).
  • Budrowska Bogusława, 2000, Macierzyństwo jako punkt zwrotny w życiu kobiety, Wydawnictwo Funna, Wrocław.
  • Buler Marta, Pustułka Paula, 2020, Dwa pokolenia Polek o praktykach rodzinnych. Między ciągłością a zmianą, „Przegląd Socjologiczny”, nr 2, s. 33–53 (https://doi.org/10.26485/PS/2020/69.2/2).
  • Charkiewicz Ewa, Zachorowska-Mazurkiewicz Anna (red.), 2009, Gender i ekonomia opieki, Fundacja Tomka Byry Ekologia i Sztuka, Warszawa.
  • Ciaputa Ewelina (red.), Kowalska Beata, Krzaklewska Ewa, Ratecka Anna, Slany Krystyna, Tobiasz-Adamczyk Beata, Warat Marta, Woźniak Barbara, 2016, Równość płci i jakość życia. Raport z badań sondażowych, Uniwersytet Jagielloński, Kraków (https://geq.socjologia.uj.edu.pl/documents/32447484/35419405/RaportGEQ.pdf/8890f753-4ec8-46a8-b165-12bf0497e2e7 [dostęp: 28.02.2024]).
  • Federicci Silvia, 2020, Revolution at Point Zero: Housework, Reproduction, and Feminist Struggle, PM Press, Oakland.
  • Fraser Nancy, 2014, Drogi feminizmu: od kapitalizmu państwowego do neoliberalnego kryzysu, tłum. Agnieszka Weseli, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
  • Gawlina Zofia, 2003, Macierzyństwo jako wartość w kontekście przemian społecznych, „Roczniki Socjologii Rodziny”, t. 15, s. 33–45.
  • hooks bell, 2022, Teoria feministyczna. Od marginesu do centrum, tłum. Ewa Majewska, Ewa Klekot, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
  • Kiełczewska Aneta, Kukołowicz Paula, Wincewicz Agnieszka, 2022, Praca a dom. Wyzwania dla rodziców i ich konsekwencje, Polski Instytut Ekonomiczny, Warszawa.
  • Klimczak Jolanta, Wódz Kazimiera, 2020, Genderowa perspektywa w polityce społecznej i w pracy socjalnej. Próba rekonstrukcji głównych założeń i ich implikacji dla praktyki, „Przegląd Socjologiczny”, nr 2, s. 9–31 (https://doi.org/10.26485/PS/2020/69.2/1).
  • Klimczuk Andrzej, 2017, Generacja sandwicz (Sandwich Generation), w: Adam Alfred Zych (red.), Encyklopedia starości, starzenia się i niepełnosprawności, tom 1, Thesaurus Silesiae, Katowice, s. 485–487.
  • Korolczuk Elżbieta, 2019, Matki i córki we współczesnej Polsce, Universitas, Kraków.
  • Lalonde Marc, 1974, A New Perspective on the Health of Canadians, Department of Supply and Services Canada, Ottawa (http://www.phac-aspc.gc.ca/ph-sp/pdf/perspect-eng.pdf).
  • Lewicka Monika, 2021, Matka Polka Pandemiczna — życie codzienne współczesnych matek w czasie pandemii, „Wychowanie w Rodzinie”, nr 1, s. 13–24 (https://doi.org/10.34616/wwr.2021.1.013.024).
  • Malinowska Ewa, Dzwonkowska-Godula Krystyna, Garncarek Emilia, Czernecka Julita, Brzezińska Joanna, 2016, Kulturowe uwarunkowania postaw kobiet i mężczyzn w różnym wieku wobec swego wyglądu i zdrowia, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
  • Mollborn Stefanie, Rigles Bethany, Pace Jennifer A., 2020, “Healthier Than Just Healthy”: Families Transmitting Health as Cultural Capital, „Social Problems” t. 68(3), s. 574–590 (https://doi.org/10.1093/socpro/spaa015).
  • Palska Hanna, 2002, Bieda i dostatek. O nowych stylach życia w Polsce końca lat dziewięćdziesiątych, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
