Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
KiS baner

Vol. 69 No. 4 (2025): Symbolic Boundaries in Social Communication

Articles and essays

“Us” and “Them”: The Symbolic Boundaries of the Middle Class in Poland

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2025.69.4.2
Submitted: March 16, 2025
Published: December 12, 2025

Abstract

Symbolic boundaries are conceptual lines embracing certain people and things while others are excluded. Researchers argue that divisions into “us” and “them” are a product of boundary work and largely depend on the meanings that people ascribe to them. An important role in this process is played both by the cultural repertoires people can draw on and the structural conditions in which they live. The goal of this article is to examine the mechanisms behind the construction of symbolic boundaries by people belonging to the middle class in Poland. What categories and classification patterns do they apply to define the differences between people like “us” and people like “them”, and what argumentative strategies do they use to maintain and legitimize these divisions? An analysis of individual in-depth interviews pointed to the existence of internal differences within the middle class (economic fraction and cultural fraction) and to how the social context influences the way in which the respondents in Warsaw and Wałbrzych construct the symbolic boundaries of their class.

References

  • Barth Fredrik, 1969, Introduction, w: Fredrik Barth (red.), Ethnic Groups and Boundaries: The Social Organization of Culture Difference, Universitetsforlaget–Allen & Unwin, Bergen––London.
  • Beck Ulrich, 2006, The Cosmopolitan Vision, Polity Press, Cambridge–Malden.
  • Bennett Tony, Savage Mike, Silva Elizabeth, 2009, Culture, Class, Distinction, Routledge, Abingdon.
  • Bonikowski Bart, DiMaggio Paul, 2016, Varieties of American Popular Nationalism, „American Sociological Review”, t. 81(5), s. 949–980.
  • Bornschier Silke, Häusermann Silja, Zollinger David, Colombo Claudio, 2021, How “Us” and “Them” Relates to Voting Behavior—Social Structure, Social Identities, and Electoral Choice, „Comparative Political Studies”, t. 54(12), s. 2087–2122.
  • Bourdieu Pierre, 1985, The Social Space and the Genesis of Groups, „Theory and Society”, t. 14(6), s. 723–744.
  • Bourdieu Pierre, 1991, Language and Symbolic Power, Polity Press, Cambridge.
  • Bourdieu Pierre, 2004, Męska dominacja, tłum. Lucyna Kopciewicz, Oficyna Naukowa, Warszawa.
  • Bourdieu Pierre, 2006, Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, tłum. Piotr Biłos, Scholar, Warszawa.
  • Buchowski Michał, 2006, The Specter of Orientalism in Europe: From Exotic Other to Stigmatized Brother, „Anthropological Quarterly”, t. 79(3), s. 463–482 (https://doi.org/10.1353/ anq.2006.0032).
  • Calhoun Craig, 1995, Critical Social Theory: Culture, History and the Challenge of Difference, Blackwell, Oxford.
  • Cepic Davor, 2019, Class Cultures in Post-socialist Eastern Europe, Routledge, New York.
  • Charkiewicz Ewa, 2009, Matki do sterylizacji. Neoliberalny rasizm w Polsce / Mothers to be sterilized. Neoliberal racism in Poland, Biblioteka On-line Think Tanku Feministycznego. Cohen Anthony P., 1985, The Symbolic Construction of Community, Routledge, London. Crăciun Magdalena, Lipan Ștefan, 2020, Introduction: The Middle Class in Post-socialist Europe: Ethnographies of Its ‘Good Life’, „East European Politics & Societies and Cultures”, t. 34(2), s. 423–440.
  • Domański Henryk, 1997, Mobilność i hierarchie stratyfikacyjne, w: Henryk Domański, Andrzej Rychard (red.), Elementy nowego ładu, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa, s. 47–79.
  • Domanski Henryk, 2000, On the Verge of Convergence: Social Stratification in Eastern Europe, Central European University Press, Budapest.
  • Domański Henryk, 2015, Czy są w Polsce klasy społeczne?, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
  • DiMaggio Paul, 1997, Culture and Cognition, „Annual Review of Sociology”, t. 23(1), s. 263–287 (https://doi.org/10.1146/annurev.soc.23.1.263).
  • Dunn Elizabeth, 2007, Prywatyzując Polskę, tłum. Przemysław Sadura, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
  • Durkheim Émile, 1990, Elementarne formy życia religijnego. System totemiczny w Australii, tłum. Anna Zadrożyńska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  • Einhorn Barbara, Sever Charlotte, 2003, Gender and Civil Society in Central and Eastern Europe, „International Feminist Journal of Politics”, t. 5(2), s. 163–190.
