Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
KiS baner

Tom 68 Nr 4 (2024): Troska o dobrostan

Artykuły i rozprawy

Altruizm i solidarność społeczna jako źródła dobrostanu uczestniczek projektu „OnkoMarsz granicami Polski” Fundacji Onkorejs — Wybieram Życie

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2024.68.4.4
Przesłane: 10 marca 2024
Opublikowane: 17 grudnia 2024

Abstrakt

Tekst dotyczy działań uczestników projektów onkologicznych Fundacji OnkoRejs – Wybieram Życie, które służą adaptacji do choroby onkologicznej. Do analizy działań projektowych wykorzystuję założenia socjo-ekologicznego modelu zdrowia i choroby, w którym priorytetem jest zdrowie pojmowane jako proces, którego istotą jest równowaga między zdrowiem i chorobą. Dobrostan rozumiem jako niebinarną dyspozycję uczestników projektów onkologicznych, która jest wynikiem oceny czynników bio-psycho-społecznych, jakie zdaniem uczestników warunkują ich dyspozycję. W tym kontekście założeniowym przeprowadziłem pogłębione wywiady jakościowe z uczestnikami tych projektów, żeby określić, co jest źródłem ich dobrostanu w chorobie i w zdrowiu. Wyniki rozmów z uczestnikami projektów wskazują, że strategia adaptacyjna uczestników projektów jest kombinacją altruistycznych i egoistycznych związków w działaniu. Związki te przenikają się i stanowią oś współpracy projektowej i solidarności społecznej osób chorych i zdrowych oraz są źródłem dobrostanu uczestników projektów.  