  • Perek-Białas Jolanta, 2011, Urynkowienie usług opiekuńczych dla osób starszych w Polsce — możliwości i ograniczenia, w: Mariola Racław (red.), Publiczna troska, prywatna opieka. Społeczności lokalne wobec osób starszych, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa, s. 57–87.
  • Piłat Aleksandra, 2016, Rodzinni opiekunowie osób starszych, „Zeszyty Pracy Socjalnej”, nr 1, s. 23–33 (https://doi.org/10.4467/24496138PS.16.003.6004).
  • Połeć Marta, 2019, Praca opiekuńcza kobiet. Kobieta jako organizatorka życia rodzinnego, w: Ewa Bogacz-Wojtanowska, Monika Kostera (red.), Siłaczki, szefowe, społeczniczki: Polki, organizatorki, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 197–208.
  • Schneider-Kamp Anna, 2021, Health Capital: Toward a Conceptual Framework for Understanding the Construction of Individual Health, „Sociological Theory & Health”, t. 19(3), s. 205–219 (https://doi.org/10.1057/s41285-020-00145-x).
  • Semków Jerzy, 2021, Opieka nad osobą z chorobą Alzheimera — perspektywa opiekunów, „Exlibris Biblioteka Gerontologii Społecznej”, nr 2, s. 34–50.
  • Siciński Andrzej (red.), 1978, Styl życia. Przemiany we współczesnej Polsce, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
  • Sikorska Małgorzata, 2019, Praktyki rodzinne i rodzicielskie we współczesnej Polsce — rekonstrukcja codzienności, Scholar, Warszawa.
  • Slany Krystyna, Ratecka Anna, 2018, Równość płci w rodzinach — praktyki, ekonomia, jakość życia, w: Ewa Krzaklewska (red.), Co nam daje równość? Wpływ równości płci na jakość życia i rozwój społeczny w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 93–116.
  • Szatur-Jaworska Barbara, 2021, Sytuacja rodzinna i więzi rodzinne, w: Piotr Błędowski, Tomasz Grodzicki, Małgorzata Mossakowska, Tomasz Zdrojewski (red.), PolSenior2 — Badanie poszczególnych obszarów stanu zdrowia osób starszych, w tym jakości życia związanej ze zdrowiem, Gdański Uniwersytet Medyczny, Gdańsk, s. 865–885.
  • Szluz Beata, 2021, „Przez zamknięte okno ganku”. Opieka nad osobą z chorobą Alzheimera w biografiach opiekunów rodzinnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
  • Taranowicz Iwona, 2001, Rola rodziny w opiece nad człowiekiem przewlekle chorym, „Roczniki Socjologii Rodziny”, t. 13, s. 209–228.
  • Titkow Anna, Duch-Krzystoszek Danuta, Budrowska Bogusława, 2004, Nieodpłatna praca kobiet. Mity, realia, perspektywy, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
  • Tobiasz-Adamczyk Beata, Florek Marzena, Luśtyk Michalina, 2022, Współczesne dylematy związane z podjęciem się roli opiekuna rodzinnego starszej osoby, „Przegląd Socjologiczny”, nr 2 s. 35–62 (https://doi.org/10.26485/PS/2022/71.2/2).
  • Wysocki Mirosław J., Miller Maria, 2003, Paradygmat Lalonde’a, Światowa Organizacja Zdrowia i Nowe Zdrowie Publiczne, „Przegląd Epidemiologiczny”, nr 3, s. 505–512.
  • Zachorowska-Mazurkiewicz Anna, 2010, Kryzys opieki — jego przyczyny oraz propozycje sposobów przezwyciężania, w: Aleksander Noworól (red.), Jakość życia a procesy zarządzania rozwojem i funkcjonowaniem organizacji publicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 295–310.

Downloads

Download data is not yet available.

Similar Articles

1 2 3 4 5 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.