  • Epstein Cynthia Fuchs, 1992, Tinkerbells and Pinups: The Construction and Reconstruction of Gender Boundaries at Work, w: Michèle Lamont, Marcel Fournier (red.), Cultivating Differences: Symbolic Boundaries and the Making of Inequality, University of Chicago Press, Chicago, s. 232–256.
  • Evans Geoffrey, Tilley James, 2012, How Parties Shape Class Politics: Explaining the Decline of the Class Basis of Party Support, „British Journal of Political Science”, t. 42(1), s. 137–161.
  • Fehérváry Krisztina, 2002, American Kitchens, Luxury Bathrooms, and the Search for a ‘Normal’ Life in Postsocialist Hungary, „Ethnos”, t. 67(3), s. 369–400.
  • Gdula Maciej, Lewicki Mikołaj, Sadura Przemysław, 2015, Praktyki kulturowe klasy ludowej, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
  • Gdula Maciej, Sadura Przemysław, 2012, Style życia i porządek klasowy w Polsce, Scholar, Warszawa.
  • Hall Peter A., Lamont Michèle, 2013, Social Resilience in the Neoliberal Era, Cambridge University Press, Cambridge.
  • Harvey David, 2005, A Brief History of Neoliberalism, Oxford University Press, Oxford.
  • Jacyno Małgorzata, Jawłowska Aldona, Kempny Marian (red.), 2004, Kultura w czasach globalizacji, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
  • Janicka Krystyna, Słomczyński Kazimierz M., 2014, Struktura społeczna w Polsce: klasowy wymiar nierówności, „Przegląd Socjologiczny”, nr 2, s. 55–72.
  • Jarness Vegard, 2017, Cultural vs Economic Capital: Symbolic Boundaries within the Middle Class, „Sociology”, t. 51(2), s. 357–373.
  • Jenkins Richard, 2000, Categorization: Identity, Social Process and Epistemology, „Current Sociology”, t. 48(3), s. 7–25.
  • Kulas Piotr, 2016, Rozmowy o inteligencji, Scholar, Warszawa.
  • Lamont Michèle, 1992, Money, Morals, and Manners: The Culture of the French and American Upper-Middle Class, University of Chicago Press, Chicago.
  • Lamont Michèle, 1995, National Identity and National Boundary Patterns in France and the United States, „French Historical Studies”, t. 19(2), s. 349–365.
  • Lamont Michèle, 2000, The Dignity of Working Men: Morality and the Boundaries of Race, Class, and Immigration, Russell Sage Foundation & Harvard University Press, New York––Cambridge, MA.
  • Lamont Michèle, Duvoux Nicolas, 2014, How Neo-Liberalism Has Transformed France’s Symbolic Boundaries?, „French Politics, Culture & Society”, t. 32(2), s. 57–75.
  • Lamont Michèle, Fournier Marcel, 1992, Cultivating Differences: Symbolic Boundaries and the Making of Inequality, University of Chicago Press, Chicago.
  • Lamont Michèle, Molnár Virág, 2002, The Study of Boundaries in the Social Sciences, „Annual Review of Sociology”, t. 28, s. 167–195.
  • Lamont Michèle, Thévenot Laurent, 2000, Rethinking Comparative Cultural Sociology: Introduction: Toward a Renewed Comparative Cultural Sociology, w: Laurent Thévenot, Michèle Lamont (red.), Rethinking Comparative Cultural Sociology: Repertoires of Evaluation in France and the United States, Cambridge University Press, Cambridge, s. 1–21.
  • Lepczyński Krzysztof, 2019, Związek zawodowy w korporacji medialnej. Studium przypadku, „Polityka Społeczna”, nr 3, s. 32–37.
  • Leśniewicz Kacper, Radiukiewicz Anna, 2023, Społeczeństwo obywatelskie w klasowym zwierciadle, „Przegląd Socjologiczny”, nr 4, s. 111–134.
  • Lewicki Mikołaj, 2016, Klasy w postnarodowych społeczeństwach. Socjologia klas według Michèle Lamont, „Studia Socjologiczno-Polityczne. Seria Nowa”, nr 1–2, s. 31–54.
  • Lewicki Mikołaj, 2018, Przyszłość nie może się zacząć. Polski dyskurs transformacyjny w perspektywie teorii modernizacji i teorii czasu, Scholar, Warszawa.
  • Lewicki Mikołaj, Drozdowska Anna, 2017, „Słoiki” i warszawiacy: klasowe wojny o Warszawę, w: Maciej Gdula, Marcin Sutowski (red.), Klasy w Polsce. Teorie, dyskusje, badania, konteksty, Instytut Studiów Zaawansowanych, Warszawa, s. 93–133.
  • Lisowska-Magdziarz Małgorzata, 2018, Ubóstwo jako problem estetyczny: medialne reprezentacje polskiej „underclass”, „Kultura Współczesna”, nr 4, s. 57–69 (https://doi.org/10.26112/ kw.2018.103.05).
  • Łuczaj Kamil, 2021, Doznawanie klasy w perspektywie mikrosocjologicznej. Przypadek pracowników naukowych, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, nr 2, s. 6–25 (https://doi.org/10. 18778/1733-8069.17.2.01).
  • Luczaj Kamil, 2023, Upwardly Mobile Biographies. An Analysis of Turning Points in the Careers of Working-Class Faculty, „Advances in Life Course Research”, t. 56: 100545.
  • Mrozowicki Adam, 2011, Coping with Social Change. Life Strategies of Workers in Poland’s New Capitalism, Leuven University Press, Leuven.