Bibliografia

  • Alonzo Angelo A., Reynolds Nancy R., 1995, Stigma, HIV and AIDS: An Exploration and Elaboration of a Stigma Trajectory, „Social Science & Medicine”, t. 41(3), s. 303–315. DOI: https://doi.org/10.1016/0277-9536(94)00384-6
  • Bisschop Isabella M., Kriegsman Didi M.W., Beekman Aartjan T.F., Deeg Dorly J.H., 2004, Chronic Diseases and Depression: The Modifying Role of Psychosocial Resources, „Social Science & Medicine”, t. 59(4), s. 721–733. DOI: https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2003.11.038
  • Callahan Daniel, 1973, The WHO Definition of ‘Health’, „The Hastings Center Studies”, t. 1(3), s. 77–87. DOI: https://doi.org/10.2307/3527467
  • Charmaz Kathy, 2001, Grounded Theory, w: Robert M. Emerson (red.), Contemporary Field Research: Perspectives and Formulations, Waveland Press, Prospect Heights, IL.
  • Conrad Peter, 1987, The Experience of Illness: Recent and New Directions, w: Julius A. Roth, Peter Conrad (red.), Research in the Sociology of Health Care: A Research Annual: The Experience and Management of Chronic Illness, JAJ Press, Greenwich–London.
  • Comte Auguste, 1903 [1844], A Discourse on the Positive Spirit, tłum. Edward Spencer Beesly, Reeves, London.
  • Comte Auguste, 2000 [1896], Positive Philosophy, tłum. Harriet Martineau, Kitchener Batoche Books, London.
  • Crawford Robert, 1984, A Cultural Account of ‘Health’, w: John B. McKinlay (red.), Issues in the Political Economy of Health Care, Tavistock, London, s. 60–103. DOI: https://doi.org/10.4324/9781003284857-3
  • Crawford Robert, 1993, A Cultural Account of ‘Health’: Control, Release, and the Social Body, w: Alan Beattie, Marjorie Gott, Linda Jones, Moyra Sidell (red.), Health and Wellbeing: A Reader, Palgrave Macmillan, Basingstoke, s. 133–143. DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-349-22493-7_14
  • Didkowska Joanna A. i in., 2023, Nowotwory złośliwe w Polsce w 2021 roku, Krajowy Rejestr Nowotworów, Ministerstwo Zdrowia, Warszawa.
  • Domaradzki Jan, 2013, O definicjach zdrowia i choroby, „Folia Medica Lodziensia”, nr 1, s. 5–29.
  • Durkheim Émile 1999 [1893], O podziale pracy społecznej, tłum. Krzysztof Wakar, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  • Engel George L., 1977, The Need for a New Medical Model: A Challenge for Biomedicine, „Science”, 196 (4286), s. 129–136. DOI: https://doi.org/10.1126/science.847460
  • Frank Arthur W., 2002, At the Will of the Body: Reflections on Illness, A Mariner Book, Houghton Mifflin Company, Boston–New York.
  • Frank Arthur W., 2013, The Wounded Storyteller: Body, Illness and Ethics, The University of Chicago Press, Chicago–London.
  • Frank Arthur W., Solbraekke Nyheim K., 2023, Becoming a Cancer Survivor: An Experiment in Dialogical Health Research, „Health”, t. 27 (1), s. 78–93. DOI: https://doi.org/10.1177/13634593211005178
  • Galston William A., 1993, Cosmopolitan Altruism, „Social Philosophy and Social Policy”, t. 10, s. 118–134. DOI: https://doi.org/10.1017/S0265052500004040
  • Giddens Anthony, Sutton Philip, 2021, Sociology, Polity Press, Cambridge.
  • Gualda Estrella, 2022, Altruism, Solidarity and Responsibility from a Committed Sociology: Contributions to Society, „The American Sociologist”, t. 53, s. 29–43. DOI: https://doi.org/10.1007/s12108-021-09504-1
  • Habito Ruben L.F., Inaba Keishin, 2006, The Practice of Altruism: Caring and Religion in Global Perspective, Cambridge Scholars Publishing, Newcastle.
  • Hałas Elżbieta, 2023, Etos altruizmu i jego odmiany, Scholar, Warszawa.
  • Hancock Trevor, 1985, The Mandala of Health: A Model of the Ecosystem, „Family & Community Health”, t. 8(3), s. 1–10. DOI: https://doi.org/10.1097/00003727-198511000-00002
  • Jeffries Vincent, 1998, Virtue and the Altruistic Personality, „Sociological Perspectives”, t. 41(1), s. 151–166. DOI: https://doi.org/10.2307/1389357
  • Jeffries Vincent, Johnston Barry V., Nichols Lawrence T., Oliner Samuel E., Tiryakian Edward, Weinstein Jay, 2006, Altruism and Social Solidarity: Envisioning a Field of Specialization, „The American Sociologist”, t. 37(3), s. 67–83. DOI: https://doi.org/10.1007/s12108-006-1023-7
  • Jeffries Vincent 2014, Altruism, Morality, and Social Solidarity as a Field of Study, w: Vincent Jeffries (red.), The Palgrave Handbook of Altruism, Morality, and Social Solidarity: Formulating a Field of Study, Palgrave Macmillan, New York. DOI: https://doi.org/10.1057/9781137391865
  • Kass Leon R., 1975, Regarding the End of Medicine and the Pursuit of Health, „Public Interest”, t. 40, s. 11–42.
  • Klawiter Maren, 2008, The Biopolitics of Breast Cancer, Changing Cultures of Disease and Activism, University of Minnesota Press, Minneapolis–London.
  • Knobf Tish M., 2007, Psychosocial Responses in Breast Cancer Survivors, „Seminars in Oncology Nursing”, t. 23(1), s. 71–83. DOI: https://doi.org/10.1016/j.soncn.2006.11.009
  • Kraut Richard, 2018, Altruism, w: Edward N. Zalta (red.), Stanford Encyclopedia of Philosophy, Altruism (Stanford Encyclopedia of Philosophy), [dostęp: 02.07.24].
  • Krebs Denis L., Van Hesteren Frank, 1992, The Development of Altruistic Personality, w: Pearl M. Oliner i in. (red.), Embracing the Other: Philosophical, Psychological, and Historical Perspectives on Altruism, University Press, New York, s. 142–169. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctt9qg24m.14
  • Lofland John, Snow David, Anderson Leon, Lofland Lyn H., 2006, Analyzing Social Settings: A Guide to Qualitative Observation and Analysis, Thomson Wadsworth, Toronto.
