Bezdomność (nie)oswojona. Adaptacja i nieprzystosowanie do bezdomności z perspektywy osób bezdomnych


Abstrakt

As a social, cultural, and legal construct, homelessness is a diverse state with inclusive and exclusive elements. It may be accepted or rejected by the person affected. The way the homeless see the world is conditioned by the multitude of ways in which they experience homelessness. The purpose of this paper is to discuss the relationship between the sense of being excluded and the spatial and social mobility of homeless persons. The author points out that whether the homeless see themselves and their life situation as being acceptable or unacceptable has an effect on their mental mapping of space. On the basis of her own research, the author shows the variety of ‘worlds’ through which homeless people move. She then demonstrates the complexity of the experience of homelessness and of growing accustomed to that state—all of which provides a better understanding of the idea of residence.


Słowa kluczowe

bezdomność; wykluczenie; poznanie społeczne; mapy mentalne; zamieszkanie

Bańka Augustyn, 2011, Przywiązanie do miejsca i jego znaczenie w cyklu życia człowieka, w: Augustyn Bańka (red.), Symbole, przemiany oraz wizje przestrzeni życia, Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, Poznań.

Buczyńska-Garewicz Hanna, 2006, Miejsca, strony, okolice. Przyczynek do fenomenologii przestrzeni, Universitas, Kraków.

Gramlewicz Barbara, 1998, Stereotyp bezdomnego w świetle opinii mieszkańców makroregionu południowego, w: Piotr Dobrowolski (red.), Ubodzy i bezdomni, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.

Grzegorek Tomasz, 2000, Tożsamość a poczucie tożsamości. Próba uporządkowania problematyki, w: Anna Gałdowa (red.), Tożsamość człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.

Hauziński Aleksander, 2003, Mapy poznawcze środowiska zamieszkania zagrożonego przestępczością, Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, Poznań.

Holy Ladislav, 1998, The Metaphor of Home in Czech Nationalist Discourse, w: Nigel Rapport, Andrew Dawson (red.), Migrants of Identity: Perception of Home in a World of Movement, Berg, Oxford.

Jencks Christopher, 1994, The Homeless, Harvard University Press, Cambridge, Mass.

Joniec-Bubula Katarzyna, 2000, Rola rytuałów przejścia w tworzeniu się tożsamości w okresie dorastania, w: Anna Gałdowa (red.), Tożsamość człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.

Lachowicz-Tabaczek Kinga, 2004, Potoczne koncepcje świata i natury ludzkiej: ich wpływ na poznanie i zachowanie, Gdańskie Towarzystwo Psychologiczne, Gdańsk.

Lenartowicz Krzysztof J., 2008, Miejsce, kontekst, lokalizacja, w: Andrzej Baranowski, Anna Awtuch (red.), Miejsce, Wydział Architektury Politechniki Gdańskiej–Komitet Architektury i Urbanistyki Polskiej Akademii Nauk, Gdańsk.

Libura Hanna, 1990, Percepcja przestrzeni miejskiej, Instytut Gospodarki Przestrzennej UW, Warszawa.

Matka Teresa, Brat Roger, 1988, Droga Krzyżowa, Michalineum.

Morley David, 2011, Przestrzenie domu. Media, mobilność i tożsamość, tłum. Jolanta Mach, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa.

Norberg-Schulz Christian, 2000, Bycie, przestrzeń i architektura, tłum. Barbara Gadomska, Murator, Warszawa.

Nóżka Marcjanna, 2016, Społeczne zamykanie (się) przestrzeni. O wykluczeniu, waloryzacji miejsca zamieszkania i jego mentalnej reprezentacji, Scholar, Warszawa.

Przymeński Andrzej, 1997, Bezdomność. Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania zjawiska na przykładzie Poznania, „Praca Socjalna”, nr 3.

Pobierz

Opublikowane : 2016-09-19


Nóżka, M. (2016). Bezdomność (nie)oswojona. Adaptacja i nieprzystosowanie do bezdomności z perspektywy osób bezdomnych. Kultura I Społeczeństwo, 60(3), 81-100. https://doi.org/10.35757/KiS.2016.60.3.5

Marcjanna Nóżka  marcjanna.nozka@uj.edu.pl
Uniwersytet Jagielloński  Polska
https://orcid.org/0000-0003-2637-760X




Inne teksty tego samego autora