  • Murphy Richard, 1988, Social Closure: The Theory of Monopolization and Exclusion, Oxford University Press, New York.
  • Niesporek Andrzej, Trembaczowski Łukasz, Warczok Tomasz, 2013, Granice symboliczne.
  • Studium praktyk kulturowych na przykładzie działań zawodowych pracowników socjalnych, Nomos, Kraków.
  • Nunn Alex, Tepe-Belfrage Daniela, 2017, Disciplinary Social Policy and the Failing Promise of the New Middle Classes: The Troubled Families Programme, „Social Policy and Society”, t. 16(1), s. 119–29.
  • Ost David, 2015, Stuck in the Past and the Future: Class Analysis in Post-Communist Poland, „East European Politics and Societies and Cultures”, t. 29(3) (https://doi.org/1177/08883254 15602058).
  • Pellandini-Simányi László, 2017, How Do Friends Manage Income Differences? The Role of Lay Concepts of Justice in the Erosion of Income-Bridging Friendships and Social Segregation, „Sociology”, t. 51(3), s. 592–607.
  • Rek-Woźniak Magdalena, 2016, Młodzi dorośli. Wzory ruchliwości społecznej w okresie transformacji systemowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
  • Savage Mike, 2008, Class Analysis and Social Transformation, Open University Press, Maidenhead.
  • Sawicka Maja, 2019, Pogardzający i pogardzani, w: Mirosława Marody, Joanna Konieczna-Sałamatin (red.), Społeczeństwo na zakręcie. Zmiany postaw i wartości Polaków w latach 1990–2018, Scholar, Warszawa, s. 195–216.
  • Stevenson Nick, 2003, Cultural Citizenship. Cosmopolitan Questions, Open University Press, Berkshire.
  • Stewart Evan, Edgell Penny, Delehanty Jack, 2017, The Politics of Religious Prejudice and Tolerance for Cultural Others, „The Sociological Quarterly”, t. 59(1), s. 17–39.
  • Strzyczkowski Konstanty, 2000, Bogacze, biedacy i średniacy, w: Mirosława Marody (red.), Między rynkiem a etatem. Społeczne negocjowanie polskiej rzeczywistości, Scholar, Warszawa. Szcześniak Magda, 2016, Normy widzialności. Tożsamość w czasach transformacji, Fundacja Bęc Zmiana, Instytut Kultury Polskiej UW, Warszawa.
  • Świrek Krzysztof, 2021, Różnica klasowa: symboliczna, wyobrażeniowa i realna, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej”, nr 30 (https://www.pismowidok.org/pl/archiwum/ 2021/30-wizualnosc-klas-spolecznych-struktury-i-relacje/roznica-klasowa).
  • Świrek Krzysztof, 2023, Klasy społeczne w dyskursie publicznym: klasa średnia i pasaże polskiej polityczności, „Przegląd Socjologiczny”, nr 4, s. 83–110.
  • Theiss Maria, 2019, Troska o nasze polskie dzieci, rozleniwianie nierobów i manipulowanie pokrzywdzonymi. Analiza dyskursu publicznego wokół programu Rodzina 500+, Instytut Studiów Zaawansowanych, Warszawa.
  • Tomescu-Dubrow Irina, Słomczyński Kazimierz M., Domański Henryk, Kjerulf Dubrow Joshua, Sawiński Zbigniew, Przybysz Dariusz, 2018, Dynamics of Class and Stratification in Poland, Central European University Press, Budapest.
  • Wacquant Loïc, 1991, Making Class: The Middle Class(es) in Social Theory and Social Structure, „Social Theory and Politics”, t. 18(1), s. 1–23.
  • Wacquant Loïc, 2009, Punishing the Poor: The Neoliberal Government of Social Insecurity, Duke University Press, Durham, NC.
  • Wacquant Loïc, 2010, Class, Race & Hyperincarceration in Revanchist America, „Daedalus”, t. 139(3), s. 74–90.
  • Weber Max, 1946, Science as a Vocation, w: Hans H. Gerth, C. Wright Mills (red.), From Max Weber: Essays in Sociology, Oxford University Press, New York.
  • Weber Max, 2002, Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, tłum. Dorota Lachowska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  • Weininger Elliot B., 2005, Foundations of Pierre Bourdieu’s Class Analysis, w: Erik Olin Wright (red.), Approaches to Class Analysis, Cambridge University Press, Cambridge, s. 82–118.
  • Woźniak Wojciech, 2010, Zwalczanie ubóstwa czy zwalczanie ubogich? O wizerunku biednego w polskim dyskursie publicznym, w: Piotr Żuk (red.), Podziały klasowe i nierówności społeczne. Refleksje socjologiczne po dwóch dekadach realnego kapitalizmu w Polsce, Oficyna Naukowa, Warszawa, s. 197–212.
  • Zarycki Tomasz, 2000, Politics in the Periphery: Political Cleavages in Poland Interpreted in Their Historical and International Context, „Europe-Asia Studies”, t. 52(5), s. 851–873.
  • Zarycki Tomasz, 2008, Kapitał kulturowy. Inteligencja w Polsce i w Rosji, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.

Downloads

Download data is not yet available.

Similar Articles

1 2 3 4 5 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.