  • Mangone Emiliana, 2019, Gratitude and the Relational Theory of Society, „Human Arenas: An Interdisciplinary Journal of Psychology, Culture, and Meaning”, t. 2(1), s. 34–44. DOI: https://doi.org/10.1007/s42087-018-0040-8
  • Mangone Emiliana, 2020, Beyond the Dichotomy Between Altruism and Egoism: Society, Relationship and Responsibility, Information Age Publishing, Charlotte.
  • Miller Joddy, Glassner Barry, 2004, The ‘Inside’ and the ‘,Outside’. Finding Realities in Interviews, w: David Silverman (red.), Qualitative Research: Theory, Method and Practice, Sage, London–New Delhi.
  • Ostrowska Antonina, 2008, The Struggle with Time in Chronic Illness, „Polish Sociological Review”, nr 1, s. 25–37.
  • Robinson Ian, 1990, Personal Narratives, Social Careers and Medical Courses: Analysing Life Trajectories in Autobiographies of People with Multiple Sclerosis, „Social Science & Medicine”, t. 30(11), s. 1173–1186. DOI: https://doi.org/10.1016/0277-9536(90)90257-S
  • Ruggiano Nicolle, Perry Tam E., 2019, Conducting Secondary Analysis of Qualitative Data: Should We, Can We, and How?, „Qualitative Social Work”, t. 18(1), s. 81–97. DOI: https://doi.org/10.1177/1473325017700701
  • Rushton Philippe J., 1980, Altruism, Socialization, and Society, Prentice-Hall, Englewood Cliffs, NJ.
  • Schramme Thomas, 2023, Health as Complete Well-Being: The WHO Definition and Beyond, „Public Health Ethics”, t. 16(3), s 210–218. DOI: https://doi.org/10.1093/phe/phad017
  • Skrzypek Michał, 2011, Perspektywa chorego w socjologii choroby przewlekłej. Ujęcia teoretyczne, ich ewolucja i recepcja, Wydawnictwo KUL, Lublin.
  • Skrzypek Michał, 2012, Medycyna w polu badań socjologii choroby, zdrowia i medycyny w kontekście niemedykocentrycznej orientacji badawczej subdyscypliny, „Przegląd Socjologiczny”, nr 2, s. 155–172.
  • Sokołowska Magdalena, 1980, Granice medycyny, Wiedza Powszechna, Warszawa.
  • Sokołowska Magdalena, 2009, Socjologia medycyny, w: Antonina Ostrowska (red.), Socjologia medycyny. Podejmowane problemy, kategorie analizy, IFiS PAN, Warszawa, s. 21–40.
  • Sorokin Pitirim A., 1947, Society, Culture, and Personality, Harper & Brothers, New York. DOI: https://doi.org/10.2307/3537097
  • Sorokin Pitirim A., 2002 [1954], The Ways and Power of Love. Types, Factors, and Techniques of Moral Transformation, Templeton Foundation Press, Philadelphia–London.
  • Spencer Herbert, 1873, The Study of Sociology, Henry S. King & Co, London.
  • Strauss Anselm, Corbin Juliet, 1990, Basic of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques, Sage, Newbury Park.
  • Synowiec-Piłat Małgorzata, 2015, Możliwości praktycznych zastosowań wyników badań socjomedycznych w onkologii, w: Antonina Ostrowska, Michał Skrzypek (red.), Socjologia medycyny w Polsce z perspektywy półwiecza. Nurty badawcze, najważniejsze osiągnięcia, perspektywy rozwoju, IFiS PAN, Warszawa, s. 189–216.
  • Synowiec-Piłat Małgorzata, 2020, Przekonania i wiedza dotyczące chorób nowotworowych a uczestnictwo w onkologicznych badaniach profilaktycznych. Studium socjologiczne, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich, Wrocław.
  • Tobiasz-Adamczyk Beata, 2009, Jakość życia uwarunkowana stanem zdrowia. Nowe spojrzenie na chorego, w: Antonina Ostrowska (red.), Socjologia medycyny. Podejmowane problemy, kategorie analizy, IFiS PAN, Warszawa, s. 113–144.
  • Tobiasz-Adamczyk Beata, 2012, „Życie w ramach” wyznaczonych chorobą nowotworową — rola socjologii medycyny, „Przegląd Socjologiczny”, nr 2, s. 81–113.
  • Tobiasz-Adamczyk Beata, 2015, Jakość życia w chorobie z perspektywy socjologicznej, w: Antonina Ostrowska, Michał Skrzypek (red.), Socjologia medycyny w Polsce z perspektywy półwiecza. Nurty badawcze, najważniejsze osiągnięcia, perspektywy rozwoju, IFiS PAN, Warszawa, s. 251–268.
  • Tobiasz-Adamczyk Beata, 2016, Społeczny wymiar jakości życia i jego uwarunkowania, w: Mateusz Cybulski, Elżbieta Krajewska-Kułak (red.), Opieka na osobami starszymi. Przewodnik dla zespołu terapeutycznego, PZWL, Warszawa, s. 171–182.
  • Thoits Peggy A., Hewitt Lindy N., 2001, Volunteer World and Well-Being, „Journal of Health and Social Behaviour”, t. 42(2), s. 115–131. DOI: https://doi.org/10.2307/3090173
  • Turner Bryan, 2004, The New Medical Sociology. Social Forms of Health and Illness, W.W. Norton, New York–London.
  • Turner Paul D., 1997, Secondary Analysis of Qualitative Data. Paper Presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, Chicago, 24–28 marca.
  • Uramowska-Żyto Barbara, 2009, Socjologiczne koncepcje zdrowia i choroby, w: Antonina Ostrowska (red.), Socjologia medycyny. Podejmowane problemy, kategorie analizy, IFiS PAN, Warszawa, s. 65–86.
  • Ware John E., Brook Robert H., Davies Allyson R., Lohr Kathleen N., 1981, Choosing Measures of Health Status for Individuals in General Populations. „American Journal of Public Health”, t. 71, s. 620–625. DOI: https://doi.org/10.2105/AJPH.71.6.620
  • Weiss Raquel, Peres Paulo, 2014, Beyond the Altruism-Egoism Dichotomy: A New Typology to Capture Morality as a Complex Phenomenon, w: Vincent Jeffries (red.), The Palgrave Handbook of Altruism, Morality, and Social Solidarity: Formulating a Field of Study, Palgrave Macmillan, New York, s. 71–97. DOI: https://doi.org/10.1057/9781137391865_4

Downloads

Download data is not yet available.

Podobne artykuły

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.